نظام حقوقی دعوی قانون اساسی مقایسه ای بین عراق و مصر
 | |
| عنوان | نظام حقوقی دعوی قانون اساسی مقایسه ای بین عراق و مصر |
|---|---|
| رشته | حقوق عمومی |
| دانشجو | علاء حسن علی |
| استاد راهنما | میثم نعمتی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه ادیان و مذاهب |
نظام حقوقی دعوی قانون اساسی مقایسه ای بین عراق و مصر عنوان پایان نامه ای است که توسط علاء حسن علی، با راهنمایی میثم نعمتی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ادیان و مذاهب دفاع گردید.
چکیده
هدف از بررسی ساز و کار حقوقی دادرسی اساسی در قانون اساسی کشور عراق و مقایسه ی آن با قانون اساسی کشور مصر این است که دادرسی اساسی از یک طرف یکی از ادوات دفاع از جایگاه بلند قانون اساسی و ملزم ساختن قوه های مجریه و مقننه به رعایت دستورات قانون اساسی در ضمن انجام فعالیت های شان، به شمار می رود، و از طرف دیگر این دادرسی یکی از مهم ترین وسایل دفاع از حقوق و آزادی های فردی است که قانون اساسی به عهده دولت گذاشته، چرا که قانونگذار قانون اساسی تنها نقشی که ایفا می کند دفاع از حقوق و آزادی های عمومی است که به صراحت در قانون اساسی آمده. علاوه بر آنچه گذشت دادرسی اساسی ویژگی های مهم دیگری دارد که عبارتند از: ۱– طبیعت خاص و منحصر به فردی دارد. ۲– قدرتی است که در اختیار افراد و هییت هایی در دولت قرار می گیرد تا این امکان را داشته باشند که به دادگستری مراجعه کرده و از حقوقی که به صراحت در قانون اساسی آمده دفاع کنند. ۳– ویژگی های منحصر به فردی دارد که آن را از دادرسی های معمولی متمایز می کند، از آن جمله: الف) چون که دعاوی در آن علیه متون قانونی است از دادرسی های شاخص به شمار می رود. ب) مستقل است، هر چند که در بعضی حالات با دادرسی دیگری مرتبط است. ۴– ارکان خاصی دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از: وجود متن قانون اساسی و وجود هییتی قضایی ناظر بر دادرسی اساسی. ۵– به دو شکل انجام می شود: الف) دادرسی لغو و مستقیم که بر علیه متن قانونی اقامه می شود تا آن را لغو کند. این شکل از دادرسی اساسی از مهم ترین ادوات هجومی است که هدف آن از بین بردن متن قانونی مخالف با قانون اساسی است. ب) دادرسی جلوگیری که از طریق پیشگری از اجرای قانون انجام می شود و هدف از آن رهایی از متن قانونی مخالف با قانون اساسی از طریق جلوگیری از اجرای آن است، بدون آنکه متن را ملغی کند. ۶– از راه های مختلفی انجام می پذیرد، از آن جمله: شکایت یکی از مخالفین، و یا دادگاه خود بدون آنکه شاکی در بین باشد، اقدام به اقامه دعوی کند. در بعضی از کشورها قانون اساسی اجازه ی دادرسی مستقیم را داده است. از آن جمله کشور عراق است که قانون دادگاه عالی اتحادیه به صراحت به اشخاص این اجازه را داده که در برابر این دادگاه خواهان دادرسی مستقیم باشند. نکته ی آخر اینکه احکام اساسی دادگاه های اساسی لغو نمی شوند و برای تمام دستگاه های دولتی لازم الاجرا هستند.
