نحوه ی شناسایی و اجرای موافقت نامه های حل وفصل اختلاف بین المللی ناشی از میانجیگری با تاکید بر کنوانسیون سنگاپور

عنوان	نحوه ی شناسایی و اجرای موافقت نامه های حل وفصل اختلاف بین المللی ناشی از میانجیگری با تاکید بر کنوانسیون سنگاپور
رشته	حقوق بین الملل
دانشجو	سیده فرنگ فصیحی لنگرودی
استاد راهنما	رضا موسی زاده
استاد مشاور	علیرضا ایرانشاهی
مقطع	دکتری
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	مرکز تحصیلات تکمیلی

نحوه ی شناسایی و اجرای موافقت نامه های حل وفصل اختلاف بین المللی ناشی از میانجیگری با تاکید بر کنوانسیون سنگاپور عنوان رساله ای است که توسط سیده فرنگ فصیحی لنگرودی، با راهنمایی رضا موسی زاده و با مشاوره علیرضا ایرانشاهی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری مرکز تحصیلات تکمیلی دفاع گردید.

چکیده

توافق حاصل بر مبنای میانجیگری در بیشتر نظام های حقوقی به موجب اصل کلی آزادی قراردادها معتبرو لازم الاجرا شمرده می شود. کنوانسیون سنگاپور در خصوص میانجیگری معاهده ای است چندجانبه که توسط کمیسیون حقوق تجارت بین الملل سازمان ملل متحد (آنسیترال) ایجاد شده است. این کنوانسیون چارچوب متحدالشکل و کارآمدی را برای اجرای موافقت نامه های حل وفصل اختلافات ناشی از میانجیگری فراهم نموده است. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که نحوه ی شناسایی و اجرای موافقت نامه های حل وفصل اختلافات بین المللی ناشی از میانجیگری چگونه بوده و در این راستا کنوانسیون سنگاپور چه چارچوبی برای شناسایی و اجرای موافقت نامه های حل وفصل اختلافات بین المللی ناشی از میانجیگری ، پیش بینی نموده است؟ هدف از پژوهش حاضر بررسی سازوکار پیش بینی شده در کنوانسیون سنگاپور به منظور شناسایی و اجرای موافقت نامه های حاصل از میانجیگری است. در این پژوهش پس از ارایه چارچوب مفهومی اصطلاحات، مفهوم و ماهیت موافقت نامه های حل وفصل اختلاف حاصل از میانجیگری بیان گردیده و سپس به تشریح قلمرو و آیین اجرایی موافقت نامه های حل وفصل ناشی از میانجیگری و نیز شرایط و موانع درخواست اجرا در چارچوب کنوانسیون سنگاپور پرداخته می شود. بر اساس این پژوهش نتیجه گرفته می شود که کنوانسیون سنگاپور و قانون نمونه ی میانجیگری پاسخی است به نگرانی عدم ضمانت کافی موافقت نامه های ناشی از میانجیگری. نخست آنکه دادگاه ها موافقت نامه های حل وفصل اختلاف را بدون نیاز به طرح دعوا تحت عنوان نقض قرارداد به رسمیت شناخته و اجرا نمایند و دوم اینکه موافقت نامه های واجد شرایط بر اساس کنوانسیون، دارای اعتبار امر قضاوت شده تلقی گردند. آمار منتشره از مراکز مختلف رسیدگی به حل و فصل اختلافات نیز حاکی از اقبال و ارتقا شیوه میانجیگری در اختلافات تجاری از جمله اختلافات بین دولت و سرمایه گذار دارد. همچنین بر مبنای این پژوهش تصویب و الحاق ایران به این کنوانسیون همراه با انجام مقدماتی مناسب است .ضمن اینکه استفاده از حق شرط نخست کنوانسیون برای جمهوری اسلامی ایران ضروری نیست و تعارضی با اصل ۱۳۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ندارد. الحاق ایران به این کنوانسیون با رفع موانع و بستر سازی لازم نقش موثری در ترویج میانجیگری در حقوق ایران خواهد داشت.

