مقدمه علم حقوق (حیاتی)

مقدمه علم حقوق نام کتابی است نوشته علی عباس حیاتی که به همت انتشارات میزان به چاپ رسیده‌است.

محتوای کتاب

بخش اول: حقوق نوعی

• فصل دوم: شناخت قاعده حقوقی
• فصل سوم: دانش حقوق و شاخه‌های آن
• فصل چهارم: منابع حقوق
• فصل پنجم: قلمرو اجرای قواعد حقوق در مکان و زمان

بخش دوم: حقوق فردی

• فصل اول: اقسام حق
• فصل دوم: منابع حق فردی
• فصل سوم: تملک و انتقال و زوال حق
• فصل چهارم: اجرای حق

بخشی از کتاب

هدف از این نوشتار صرفاً آشنایی اجمالی با علم حقوق است؛ به نحوی که دانشجوی مبتدی این علم بتواند، با مطالعه این کتاب آگاهی کلی از دانش حقوق پیدا کند؛ لذا بررسی دقیق و موشکافانه هر کدام از مباحث حقوق به آثار دیگر و دروس دیگر واگذار می‌شود. ذیلاً به جند ویژگی خاص این کتاب اشاره می‌شود:

1. سعی شده‌است این نوشتار، واقعاً مقدمه علم حقوق باشد. نه صرفاً مقدمه گرایش خاصی از این علم، لذا برخلاف رویه بعضی از تألیفات مشابه تا حد ممکن به مبانی حقوق جزا و حقوق عمومی در کنار حقوق خصوصی پرداخته شده‌است.
2. در نگارش مطالب سعی شده‌است از سبکی روان و ساده استفاده شود و در هر حوزه توضیح کافی ارائه شود. بنابر همین رویه؛ بعضی از مطالب که نیاز به توضیح تفصیلی داشته یا به دلیل ثقیل بودن بحث، تحت عنوان «قرائت و تمرین» نگاشته شده‌است. این شیوه از بعضی نویسندگان حقوقی تقلید شده‌است. حسن این کار در این است که اگر فرصت اقتضاء کند؛ این مباحث در کلاس‌های درس آموزش داده می‌شود و الا مطالعه آن به خود دانشجویان واگذار می‌گردد.

در نگارش مقدمه علم حقوق بسیار تلاش شده‌است تا به نظام ویژه حقوقی ایران بعد از بیروزی انقلاب اسلامی توجه شود؛ لذا تفاوت‌های آشکاری میان این اثر در تعیین مبنا و هدف حقوق و تعامل «حقوق و اخلاق» و «حقوق و مذهب» و آثار مشابه دیده می‌شود که به عقیده نویسنده می‌بایست مورد توجه جدی قرار گیرد.