نشست قضایی درباره احتساب دیه جزء ما ترک

موضوع	احتساب دیه جزء ما ترک
تاریخ برگزاری	۱۳۹۶/۰۷/۰۶
برگزار شده توسط	شهر هریس

صورتجلسه نشست قضایی با موضوع احتساب دیه جزء ما ترک مورخ ۱۳۹۶/۰۷/۰۶ که در شهر هریس برگزار شد.

پرسش

۱- مورث دیونی دارد و به غیر از دیه که بعد از قتل غیرعمدی به مورث تعلق یافته؛ مالی جهت ادای دیون نیست. آیا دیه جزء ماترک می باشد و لازم است دیون از دیه پرداخت گردد ؟

۲- در دوران نامزدی (قبل از عروسی که عقد انجام یافته است) زوجه آمادگی جهت شروع به زندگی را دارد اما زوج از تشکیل و ادامه زندگی خودداری می کند، آیا ترک نفقه حاصل شده است؟

نظر هیئت عالی

در مورد سوال اول، مطابق فتاوی مشهور فقیهان امامیه؛

الف- دیه در حکم مال مقتول و ترکه وی محسوب می شود، خواه قتل عمد بوده و مصالحه بر دیه شده باشد یا قتل شبه عمد و خطایی باشد.

ب- از آنجا که دیه مقتول جزء ماترک او محسوب می شود، از محل دیه ابتدا دیون متوفی پرداخت و به وصایای وی مطابق موازین عمل می شود و باقیمانده آن بین ورثه بر اساس سهم الارث، تقسیم می گردد و ورثه نسبی و سببی، حتی زوجین از آن ارث می برند.

در مورد سوال دوم؛ براساس تبصره ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده، امتناع از پرداخت نفقه زوجه ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین است، مشمول مقررات ماده ۵۳ می باشد که در صورت استطاعت مالی و امتناع زوج قابل تعقیب کیفری خواهد بود.

نظر اتفاقی

۱- با توجه به مفاد ماده ۴۵۲ و ۳۵۲ و نظریه مشورتی اداره حقوقی که گفته دیه جزء ماترک متوفی محسوب می شود، طبیعی است که ترکه پس از تصفیه به وراث منتقل می شود و نظریه فقها هم چنین است و بر خلاف این عمل کردن اجتهاد در مقابل نص است. بنابراین وفق مواد ۸۶۸، ۸۷۵ و ۸۷۱ قانون مدنی اعمال می گردد و همچنین در خصوص جنایت بر میت که از محل اخذ دیه دیون پرداخت می گردد پس حتما از دیه مورث دیون لازم است پرداخت گردد.

۲- مستندا به ماده ۵۳ و تبصره آن از قانون حمایت خانواده و نظریه فقهاء در صورت احراز تمکین و یا آمادگی زوجه برای تمکین و عدم آمادگی از سوی زوج جرم محقق است.