مطالعه ی تطبیقی حقوق بشر از دیدگاه لیبرالیسم و مارکسیسم
 | |
| عنوان | مطالعه ی تطبیقی حقوق بشر از دیدگاه لیبرالیسم و مارکسیسم |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | میلاد دارایی |
| استاد راهنما | بهشید ارفع نیا |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
مطالعه ی تطبیقی حقوق بشر از دیدگاه لیبرالیسم و مارکسیسم عنوان پایان نامه ای است که توسط میلاد دارایی، با راهنمایی بهشید ارفع نیا در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
مفهوم لیبرالیسم ، به عنوان نگرش و تفکری مبتنی بر فرد گرایی، مالکیت خصوصی و آزادی های فردی، پس از دوران نوزایی (رنسانس) پدید آمد. از سوی دیگر، نظریه ی حقوق طبیعی که به معنای باور به وجود شماری حقوق ثابت بشری است و ریشه های آن به یونان باستان می رسد، کمابیش در همین دوره، از تلقی مذهبی فاصله گرفت و نگرشی دنیوی تر را در پیش گرفت. تلفیق این دو، یعنی آموزه های لیبرالی و نگره ی حقوق طبیعی، در اعلامیه های حقوق بشرِ سه گانه ی انگلستان (۱۶۸۹)، آمریکا (۱۷۷۶) و فرانسه (۱۷۸۹) متبلور شد. همین نگرش، تا حدی، به مهم ترین اعلامیه ی حقوق بشر قرن حاضر، یعنی اعلامیه ی جهانی حقوق بشر (۱۹۴۸)، نیز راه یافت و آن را از خود متاثر ساخت. اما مارکسیسم ، مکتبی فکری – فلسفی بود که اگرچه در برخی بنیان های خود وام دار مکاتب و تفکرات پیشین بود، اما در واقع، در قرن نوزدهم و توسط کارل مارکس (و هم کارش، فریدریش انگلس) پایه گذاری شد. مارکسیسم می کوشید روند جهان سرمایه داریِ متاثر از لیبرالیسم و ساز و کارهای آن را توضیح بدهد، معایب اش را بازگو کند و برای حل آن، راه کارهایی ارایه دهد. به همین سیاق، مارکسیست ها حقوق بشر را نیز مفهومی لیبرالی – بورژوایی می دانند که تنها منافع طبقه ی مسلط را تامین می کند. آن ها معتقد اند پس از واژگونی نظام سرمایه داری و پدید آمدنِ جامعه ی بی طبقه، شان نزول حقوق نیز از میان خواهد رفت، و نه به حقوق نیازی خواهد بود و نه به حقوق بشر.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه ۲
طرح مساله ۳
اهمیت و ضرورت تحقیق ۴
اهداف پژوهش ۴
پرسش ها و فرضیه های پژوهش ۴
بررسی سابقه ی پژوهش ۵
روش و ابزار پژوهش ۵
بخش اول: لیبرالیسم و حقوق بشر ۶
فصل اول: لیبرالیسم؛ زمینه و زمانه ۶
مبحث نخست: نگاهی به تاریخچه ی لیبرالیسم ۶
گفتار اول: تشریح مفهوم ۶
گفتار دوم: زمینه های فکری ۷
گفتار سوم: لیبرالیسم و نوزایی ۱۰
گفتار چهارم: جریان های فلسفی ۱۱
بند اول: عقل گرایی ۱۲
بند دوم: تجربه گرایی ۱۳
مبحث دوم: مبانی لیبرالیسم ۱۷
گفتار اول: فرد گرایی ۲۰
گفتار دوم: آزادی ۲۱
گفتار سوم: مالکیت خصوصی ۲۴
مبحث سوم: در باب نظریه ی حقوق طبیعی ۲۶
گفتار اول: تعریف ۲۷
گفتار دوم: تاریخچه و مهم ترین متفکران ۲۸
