معیار احراز علم به وقوع نتیجه در قتل عمد
معیار احراز علم به وقوع نتیجه در قتل عمد عنوان مقاله ای از جواد سرخوش و ایمان حطمی است که در دی 1400 و در شماره 25 نشریه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر منتشر شده است.
 | |
| عنوان | معیار احراز علم به وقوع نتیجه در قتل عمد |
|---|---|
| نویسنده | جواد سرخوش ایمان حطمی |
| محور موضوعی | حقوق کیفری جرم شناسی |
| سال نشر | ۱۴۰۰ |
| منتشر شده در | نشریه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر |
| دوره | ۱۲ |
| شماره | ۲۵ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
چکیده
جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص که در فقه جزایی به‌عنوان جنایات مورد بررسی قرار گرفته، همواره در قوانین جزایی با واکنش کیفری شدید مواجه شده است. جنایت علیه نفس در قسم عمدی، علاوه بر رکن مادی به رکن معنوی هم نیاز دارد و قاتل باید هم قصد فعل و هم قصد نتیجه داشته، همچنین باید امکان اسناد معنوی جنایت به ارادۀ جانی فراهم باشد. احراز رکن روانی در قتل عمد به‌آسانی میسر نیست، زیرا قصد نتیجه همیشه به‌طور صریح نبوده، بلکه گاهی به صورت تبعی یا غیرمستقیم است. قاتل بدون آنکه قصد صریح بر وقوع قتل داشته باشد، مرتکب فعل نوعاً کشنده‌ای می‌‌شود؛ بنابراین، احراز قصد نتیجه در مورد اخیر بسیار دشوار می‌‌گردد. از سوی دیگر با عنایت به اینکه اصلْ عدم استحقاق مجازات است و با تردید در استحقاق مجازات، جایز نیست مجازاتی انشا گردد، معیاری برای اینکه احراز شود مرتکب به وقوع نتیجه علم داشته است یا خیر، بسیار اهمیت دارد. در مقالۀ حاضر کوششی انجام گرفته است تا همراه با تبیین علم به کشنده بودن نوعی رفتار و شقوق گوناگون آن، معیار منطقی «ملازمۀ بیّن بالمعنی الاخص نتیجه با رفتار ارتکابی» را که با مبانی جزای عمومی اسلام نیز سازگار است برای احراز اینکه آیا شخص می‌دانسته است نتیجه در اثر رفتارش تحقق می‌یابد، ارائه نماید.
کلیدواژه‌ها
- جرم مقید
- علم به نتیجه
- قتل عمد
- قصد غیرمستقیم
- ملازمۀ بیّن