ساختار و فهرست پایان نامه
المقدمه
مشکله الدراسه
اهمیه الموضوع
هدف الدراسه
السوال الرییسی
الاسیله الفرعیه
الفرضیات
منهجیه البحث
الدراسات السابقه
هیکلیه البحث
الفصل الاول المفاهیم والکلیات
المبحث الاول: المفاهیم
المطلب الاول: التعریف بالدعوی الدستوریه
الفرع الاول: المدلول اللغوی للدعوی الدستوریه
الفرع الثانی : المدلول الاصطلاحی للدعوی الدستوریه
المطلب الثانی: تعریف الرقابه الدستوریه
الفرع الاول: تعریف الرقابه لغتا: وهی تعنی القیام فی المراقبه او الاشراف علی عمل
المطلب الثالث: تعریف رقابه الالغاء
الفرع الاول :تعریف الالغاء لغتا
الفرع الثانی: تعریف الالغاء اصطلاحا
المطلب الرابع: تعریف رقابه الامتناع
الفرع الاول: تعریف الامتناع لغتا
الفرع الثانی: تعریف الامتناع اصطلاحا
المبحث الثانی: الکلیات
المطلب الاول: خصایص الدعوی الدستوریه
الفرع الاول: الدعوی الدستوریه دعوی عینیه
الفرع الثانی: الدعوی الدستوریه دعوی مستقله
المطلب الثانی: ارکان الدعوی الدستوریه
الفرع الاول: مبدا التدرج فی القواعد القانونیه
الفرع الثانی : وجود دستور جامد (مکتوب)
الفرع الثالث : وجود هییه قضاییه مستقله للنظر فی الدعوی الدستوریه
المطلب الثالث: ماهیه الدساتیر الجامده المکتوبه التی تتحقق الرقابه القضاییه من خلالها
الفرع الاول: ماهیه الدساتیر الجامده
الفرع الثانی: الرقابه القضاییه علی دستوریه القوانین تتحقق فی الدساتیر الجامده
المطلب الرابع: مبدا سمو الدستور و ما یترتب علیه من اهداف والاثار
الفرع الاول :مبدا سمو الدستور
الفرع الثانی : الاثار المترتبه علی سمو للدستور
الفرع الثالث: الاهداف المترتبه علی سمو الدستور
المطلب الخامس: نشاه المحکمه الاتحادیه العلیا فی العراق والمحکمه الدستوریه العلیا فی مصر
الفرع الاول: نشاه المحکمه الاتحادیه العلیا فی العراق
الفرع الثانی اختصاص المحکمه الاتحادیه العلیا فی العراق
الفرع الثالث: نشاه المحکمه الدستوریه العلیا فی مصر
الفرع الرابع: اختصاص المحکمه الدستوریه فی مصر
المطلب السادس: الهییات القضاییه المستقله و المتخصصه فی العراق ومصر
الفرع الاول: المحکمه الاتحادیه العلیا فی العراق
الفرع الثانی: المحکمه الدستوریه العلیا فی مصر
المطلب السابع: الاساس القانونی للدعوی الدستوریه وصورها
الفرع الاول الاساس القانونی للدعوی الدستوریه
الفرع الثانی: صور الدعوی الدستوریه
الفصل الثانی النطاق الاجرایی ﻹقامه الدعوی الدستوریه
المبحث الاول: طرق تحریک الدعوی الدستوریه وشروط قبولها
المطلب الاول: طرق تحریک الدعوی الدستوریه امام القضاء الدستوری
الفرع الاول: طرق اتصال الدعوی الدستوریه بالمحکمه الاتحادیه العلیا فی العراق
الفرع الثانی: طرق اتصال الدعوی الدستوریه بالمحکمه الدستوریه العلیا
المطلب الثانی: شروط قبول الدعوی الدستوریه
الفرع الاول: شروط قبول الدعوی الدستوریه امام المحکمه الاتحادیه العلیا العراقیه
المبحث الثانی: اجراءات رفع الدعوی الدستوریه امام القضاء الدستوری
المطلب الاول: اجراءات رفع الدعوی الدستوریه امام المحکمه الاتحادیه العلیا العراقیه
