نظام دادرسی در سازمان تعزیرات حکومتی و بررسی آن از نظر دادرسی عادلانه
 | |
| عنوان | نظام دادرسی در سازمان تعزیرات حکومتی و بررسی آن از نظر دادرسی عادلانه |
|---|---|
| رشته | حقوق عمومی |
| دانشجو | جهانبخش سالاریان |
| استاد راهنما | احمد اسدیان |
| استاد مشاور | حسین شفیعی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۶ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات متحده عربی |
نظام دادرسی در سازمان تعزیرات حکومتی و بررسی آن از نظر دادرسی عادلانه عنوان رساله ای است که توسط جهانبخش سالاریان، با راهنمایی احمد اسدیان و با مشاوره حسین شفیعی در سال ۱۳۹۶ و در مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد امارات متحده عربی دفاع گردید.
چکیده
پایان نامه پیش رو دارای سه بخش است که به تعزیرات حکومتی از منظر دادرسی عادلانه با بررسی مراحل تحقیق، تعقیب، دادرسی و اجرای حکم پرداخته و با بررسی واقعیت های قضایی، اجتماعی و اقتصادی این نتیجه را به دست می دهد که دادرسی عادلانه در سازمان تعزیرات حکومتی از جایگاهی نه چندان مطمین برخوردار است. زیرا برای داشتن یک دادرسی عادلانه باید شرایط آنرا فراهم کرد و با وجود خلاء قانونی و عدم تخصص، عادلانه بودن دادرسی در اذهان مردم دچار تردید خواهد گردید. از آن جا که روسای شعب سازمان تعزیرات، تخصص کافی را نداشته و فارغ التحصیلان حقوق و علوم قضایی نیستند و بدون ابلاغ قضایی و بدون دوره کارآموزی وارد این عرصه می شوند و از طرفی چون قضاوت و صدور حکم امری استثنایی است و به موجب قانون اساسی و قوانین عادی، مرجع این امور تنها دادگستری است و از سوی دیگر با توجه به اینکه قانون تعزیرات از طریق مراجع رسمی شناخته شده (قوه مقننه) تصویب نشده است لذا در مراحل مختلف تحقیق، تعقیب، صدور و اجرای حکم بی گمان با چالش روبرو خواهیم شد و اصول و تشریفات آیین دادرسی کیفری و قانون اساسی رعایت نخواهد گردید بنابراین آنچه که قانونی نیست و استقلال قضا را به خطر می اندازد، مورد تایید نخواهد بود و این مراجع غیر قضایی فاقد تخصص با امکان صدور حکم می توانند جان و مال و آبروی افراد به ویژه اموال آنان (که در اسلام، حرمتی مانند خون دارد) را با چالش های جدی روبرو سازند. افزون بر آن، سازمان مزبور در عمل هرگز نتوانسته است در سه دهه گذشته، وظیفه خود را در تثبیت و کنترل قیمت ها به خوبی انجام دهد لذا باید هرچه سریع تر از دستگاه قضایی برچیده شود.
ساختار و فهرست رساله
عنوان صفحه مقدمه
بخش او ل: شناسایی موضوع و سیر تحولات
فصل اول: مفهوم و قلمرو دادرسی عادلانه
گفتار اول: مفهوم دادرسی عادلانه
بند اول– مفهوم دادرسی
بند دوم– مفهوم عادلانه
بند سوم– مفهوم انصاف
بند چهارم– مفهوم منصفانه بودن و رابطه آن با عدالت
گفتاردوم – محاکمه عادلانه
بند اول– شرایط محاکمه عادلانه
بند دوم– محاکمه عادلانه و حکومت قانون
بند سوم – محاکمه عادلانه در مراحل مختلف دادرسی
فصل دوم: پیشینه دادرسی عادلانه
گفتار اول: اندیشه های دوران باستان
گفتار دوم: دادرسی عادلانه در ادیان و تاریخ
بند اول: دادرسی عادلانه در یهود
بنددوم: دادرسی عادلانه در قرون وسطی
بند سوم: دادرسی عادلانه درمسیحیت
بند چهارم: دادرسی عادلانه در اسلام
گفتار سوم: دادرسی عادلانه در اسناد بین المللی و حقوق بشر
بند اول: قانونی و صالح بودن دادگاه
بند دوم: استقلال و بیطرفی دادگاه
الف– حق سکوت و حقوق مربوط به بازجویی
ب– حق آزادی
ج – حق برخورداری از وکیل قانونی در دادگاه
د– حق برخورداری از تسهیلات و زمان کافی برای تهیه دفاعیه
ه–– حقوق دوران بازجویی
و– حق تساوی در برابر قانون و دادگاه ها
ر– حق محاکمه توسط دادگاه صلاحیت دار، مستقل و بی طرف قانونی ۲۳ ح– حق رسیدگی عادلانه
ط – حق حضور در دادگاه و مرحله تجدیدنظرخواهی
ظ – حق تجدیدنظرخواهی
فصل سوم: اصول دادرسی عادلانه
گفتار اول– اصل برایت
گفتار دوم– اصل مراجعه به آیین دادرسی مدنی در موارد سکوت
گفتار سوم– اصل مستند و مستدل بودن آرای دادگاهها
گفتار چهارم– اصل آزادی تحصیل دلیل
گفتار پنجم– اصل اقناع وجدان قاضی
