مفهوم و تاثیر قوانین موجد حق در داوری داخلی با نگاهی به رویه قضایی
مفهوم و تاثیر قوانین موجد حق در داوری داخلی با نگاهی به رویه قضایی نام مقاله‌ای از احسان مظفری و محمود قیوم زاده و محمد رضا پاسبان است که در شماره شانزدهم (آذر ۱۳۹۸) دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی منتشر شده است.
چکیده
در قوانین کنونیِ ایران اشاره روشنی به مفهوم قوانین موجد حق نشده است و تنها در مادة 482 و بند یک مادة 489 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی لزوم رعایت آن در آرای داوری آمده است. باوجود اشاره‌های مکرر به الزام رعایت قوانین موجد حق در رأی داور، عدم تبیین مفهوم و حتی عدم اشاره به مصادیق قوانین موجد حق در قوانین مانعی در برابر تعیین حدود و ثغور آن ایجاد کرده است؛ به‌جز دو ماده‌ای که در قانون آیین دادرسی مدنی آمده است مفهوم، محتوا، حدود و ثغور و همچنین نسبت قوانین موجد حق با سایر قوانین از جمله قوانین شکلی و ماهوی و یا قوانین امری یا تکمیلی در هیچ‌کدام از متون قانونی آورده نشده است و این موضوع سبب شده است که میان برخی مفاهیم مانند نظم عمومی، قواعد آمره و اصل انصاف از جهت معنایی شباهت‌هایی به وجود آید؛ به همین دلیل است که تعریف دقیق از قوانین موجد حق و همچنین تعیین مصادیق آن در قوانین و مقررات ایران به یکی از بحث‌برانگیزترین عناصر قراردادهای داوری تبدیل شده است؛ زیرا نبود برداشت یکسان از مضمون آن بر دامنه ابهامات مربوط به موارد بطلان رأی داوری افزوده است.
کلیدواژه ها
- ابطال رأی داور
- اصل انصاف
- قانون موجد حق
- قانون ماهوی
- نظم عمومی