ساختار و فهرست رساله

چکیده

کلیات پژوهش

۱– مقدمه

۲– اهمیت و ضرورت پژوهش

۳– اهداف پژوهش

۴– سوالات پژوهش

۵– فرضیه های پژوهش

۶– روش پژوهش

۷– کاربردهای متصور از پژوهش

۸– مروری بر ادبیات موجود

۹– موانع پژوهش

۱۰– تعریف مفاهیم

۱–۱۰– مفهوم اختلاف

۲–۱۰– میانجیگری

۳–۱۰– موافقت نامه میانجیگری

۴–۱۰– حق شرط

۱۱– سازمان دهی پژوهش

فصل اول: شناسایی و اجرای موافقت نامه های حل وفصل اختلاف بین المللی ناشی از میانجیگری

۱–۱– مقدمه

۲–۱– تاریخچه

۳–۱– شیوه های جایگزین حل اختلاف (ای دی آر)

۱–۳–۱– مفهوم ای دی آر

۲–۳–۱– شیوه های ای دی آر

۳–۳–۱– تصمیم شخص ثالث الزام آور نیست

۴–۳–۱– مزایا و معایب رجوع به ای دی آر

۴–۱– مفهوم و ماهیت میانجیگری

۱–۴–۱– شاخصه های میانجیگری

۲–۴–۱– تفاوت میانجیگری با دادرسی

۳–۴–۱– داوری و میانجیگری

۴–۴–۱– انواع میانجیگری

۵–۴–۱– میانجی و نقش وی در جریان حل وفصل اختلاف

۵–۱– مفهوم و ماهیت موافقت نامه میانجیگری

۱–۵–۱– مفهوم موافقت نامه حاصل از میانجیگری

۲–۵–۱– ماهیت موافقت نامه حاصل از میانجیگری

۶–۱– محرمانگی در میانجیگری

۱–۶–۱– نقش محرمانگی در میانجیگری

۲–۶–۱– دایره شمول محرمانگی میانجیگری

۳–۶–۱– مسیولین حفظ محرمانگی میانجیگری

۴–۶–۱– اطلاعات مصون از افشا

۵–۶–۱– استثنایات محرمانگی

۶–۶–۱– ضمانت اجرای نقض محرمانگی

۷–۱– دستورالعمل میانجیگری اتحادیه اروپا

۱–۷–۱– سیر گذار تا نیل به یک دستورالعمل (آیین نامه)

۲–۷–۱– سیر گذار تا اجرای قانون

۳–۷–۱– اجرای میانجیگری در سوید

۸–۱– بررسی قانون نمونه میانجیگری ۲۰۱۸

۱–۸–۱– بررسی مقدمه قانون نمونه

۲–۸–۱– تعریف و مفهوم قید تجاری در قانون نمونه

۳–۸–۱– مفهوم وصف بین المللی در قانون نمونه

۴–۸–۱– نحوه تفسیر قانون نمونه

۵–۸–۱– اختیار طرفین برای تغییر مفاد قانون نمونه

۶–۸–۱– شروع فرآیند میانجیگری

۷–۸–۱– نحوه انتخاب و تعداد میانجی

۸–۸–۱– نحوه انجام فرآیند میانجیگری و جلسات

۹–۸–۱– محرمانگی میانجیگری

۱۰–۸–۱– خاتمه فرآیند میانجیگری

۱۱–۸–۱– ایفای نقش داور توسط میانجی

۱۲–۸–۱– نحوه و شرایط اجرای موافقتنامه حل و فصل اختلاف بین المللی ناشی از میانجیگری

