مفهوم مصادره در رویه دیوان داوری ایران – ایالات متحده امریکا
 | |
| عنوان | مفهوم مصادره در رویه دیوان داوری ایران – ایالات متحده امریکا |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | فرید محسنی |
| استاد راهنما | گودرز افتخار جهرمی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۷۲ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
مفهوم مصادره در رویه دیوان داوری ایران – ایالات متحده امریکا عنوان پایان نامه ای است که توسط فرید محسنی، با راهنمایی گودرز افتخار جهرمی در سال ۱۳۷۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
در تحقیق حاضر که در اصل یکی از موضوعات مطرح و مبتلا به در دیوان داوری است و پرونده های متعددی را شامل می گردد، با دیدگاهی علمی ضمن پرداختن به رویه دیوان ریشه های نظری موضوع نیز مورد توجه قرار می گیرند. لذا در بخش نخست ابتدایا علل عینی امضاء بیانیه مورد بحث قرار گرفته چرا که قبل از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، صدها شرکت و سرمایه گذار آمریکایی ایران را پایگاهی برای کسب منافع اقتصادی، تجاری و صنعتی خویش قرار داده بودند. تغییر حکومت تغییر سیاستها و دگرگون شدن روش ساق در مراوده با آمریکا را در پی داشت . مسلما در شرایطی که مردم ایران آمریکا را بعنوان استعمارگر و پشتوانه ای برای سالها استبداد در ایران می دانستند، سرزمین ایران بستر مناسبی برا سرمایه گذاری و یا بهره مند شدن بشکل سابق نبود. چنین خوف و هراس در افکار شرکتهای آمریکایی تا حدی بود که برخی از ایشان حتی پس از تسقرار حکومت جدید نیز حاضر به بازگشت به ایران نگردیدند و برخی دیگر نیز که مراجعت نمودند، با وقوع حادثه اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان ایرانی، ایران را ترک نمودند. وقایع مذکور همگی دارای پیامدهای حقوقی گردید. دولت ایران در بازنگری به عملکرد زمامداران سابق، برخی از اموال را با تصویب قانون و یا احکام محاکم مصادره نمود. و برای گردش چرخ صنعت و اقتصاد، برای اداره شرکتها و کارخانه هایی که مدیران آن کشور را ترک نموده بودند، مدیرانی را منصوب کرد. هرچند برخی از آمریکاییان در فاصله انقلاب و اشغال سفارت آمریکا و نهایتا امضاء بیانیه در ایالات متحده آمریکا طرح دعوا نمودند ولی با امضاء بیانیه توافق گردید که دعاوی اتباع آمریکایی علیه دولت ایران د دیوان داوری ایران – ایالات متحده مورد رسیدگی قرار گیرد. طبق اصول حقوق بین الملل هر دولتی بلحاظ دارا بودن حاکمیت در قلمرو سرزمین خود حق مصادره اموال را دارا می باشد و اساسا حاکمیت چنین امری را اقتضا می نماید. آنچه در عملکرد دولت ایران در خصوص مصادره در دیوان داوری مورد ادعای خواهانهای آمریکایی در زمینه مصادره قرار گرفت در حقیقت و در یک تقسیم بندی کلی شامل دو موضوع بوده است . اول اینکه در مصادره اموال ضوابط بین المللی از جمله پرداخت غرامت به نحوی که مورد ادعای ایشان بوده پرداخت نشده است . دوم آنکه پاره ای از رفتارهای دولت ایران بمنزله مصادره تلقی گردید و خواهانها مدعی شدند که این اعمال در واقع مصادره می باشد هرچند که دولت ایران منکر چنین امری بوده است . مثلا نصب مدیران برای اداره شرکت ها و کارخانه هایی که مالکین و یا صاحبانش ایران را ترک نموده بودند، بعنوان مصادره مورد ادعای آمریکاییان قرار گرفت ، در حالیکه دولت ایران همواره اظهار نموده که قصد مصادره در کار نبوده بلکه صرفا برای حفظ و حراست و یا تعیین تکلیف و اداره موقت ، چنین اقدامی صورت گرفه است . مسلما تشخیص آنکه عملکرد دولت ایران مصادره تلقی می گردد و یا خیر، پرونده های متعددی را در دیوان داوری به خود اختصاص داد. و البته اینگونه ادعاها هنگامی قابل طرح در دیوان بود که مطابق با شرایط و ضوابط مذکور در بیانیه مطرح شده بود. منجمله آنکه دعوا مربوط به تبعه آمریکایی باشد، بعبارت دیگر در مرحله صلاحیت ، دیوان داوری برای رسیدگی صالح شناخته شده باشد.
کلیدواژه ها
- مالکیت
- ایران
- آمریکا
- مصادره (مال)
- دیوان داوری