الفرع الاول: اعداد عریضه الدعوی الدستوریه
الفرع الثانی: التبلیغ فی الدعوی الدستوریه
المطلب الثانی: اجراءات رفع الدعوی الدستوریه امام المحکمه الدستوریه العلیا المصریه
الفرع الاول: ایداع الطلبات وصحایف الدعوی الدستوریه
الفرع الثانی: استیفاء الرسوم القضاییه والکفاله
الفرع الثالث: مرحله التبلیغ والاعلان فی الدعوی الدستوریه
المبحث الثالث: إجراءات النظر فی الدعوی الدستوریه امام المحاکم الدستوریه
المطلب الاول: اجراءات نظر الدعوی الدستوریه امام المحکمه الاتحادیه العلیا فی العراق
الفرع الاول: قواعد حضور و غیاب الخصوم فی المرافعه فی الدعوی الدستوریه امام المحکمه الاتحادیه العلیا
الفرع الثانی: الخبراء والمستشارین فی الدعوی الدستوریه فی المحکمه الاتحادیه العلیا
الفرع الثالث: ادخال الشخص ثالث فی الدعوی الدستوریه امام المحکمه الاتحادیه العلیا
المطلب الثانی: الاجراءات الخاصه فی نظر الدعوی الدستوریه امام المحکمه الدستوریه العلیا فی مصر
الفرع الاول: تحضیر الدعوی الدستوریه من قبل هییه المفوضین
الفرع الثانی: قواعد حضور و غیاب الخصوم فی المرافعه فی الدعوی الدستوریه امام المحکمه الدستوریه العلیا
الفرع الثالث: فحص الإجراءات الشکلیه فی الدعوی من قبل المحکمه الدستوریه العلیا
الفصل الثالث الحکم فی الدعوی الدستوریه
المبحث الاول: عیوب عدم الدستوریه
المطلب الاول: العیوب الشکلیه
الفرع الاول: العیب فی عدم الاختصاص
الفرع الثانی: العیب فی الشکل والاجراءات فی الدعوی الدستوریه
المطلب الثانی: العیوب فی الموضوعیه فی الدعوی الدستوریه
الفرع الاول: العیوب الموضوعیه فی الدعوی الدستوریه
الفرع الثانی :عیب فی المحل فی الدعوی الدستوریه
الفرع الثالث :عیب الانحراف فی استخدام السلطه التشریعیه فی الدعوی الدستوریه
المبحث الثانی: حجیه الاحکام فی الدعوی الدستوریه فی العراق و مصر
المطلب الاول: حجیه قرارات المحکمه الاتحادیه العلیا العراقیه
الفرع الاول: اقسام حجیه الاحکام
الفرع الثانی :عدول المحکمه عن قرارتها یقسم الی حالتین
الفرع الثالث: طرق رفض احکام الدعوی الدستوریه
المطلب الثانی : حجیه قرارات المحکمه الدستوریه العلیا المصریه
الفرع الاول: الحجیه النسبیه والحجیه المطلقه للاحکام
الفرع الثانی: الحالات فی عدم رجعیه النص الذی حکم فی عدم دستوریته فی التشریع المصری
المبحث الثالث: الاثار القانونیه المترتبه فی الاحکام الصادره من المحاکم الدستوریه
المطلب الاول: الاثر القانونی فی الاحکام الصادره من المحکمه الاتحادیه العلیا بعدم الدستوریه
الفرع الاول: النطاق الزمنی فی الاحکام الصادره فی الدعاوی للفصل بین السلطات
الفرع الثانی: النطاق الزمنی للاحکام الصادره فی دعوی رقابه دستوریه التشریعات
المطلب الثانی: الاثر القانونی فی الاحکام الصادره من المحکمه الدستوریه العلیا المصریه بعدم الدستوریه
الفرع الاول: موقف المشرع المصری من سریان النطاق الحکم فی عدم دستوریه تشریع
الخاتمه
النتایج
التوصیات
المصادر
کلیدواژه ها
- دادرسی اساسی
- دادگاه عالی اتحادیه