نظام حقوقی بین المللی حاکم بر کشاورزی پایدار در تامین مواد غذایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نظام حقوقی بین المللی حاکم بر کشاورزی پایدار در تامین مواد غذایی
عنواننظام حقوقی بین المللی حاکم بر کشاورزی پایدار در تامین مواد غذایی
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوعلی رزم خواه
استاد راهنمافرهاد طلایی
استاد مشاورمحمد امامی، فرهاد قاسمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه شیراز


نظام حقوقی بین المللی حاکم بر کشاورزی پایدار در تامین مواد غذایی عنوان پایان نامه ای است که توسط علی رزم خواه، با راهنمایی فرهاد طلایی و با مشاوره محمد امامی و فرهاد قاسمی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

توسعه ی پایدار رهیافتی ست که نیازهای نسل حاضر را بر آورده می کند بدون آنکه توانایی نسل های آینده را برای رفع نیاز خود به مخاطره اندازد. از زمان شکل گیری مفهوم توسعه ی پایدار در حقوق بینالملل، قواعد و مقررات قابل توجهی برای توسعه ی پایدار مورد پذیرش قرار گرفته است. در نتیجه ی آن شبکه ای از قواعد، مقررات و سازمان ها حول معاهدات و اسناد بین المللی در زمینهی توسعهی پایدار ایجاد شده اند که به مجموعهی آنها نظام حقوقی حاکم بر توسعهی پایدار گفته می شود. یکی از بخش های توسعه پایدار که نظام حقوقی بین المللی در زمینه آن به وجود آمده است، کشاورزی پایدار است. در این پایان نامه نظام حقوقی بین المللی حاکم بر کشاورزی پایدار مورد مطالعه قرار گرفته است. در این پایان نامه نشان داده می شود که کشاورزی پایدار نقش بسیار حیاتی در اجرای تعهد دولت ها در تحقق حق بر غذا دارد. همچنین در این پایان نامه بیان می شود که رویهی عملی سازمان تجارت جهانی و مقررات حاکم بر تجارت محصولات کشاورزی مبتنی بر موافقت نامهی کشاورزی می تواند در چالش و تقابل با مفاهیم حقوق بین الملل بشر باشد و نتیجه گرفته می شود که دولت ها بایستی در زمان الحاق به این سازمان و پذیرش توافقنامه های تجارت بین الملل به تعهدات بنیادین خود بر اساس میثاق های دو گانهی بین المللی حقوق بشر وفادار باقی بمانند. در این پایان نامه مشخص می شود که یکی از مهم ترین شاخصه های کشاورزی پایدار اهمیت بخشی به مشارکت کشاورزان در تولید بذر و در کنار آن ایجاد و حفظ حقوق مالکیت کشاورزان بر بذرهای تولیدی خودشان است و نظام های تولید سنتی بذر باید با مشارکت وسیع کشاورزان رشد کرده و توسط دولت ها مورد حمایت قرار گیرند. در بخش پایانی نیز بیان می شود که کشور ایران علی رغم دارا بودن ذخایر زیستی و منابع ژنتیکی متنوع و با ارزش از نظر وجود قوانین مناسب برای حمایت از تنوع زیستی و دانش سنتی مرتبط با آن، کمبودهایی دارد و نتیجه گرفته می شود که دولت جمهوری اسلامی ایران بر اساس قانون اساسی خود و همچنین تعهدات حاصل از پذیرش میثاق ها و معاهدات بین المللی مکلف به تدوین قوانین مناسب در این راستا می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب



عنوان صفحه


مقدمه کلی ۱

فصل اول: تبیین مفاهیم اساسی توسعهﻱ پایدار و کشاورزی پایدار و ضرورت بررسی حقوقی آنها ۱۷