گفتار ششم– اصل تفکیک مرحله تحقیقات مقدماتی از مرحله دادرسی
گفتار هفتم– اصلِ حقِ داشتنِ وکیل
گفتار هشتم– اصل تساوی مردم در برابر قانون
گفتار نهم– اصل استقلال قاضی
گفتار دهم– اصل بی طرفی قاضی
گفتار یازدهم– اصل صلاحیت عام دادگاههای عمومی
گفتار دوازدهم– اصل تبعیت دادسرا از دادگاه در صلاحیت محلی
گفتار سیزدهم– اصل صلاحیت درون مرزی
فصل چهارم: مفهوم تعزیرات حکومتی
گفتار اول– حسبه و قدمت آن
گفتار دوم: حسبه در آیین دادرسی – فقه
گفتار سوم: عوامل حسبه
گفتار چهارم: اهداف قضا و حسبه
بند اول: هدف قضاء:
بند دوم: معاملات ناروا
بند سوم: مراتب حسبت
گفتار پنجم: وظایف محتسب در شناختن حدود و تعزیرات
بند اول: وظایف محتسب
بند دوم: عوامل تعزیر
بند سوم: تعزیر در اموال
گفتار ششم: امور حسبی در قوانین جدید
گفتار هفتم: مفهوم تعزیرات
گفتار هشتم: آشنایی با تعزیرات مقدره– تعزیرات شرعی و تعزیرات مالی
بخش دوم: اصول دادرسی عادلانه در مراحل تحقیق و تعقیب و تطابق آن برنظام تعزیرات حکومتی
فصل اول: مرحله تحقیق
گفتار اول– اصل لزوم پذیرش شکایت
گفتار دوم– اصل سری بودن تحقیقات مقدماتی
گفتار سوم– اصل غیرعلنی بودن تحقیقات مقدماتی
گفتار چهارم– اصل تسریع در تحقیقات مقدماتی
گفتار پنجم– اصل غیر ترافعی بودن تحقیقات مقدماتی
گفتار ششم– اصل استقلال مقام تعقیب از مقام تحقیق
گفتار هفتم– اصل آزادی انتخاب شیوه تحقیقات مقدماتی
فصل دوم: مرحله تعقیب
گفتار اول– اصل قانونی بودن تعقیب
گفتار دوم– اصل موقعیت داشتن تعقیب
گفتار سوم– اصل اعتبار امر مختومه
گفتار چهارم– اصل تاثیر مرور زمان در دعوا
گفتار پنجم– اصل احضار مقدم بر جلب
گفتار ششم– اصل لزوم احضار متهم پس از جمع آوری ادله
گفتار هفتم– اصل عدم لزوم تعیین متهم
گفتار هشتم– اصل لزوم اخذ تامین از متهم
گفتار نهم– اصل انحصاری بودن قرارهای تامین کیفری
اصل دهم– اصل ممنوعیت متوقف شدن تعقیب دعوای عمومی
گفتار یازدهم– اصل مصونیت منزل مسکونی
گفتار دوازدهم– اصل ممنوعیت شنودهای تلفنی
گفتار سیزدهم– اصل محدودیت ضابطان دادگستری
گفتار چهاردهم– اصل محدودیت اختیارات ضابطان دادگستری
گفتار پانزدهم– اصل لزوم تفهیم اتهام
بخش سوم: اصول دادرسی عادلانه در مرحله رسیدگی و اجرای آن و تطابق آن بر نظام تعزیرات حکومتی
فصل اول: مرحله دادرسی
گفتار اول– اصل ممنوعیت تاخیر در صدور رای یا اصل تسریع درصدور رای ۷۴ گفتار دوم– اصل ممنوعیت دادرسی غیابی در جرایم حق اللهی
گفتار سوم– اصل علنی بودن محاکمات
گفتار چهارم– اصل لزوم تعیین وقت برای دادرسی
گفتار پنجم– اصل وحدت قاضی در مرحله بدوی
گفتار ششم– اصل لزوم گرفتن آخرین دفاع متهم
گفتار هفتم– اصل لزوم تبعیت دادگاه تالی از دادگاه عالی
گفتار هشتم– اصل لزوم صدور رای
گفتار نهم– اصل احراز عنوان مجرمانه توسط مقام قضایی
فصل دوم : مرحله تجدیدنظر خواهی و اعاده دادرسی
گفتار اول– اصل تاثیر دعوای عمومی و خصوصی بر یکدیگر از نظر تجدید نظرخواهی
گفتار دوم– اصل ممنوعیت دخالت دادگاه بدوی در رای دادگاه عالی
گفتار سوم– اصل ممنوعیت تشدید مجازات بدوی یا اصل منع اصلاح به ضرر پژوهشخواه
گفتار چهارم– اصل ممنوعیت دادگاه تجدیدنظر از رسیدگی به آنچه که مورد اعتراض نیست
گفتار پنجم– اصل اختیار محکوم علیه غایب در واخواهی و تجدید نظرخواهی ۸۶ گفتار ششم– اصل وحدت نحوه رسیدگی در دادگاه تالی و عالی
گفتار هفتم– اصل ممنوعیت رسیدگی ماهوی در دیوان عالی کشور
بنداول:حل اختلاف در صلاحیت؛
بند دوم: احاله؛
بند سوم:رسیدگی به تجدیدنظر خواهی از برخی جرایم؛
بندچهارم: صدور رای وحدت رویه؛
فصل سوم: مرحله اجرای احکام
گفتار اول– اصل لازم الاجرا بودن آرای کیفری
گفتار دوم– اصل لزوم قطعی بودن رای برای اجرا
گفتار سوم– اصل لزوم ابلاغ رای قبل از اجرا
گفتار چهارم– اصل توقف ناپذیری اجرای حکم
گفتار پنجم– اصل ممنوعیت اجرای رای خلاف قانون
گفتار ششم– اصل لزوم اجرای حکم توسط مقام قضایی
گفتار هفتم– اصل قانونی بودن اجرای احکام
نتیجه
پیشنهاد ۹۶ منابع و مآخذ
چکیده انگلیسی
کلیدواژه ها
- تعزیرات حکومتی
- دادرسی عادلانه
- قانون