مفهوم و مبانی کارایی در تحلیل اقتصادی حقوق
 | |
| عنوان | مفهوم و مبانی کارایی در تحلیل اقتصادی حقوق |
|---|---|
| رشته | حقوق اقتصادی |
| دانشجو | سید ایمان قاضی عسگر |
| استاد راهنما | مجتبی قاسمی |
| استاد مشاور | صادق ضیایی بیگدلی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
مفهوم و مبانی کارایی در تحلیل اقتصادی حقوق عنوان پایان نامه ای است که توسط سید ایمان قاضی عسگر، با راهنمایی مجتبی قاسمی و با مشاوره صادق ضیایی بیگدلی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
کارایی، یکی از کلیدواژه های مهم در تحلیل اقتصادی حقوق است. تحلیل اقتصادی حقوق، می کوشد تا به کمک ابزارهای اقتصادی، به تحلیل، تبیین و پیش بینی رفتارها و قواعد حقوقی بپردازد. در سویه ی هنجاری، تحلیل اقتصادی حقوق به این امر می پردازد که اساسا رفتار کنشگران حقوقی، در چه صورتی مطلوب است و قواعد و نهادهای حقوقی چه هدفی را باید دنبال کنند. یک قاعده ی حقوقی در چه صورتی می تواند منجر به کارایی شود و معیارها و شرایط تحقق کارایی اقتصادی چیست؟ پژوهش پیش رو، در جستجوی یافتن پاسخی برای پرسش فوق است. برای کارایی اقتصادی، سه شاخص مهم ارایه شده است. نخست، کارایی پارتو که بر مبنای آن، یک قاعده ی حقوقی زمانی کارایی دارد که دست کم شرایط یک نفر را بهتر از قبل کند؛ بدون آنکه حتی یک نفر را در وضعیت بدتری نسبت به حالت سابق قرار دهد. دوم، کارایی کالدور–هیکس که مطابق آن، کارایی زمانی محقق می شود که وضعیت دست کم یک نفر بهتر شود و در عین حال به صورت بالقوه، امکان جبران خسارت متضررین وجود داشته باشد. قسم سوم کارایی، معیار بیشینه سازی ثروت است که مطابق آن، کارایی زمانی محقق می شود که ثروت جامعه بیشینه شود. در این پژوهش، ضمن بررسی معیارهای فوق، به بررسی نقدهایی که به این معیارها وارد شده است می پردازیم و نهایتا، می کوشیم تا معیار کارایی را در کنار مفهوم عدالت مطالعه کرده و جایگاه آن را در نظام حقوقی از منظر مدافعین و منتقدانش، بازشناسی کنیم.
ساختار و فهرست پایان نامه
vبیان مسیله:
پرسش های تحقیق:
ضرورتِ انجامِ تحقیق:
اهداف و کاربردهای تحقیق:
پیشینه ی تحقیق:
روش پژوهش:
ساختار پژوهش:
فصل نخست: مبانی اقتصادی و فلسفی کارایی
گفتار نخست: مبانی اقتصادی
مبحث نخست: انسان اقتصادی
بند نخست: کمیابی منابع
بند دوم: فردگرایی روش شناختی
بند سوم: نفع شخصی
بند چهارم: انتخاب عقلانی
بند پنجم: ترجیحات و محدودیت ها
مبحث دوم: نظام بازار
بند نخست: قانون تقاضا
بند دوم: بیشینه سازی منفعت و سود
بند سوم: ساز و کار بازار
مبحث سوم: انتقادات
بند نخست: پیشفرضهای غیرواقعی
بند دوم: تقلیلگرایی
گفتار دوم: مبانی فلسفی
مبحث نخست: رابطه ی بین حقوق و اقتصاد
بند نخست: پیشینه ی تاریخی
بند دوم: کاربرد اقتصاد در حقوق
بند سوم: تحلیل اقتصادی حقوق و پراگماتیسم
مبحث دوم: فایده گرایی
بند نخست: نظریه ی بنتام
بند دوم: فایده گرایی میل
مبحث سوم: فلسفه ی اخلاق آدام اسمیت
فصل دوم: معیارهای کارایی در تحلیل اقتصادی حقوق
گفتار نخست: مفهوم کارایی در تحلیل اقتصادی حقوق
مبحث نخست: تعریف کارایی
مبحث دوم: مفاهیم مشابه
گفتار دوم: کارایی پارتو
مبحث نخست: مفهوم
مبحث دوم: انتقادات
بند نخست: مسیله تخصیص اولیه منابع (مواهب نخستین)
بند دوم: اثرات خارجی
بند سوم: تعارض با اصل انصاف
گفتار سوم: کارایی کالدور–هیکس
مبحث نخست: مفهوم
مبحث دوم: توجیه اقتصادی
مبحث سوم: توجیه حقوقی
مبحث چهارم: انتقادات
بند نخست: مسیله ی ارزیابی
بند دوم: جبران خسارت
بند سوم: عدم تضمین برای افزایش مطلوبیت اجتماعی
بند چهارم: نقد های اخلاقی
گفتار چهارم: بیشینه سازی ثروت
مبحث نخست: مفهوم
مبحث دوم: بازارهای آشکار، پنهان و فرضی
مبحث سوم: مبانی معیار بیشینه سازی ثروت
بند نخست: بیشینه سازی ثروت به مثابه فایده گرایی
بند دوم: بیشینه سازی ثروت در تقابل با فایده گرایی
بند سوم: رضایت به مثابه مبنای بیشینه سازی ثروت
مبحث چهارم: انتقادات
بند نخست: عقلانیت بازیگران
بند دوم: مسیله ی حقوق غیر قابل انتقال
بند سوم: ثروت؛ هدف یا وسیله؟
بند چهارم: برخورد با اصول اخلاقی
مبحث پنجم: عمل گرایی و بیشینه سازی ثروت
گفتار پنجم: نسبت کارایی و عدالت در حقوق
مبحث نخست: مفهوم عدالت
مبحث دوم: برتری کارایی یا عدالت
بند نخست: برتری عدالت
بند دوم: رابطه ی جایگزینی
بند سوم: برتری کارایی بر عدالت
مبحث سوم: کارایی و عدالت توزیعی
مبحث چهارم: کارایی از منظر مطالعات انتقادی حقوق
بند نخست: کارایی بازار آزاد و اثرات خارجی
بند دوم: نقد معیار کالدور–هیکس
بند سوم: نقد مسیله ی بازتوزیع ثروت و درآمد در حقوق و اقتصاد
نتیجه گیری:
فهرست منابع:
Abstract:
کلیدواژه ها
- کالدور–هیکس
- پارتو
- ثروت
- عدالت
- حقوق و اقتصاد
- فایده گرایی
- مطلوبیت