مقدمه ۱۷

مبحث اول: تعریف و تاریخچهﻱ توسعهﻱ پایدار و بررسی آن از منظر حقوق بین الملل ۱۹

گفتار اول : تاریخچه و تعریف توسعهﻱ پایدار ۱۹

بند اول : تاریخچهﻱ شکل گیری و نهادینه شدن رهیافت توسعهﻱ پایدار ۱۹

بند دوم: تعریف مفهوم توسعهﻱ پایدار ۲۳

بند سوم : تبیین و ترسیم چارچوب توسعهﻱ پایدار ۲۵

گفتار دوم : جایگاه توسعهﻱ پایدار در اسناد حقوق بین المللی ۲۶

بند اول: اسناد حقوقی نرم و توسعهﻱ پایدار ۲۷

بند دوم: اسناد حقوقی سخت و توسعهﻱ پایدار ۳۱

گفتار سوم:اصول و مفاهیم توسعهﻱ پایدار از منظر حقوق بین الملل ۳۸

مبحث دوم: تعریف و پیشینهﻱ تاریخی کشاورزی پایدار و ضرورت بررسی حقوقی آن ۴۵

گفتار اول: تعریف و پیشینهﻱ تاریخی کشاورزی پایدار ۴۵

بند اول : پیشینهﻱ تاریخی کشاورزی پایدار ۴۶

بند دوم: تعریف کشاورزی پایدار ۴۹

گفتار دوم : جایگاه کشاورزی پایدار در چارچوب توسعهﻱ پایدار ۵۰

گفتار سوم: ضرورت بررسی حقوقی کشاورزی پایدار ۵۵

بند اول: تاثیر نظام حقوقی بین المللی حاکم بر کشاورزی پایدار بر حفظ تنوع زیستی ۵۵

بند دوم: کشاورزی پایدار و حقوق مالکیت معنوی ۵۹

بند سوم: نقش و اهمیت کشاورزی پایدار در تحقق حق بر غذای کافی ۶۱

نتیجه گیری ۶۵

فصل دوم : تامین مواد غذایی و امنیت غذایی: تحلیل جایگاه حقوق بین الملل بشر در نظام حقوقی حاکم بر کشاورزی پایدار ۶۷

مقدمه ۶۷

مبحث اول: تعریف و ماهیت حق بر غذای کافی و امنیت غذایی و جایگاه آن در اسناد بین المللی حقوق بشری ۷۱

گفتار اول: تعریف و ماهیت حق بر غذای کافی ۷۱

بند اول : تعریف حق بر غذای کافی و امنیت غذایی ۷۲

بند دوم: ماهیت حق بر غذا ۷۳

بند سوم : رابطه حق بر غذا و سایر حقوق بشری ۷۵

گفتار دوم : جایگاه حق بر غذا و امنیت غذایی در اسناد بین المللی حقوق بشری ۸۰

بند اول: اسناد پایه ای حقوق بشر و حق بر غذا ۸۰

بند دوم: جایگاه حق بر غذا در اسناد حقوق بشری الزام آور ۸۲

بند سوم: جایگاه حق بر غذا در اسناد حقوقی نرم ۸۴

گفتار سوم: تعهدات داخلی و بین المللی دولت ها در زمینهﻱ حق بر غذای کافی ۸۶

بند اول: بررسی مفهوم تعهد به تحقق تدریجی حق بر غذای کافی ۸۷

بند دوم: تعهدات داخلی دولت ها در زمینهﻱ حق بر غذای کافی ۸۹

بند سوم: تعهدات بین المللی دولت ها در زمینهﻱ حق بر غذای کافی ۹۸

گفتار چهارم :اهمیت کشاورزی پایدار در تامین مواد غذایی و تحقق حق بر غذای کافی ۹۹

مبحث دوم : عمل کرد نهادها و سازمان های بین المللی و مردم نهاد در زمینهﻱ حق بر غذای کافی ۱۱۳

گفتار اول: عمل کرد نهادها و سازمان های بین المللی در زمینهﻱ حق بر غذای کافی ۱۱۳

گفتار دوم: نقش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در تحقق حق بر غذا از طریق کشاورزی پایدار ۱۲۱

گفتار سوم: نقش سازمان های مردم نهاد در تحقق حق بر غذا ۱۲۸

نتیجه گیری ۱۳۶


فصل سوم : تامین مواد غذایی و تجارت آزاد: تحلیلی بر جایگاه سازمان تجارت جهانی و حقوق مالکیت معنوی در نظام حقوقی بین الملی حاکم بر کشاورزی پایدار در تامین مواد غذایی ۱۴۱

مقدمه ۱۴۱

مبحث اول: سیاست های سازمان تجارت جهانی در زمینهﻱ تجارت محصولات کشاورزی و ارتباط آن با نظام کشاورزی پایدار ۱۴۴

گفتار اول: مقررات و رویهﻱ سازمان تجارت جهانی در زمینهﻱ تجارت محصولات کشاورزی ۱۴۴

بند اول: مقررات عمومی سازمان تجارت جهانی و تجارت محصولات کشاورزی ۱۴۴

بند دوم: تجارت بین الملل محصولات کشاورزی و حق بر غذای کافی ۱۵۰

گفتار دوم: تحلیلی بر موافقتنامهﻱ کشاورزی سازمان تجارت جهانی از منظر کشاورزی پایدار ۱۵۴

بند اول: کلیات موافقتنامهﻱ کشاورزی سازمان تجارت جهانی ۱۵۴

بند دوم: سیاست های حمایت داخلی از برنامه های کشاورزی و جعبه های کهربایی، آبی و سبز ۱۵۸