۱۳–۸–۱– درخواست های موازی

۹–۱– استفاده از میانجیگری در اختلافات دولت – سرمایه گذار

۱–۹–۱– شفافیت در میانجیگری در اختلافات دولت – سرمایه گذار

۲–۹–۱– محرمانگی علیه شفافیت در میانجیگری سرمایه گذاری

۳–۹–۱– اصلاح قوانین در جهت شفافیت در میانجیگری سرمایه گذاری

۱۰–۱– برآیند سخن

فصل دوم: رژیم اجرایی حاکم بر کنوانسیون سنگاپور

۱–۲– مقدمه

۲–۲– مراحل مذاکره در آنسیترال

۳–۲– مقدمه کنوانسیون

۴–۲– قلمرو کنوانسیون

۱–۴–۲– موافقتنامه حل و فصل اختلاف نتیجه ی میانجیگری باشد

۲–۴–۲– موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری، بین المللی باشد

۳–۴–۲– موافقتنامه حل و فصل اختلاف بین المللی ناشی از میانجیگری، تجاری باشد

۵–۲– الزامات شکلی و رویه ها

۱–۵–۲– مکتوب بودن موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری

۲–۵–۲– دارای امضا بودن موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری

۳–۵–۲– لزوم ارایه مدرک مثبت میانجیگری

شناسایی و اجرا موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری

۶–۲– تعهدات طرفین نسبت به کنوانسیون

۷–۲– زمینه های امتناع از درخواست اجرای موافقت نامه حل وفصل

۱–۷–۲– عدم اهلیت یکی از طرفین موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری

۲–۷–۲– عدم اعتبار موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری

۳–۷–۲– موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری بر اساس شرایط مندرج در آن الزام آور یا نهایی نشده باشد

۴–۷–۲– موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری متعاقبا اصلاح شده باشد

۵–۷–۲– تعهدات مندرج در موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری ایفا شده باشد

۶–۷–۲– تعهدات مندرج در موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری روشن و قابل درک نباشند

۷–۷–۲– درخواست اجرای موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری متعارض با شرایط موافقت نامه حل وفصل باشد

۸–۷–۲– سوء رفتار میانجی

۹–۷–۲– مغایرت اجرای موافقتنامه حل و فصل اختلاف ناشی از میانجیگری با نظم عمومی و عدم قابلیت حل وفصل اختلاف از طریق میانجیگری

۸–۲– سازمان های اقتصادی یکپارچه و واحدهای سرزمینی

۹–۲– مقایسه کنوانسیون سنگاپور و کنوانسیون نیویورک

۱۰–۲– انتقادات وارد بر کنوانسیون

۱۱–۲– برآیند سخن

فصل سوم: اجرای کنوانسیون سنگاپور در نظام حقوقی ایران

۱–۳– مقدمه

۲–۳– میانجیگری در حقوق ایران

۱–۲–۳– ماهیت توافق نامه میانجیگری در نظام حقوقی ایران

۲–۲–۳– قواعد و آیین میانجیگری مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران

۳–۲–۳– تعامل ایران با کنوانسیون سنگاپور

۴–۲–۳– اقدامات لازم جهت اجرایی شدن کنوانسیون

۳–۳– بررسی حق شرط نخست کنوانسیون سنگاپور در پرتو اصل

قانون اساسی

۴–۳– توسعه میانجیگری تجاری بین المللی در ایران

نتیجه گیری

فهرست منابع

پیوست ها

پیوست ۱: قانون نمونه آنسیترال در خصوص میانجیگری تجاری بین المللی و توافقنامه های حل وفصل بین المللی اختلافات ناشی از میانجیگری، ۲۰۱۸ (اصلاحیه قانون نمونه آنسیترال در خصوص سازش تجاری بین المللی ۲۰۰۲)

پیوست ۲: کنوانسیون سازمان ملل متحد درباره موافقتنامه های حل وفصل بینالمللی ناشی از میانجی گری

پیوست ۳: نمونه موافقتنامه حل و فصل حاصل از میانجیگری

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• میانجیگری
• موافقت نامه های حل وفصل اختلافات بین المللی
• کنوانسیون سنگاپور