بند اول: پیش از نوزایی ۲۸
بند دوم: پس از نوزایی ۳۰
فصل دوم: چند و چون حقوق بشر لیبرال ۳۳
مبحث اول: لیبرالیسم و اعلامیه های حقوق بشر ۳۳
گفتار اول: لیبرالیسم در هلند ۳۴
گفتار دوم: لیبرالیسم در انگلستان ۳۶
بند اول: انقلاب باشکوه ۳۶
بند دوم: اعلامیه ی حقوق ۳۷
گفتار سوم: لیبرالیسم در آمریکا ۴۲
بند اول: جنگ های انقلاب آمریکا ۴۲
بند دوم: اعلامیه ی استقلال آمریکا ۴۳
گفتار چهارم: لیبرالیسم در فرانسه ۴۹
بند اول: انقلاب فرانسه ۴۹
بند دوم: اعلامیه ی حقوق بشر و شهروند ۵۲
گفتار پنجم: اعلامیه ی جهانی حقوق بشر ۵۷
مبحث دوم: نقدهای وارد بر حقوق بشر لیبرال ۶۰
گفتار اول: آکویناس ۶۱
گفتار دوم: ولتر ۶۲
گفتار سوم: برک و پیروان اش ۶۳
گفتار چهارم: بنتام ۶۵
گفتار پنجم: دیگر منتقدان ۶۶
بخش دوم: مارکسیسم و حقوق بشر ۷۰
فصل اول: چیستی مارکسیسم ۷۰
مبحث اول: تاریخچه ی مختصر مارکسیسم ۷۰
گفتار اول: تعریف ۷۰
گفتار دوم: مارکس و آثارش ۷۱
بند اول: نقد فلسفه ی حق هگل ۷۲
بند دوم: درباره ی مساله ی یهود ۷۳
بند سوم: دست نوشته های اقتصادی و فلسفی ۷۵
بند چهارم: تزهایی درباره ی فویِرباخ و ایدیولوژی آلمانی ۷۶
بند پنجم: فقر فلسفه ۷۷
بند ششم: مانیفست کمونیست ۷۸
بند هفتم: گروندریسه ۷۸
بند هشتم: سرمایه ۷۹
گفتار سوم: مارکسیسم در عرصه ی عمل ۸۰
بند اول: انقلاب ۱۸۴۸ ۸۰
بند دوم: بین الملل اول ۸۱
بند سوم: کمون پاریس ۸۲
بند چهارم: دوره ی غیاب انقلاب ۸۳
بند پنجم: انقلاب ۱۹۱۷ روسیه ۸۳
مبحث دوم: مبانی مارکسیسم ۸۵
گفتار اول: سوسیالیسم ۸۶
گفتار دوم: ماتریالیسم دیالکتیکی و ماتریالیسم تاریخی ۸۸
گفتار سوم: مبارزه ی طبقاتی و انقلاب کمونیستی ۹۲
فصل دوم: حقوق از دیدگاه مارکسیسم ۹۳
مبحث اول: رابطه ی حقوق و مناسبات تولیدی ۹۳
گفتار اول: مارکسیسم و حق ۹۳
گفتار دوم: ماتریالیسم تاریخی و حقوق ۹۴
گفتار سوم: حذف دولت و حقوق ۹۸
مبحث دوم: نقد مارکسیسم بر حقوق بشر ۱۰۱
گفتار اول: نقد حقوق طبیعی ۱۰۲
گفتار دوم: نقد حقوق سیاسی ۱۰۲
گفتار سوم: نقد اعلامیه ی حقوق بشر و شهروند ۱۰۳
بند اول: حقوق بشر و شهروند ۱۰۳
بند دوم: آزادی در اعلامیه ی حقوق بشر و شهروند ۱۰۳
بند سوم: برابری در اعلامیه ی حقوق بشر و شهروند ۱۰۴
بند سوم: امنیت در اعلامیه ی حقوق بشر و شهروند ۱۰۵
گفتار چهارم: نقد حقوق فرد گرا ۱۰۵
گفتار پنجم: نقد مفهوم برادری ۱۰۷
گفتار ششم: نقد حقوق بشر به مثابه ی حق های خاص ۱۰۸
گفتار هفتم: نقد تکلیف گریزی حقوق بشر ۱۰۹
گفتار هشتم: نقد کم توجهی به حقوق اقتصادی ۱۱۰
گفتار نهم: نقد غیر تاریخی بودن ۱۱۰
گفتار دهم: موضع نهایی مارکسیسم پیرامون حقوق بشر ۱۱۰
نتیجه گیری ۱۱۴
فهرست منابع ۱۱۶
کلیدواژه ها
- حقوق طبیعی
- حقوق طبیعی
- آزادی فردی
- حقوق بشر
- سوسیالیسم
- لیبرالیسم
- مارکسیسم
- فردگرایی
- مالکیت خصوصی