بند سوم: مقررات حفاظتی ویژه برای کشاورزی ۱۶۰

بند چهارم : تحلیلی بر مقررات و روند اجرای موافقتنامهﻱ کشاورزی ۱۶۲

گفتار سوم: تحلیل آخرین مذاکرات دور دوحهﻱ سازمان تجارت جهانی در زمینهﻱ تجارت محصولات کشاورزی ۱۶۸

مبحث دوم: نظام حقوق بین الملل مالکیت فکری و ارتباط آن با نظام حقوقی کشاورزی پایدار ۱۷۴

گفتار اول: بررسی اهمیت موافقت نامه ﻱ جنبه های تجاری حقوق مالکیت معنوی در نظام حقوقی کشاورزی پایدار ۱۷۵

بند اول: کلیات ۱۷۵

بند دوم: جایگاه تنوع زیستی در موافقتنامهﻱ جنبه های تجاری مالکیت معنوی ۱۷۹

گفتار دوم: اسناد سازمان جهانی مالکیت فکری و مقولهﻱ مالکیت بر تولیدات کشاورزی ۱۸۳

گفتار سوم: ارتباط کنوانسیون ها و اسناد حقوق بین الملل کشاورزی پایدار و حقوق مالکیت معنوی ۱۸۵

بند اول: کنوانسیون تنوع زیستی و حقوق مالکیت معنوی منابع ژنتیکی گیاهی ۱۸۸

بند دوم: کنوانسیون حفاظت از ارقام جدید گیاهی ۱۹۵

بند سوم: معادهﻱ منابع ژنتیک گیاهی برای غذا و کشاورزی ۱۹۶

بند چهارم: تحلیل رابطهﻱ میان اسناد حقوقی بینالمللی در زمینهﻱ منابع ژنتیک برای غذا و کشاورزی ۲۰۲

مبحث سوم: بررسی حقوق مالکیت بذر و جایگاه و اهمیت آن در نظام حقوقی حاکم بر کشاورزی پایدار ۲۰۷

گفتار اول: جایگاه حقوق مالکیت بذر در حقوق مالکیت فکری ۲۰۷

گفتار دوم: تاثیر حقوق مالکیت بذر بر روند تامین مواد غذایی و کشاورزی پایدار ۲۱۶

گفتار سوم: رویه های قانون گذاری دولت ها در زمینهﻱ حقوق مالکیت بذر ۲۲۵

نتیجه گیری ۲۳۰


فصل چهارم: بررسی وضعیت حقوقی کشاورزی پایدار در ایران در راستای تامین مواد غذایی ۲۳۵

مقدمه ۲۳۵

مبحث اول: تحلیل نظام حقوقی داخلی ایران در زمینهﻱ کشاورزی پایدار ۲۳۷

گفتار اول: بررسی پیشینه و وضعیت پایداری کشاورزی ایران ۲۳۷

گفتار دوم : تحلیل قوانین ایران در زمینهﻱ کشاورزی بر اساس نظام حقوقی بین المللی حاکم بر کشاورزی پایدار در تامین مواد غذایی ۲۴۰

بند اول: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ۲۴۰

بند دوم: سند چشم انداز بیست ساله توسعه ایران ۲۴۳

بند سوم: قوانین برنامهﻱ پنج سالهﻱ توسعه ۲۴۴

مبحث دوم : وضعیت حقوقی مالکیت بذرهای تولیدی در ایران و تاثیر آن بر کشاورزی پایدار و تامین مواد غذایی ۲۵۱

گفتار اول: تحلیلی بر قوانین ایران در زمینهﻱ بذر ۲۵۱

بند اول : قانون ثبت علایم و اختراعات ۲۵۱

بند دوم: قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهال ۲۵۳

بند سوم: سند ملی بذر و نهال ۲۵۵

گفتار دوم : آثار حقوقی پیوستن ایران به اتحادیهﻱ حفاظت از ارقام جدید گیاهی ۲۵۶

بند اول : عضویت در اتحادیهﻱ حفاظت از ارقام جدید گیاهی و وضعیت کشاورزان خردهپا ۲۵۷

بند دوم: جایگاه بذر در ایران و تاثیرات عضویت در اتحادیهﻱ حفاظت از ارقام جدید گیاهی ۲۵۹

گفتار سوم : رعایت حقوق مالکیت معنوی؛ گامی در راستای گسترش و تقویت کشاورزی پایدار؟ ۲۶۳

نتیجه گیری ۲۶۵

نتیجه گیری نهایی ۲۶۷

منابع پژوهش ۲۷۸

چکیده به زبان انگلیسی

کلیدواژه ها

  • نظام حقوقی
  • حقوق بین المللی
  • حقوق بشر
  • توسعه پایدار
  • تامین مواد غذایی
  • پایداری (کشاورزی)
  • امنیت غذایی
  • حقوق بین الملل
  • کشاورزی پایدار
  • حق بر غذای کافی
  • حقوق مالکیت معنوی