نظام های حقوقی حمایت از منابع ژنتیک و ثبت اختراعات ژنتیک مطالعه ای تطبیقی در حقوق ایران و آمریکا
 | |
| عنوان | نظام های حقوقی حمایت از منابع ژنتیک و ثبت اختراعات ژنتیک مطالعه ای تطبیقی در حقوق ایران و آمریکا |
|---|---|
| رشته | حقوق مالکیت فکری |
| دانشجو | فرنوش شهرکی جزینکی |
| استاد راهنما | مهدی زاهدی |
| استاد مشاور | علی متولی زاده اردکانی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
نظام های حقوقی حمایت از منابع ژنتیک و ثبت اختراعات ژنتیک مطالعه ای تطبیقی در حقوق ایران و آمریکا عنوان پایان نامه ای است که توسط فرنوش شهرکی جزینکی، با راهنمایی مهدی زاهدی و با مشاوره علی متولی زاده اردکانی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
از زمانی که انقلاب ژنتیک و دستکاریهای ژنتیک در قرن اخیر پا به عرصه ظهور گذاشت به دنبال آن بحث حمایت از این نوع دستکاری ها برای حفظ حقوق مخترع و هم چنین تضمین منافع اقتصادی آن مطرح شد.یکی از نظامهای پیشنهادی نظام حقوق مالکیت فکری بود که از مخترع و جامعه به طور همزمان حمایت می کند.از میان شاخه های نظام حقوق مالکیت فکری شاخه ای که بیشتر از همه مورد توجه قرار گرفت نظام حق اختراع است.در این تحقیق در صدد آنیم که با بررسی نظام های حمایتی کشورهای توسعه یافته چون آمریکا، اروپا و ژاپن و همچنین قانون ملی ایران به شناخت نسبتا جامعی در حمایت از این دستکاری ها وتدابیر حمایتی که در نظر گرفته شده است و هم چنین شرایطی که برای حمایت از این اختراعات لازم است رسیده و سایر جنبه های این صنعت چه از نظر اخلاقی و چه از نظر مسایل زیست محیطی نیز مورد مطالعه و بررسی قرار خواهد گرفت.بین المللی در برابر این اختراعات با تاکید بر قانون ایران وآمریکا پرداخته و در پایان با توجه به مباحث مطرح شده راهکارهایی ارایه می گردد.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه ۲
الف: بیان مسیله ۲
ب: سوابق تحقیق ۳
ج: سوالات و فرضیه های تحقیق ۳
د: اهداف تحقیق ۴
ه: ساماندهی تحقیق ۴
فصل اول: ثبت اختراعات ژنتیک و لزوم ثبت یا عدم ثبت نوآوریهای ژنتیکی ۶
بخش اول: کلیات ۷
گفتار اول: : تعریف واژه ها، اصطلاحات و تاریخچه زیست فناوری ۸
بند اول: تعریف واژه ها و اصطلاحات : ۸
الف–ژن ۸
ب–اختراع ۸
ج–دستکاری های ژنتیکی ۹
د– منابع ژنتیک ۹
ه–دی ان ای ۹
بند دوم: تاریخچه حقوق زیست فناوری ۱۰
گفتار دوم : فناوری ژن به مثابه نوعی مالکیت فکری ۱۱
گفتار سوم : توجیه حمایت از اختراعات بر اساس نظریه شخصیت ونظریه کار– مالکیت ۱۲
بند اول: نظریه کار– مالکیت در ثبت اختراعات ژنتیک ۱۳
بند دوم:نظریه شخصیت در ثبت اختراعات ژنتیک ۱۴
گفتار چهارم: نظام های خاص حمایتی در مورد اختراعات ژنتیک ۱۶
بند اول:استدلال طرفداران استفاده از نظام حقوق مالکیت فکری ۱۹
بند دوم:ایرادات وارد بر این استدلال ها ۲۱
بخش دوم: چگونگی انطباق بیوتکنولوژی با شرایط اساسی ثبت اختراع ۲۴
گفتار اول : معیارهای بنیادی ثبت اختراعات ژنتیک ۲۶
بند اول: اختراعات و ابتکارات ۲۷
بند دوم: چگونگی احراز جدید بودن اختراع ۲۹
بند سوم: مرحله ابداعی بودن ۳۱
بند چهارم: در خور کارکرد صنعتی بودن ۳۴
بند پنجم: معرفی کامل ابتکار ۳۵
گفتار دوم: مقوله های قابل ثبت ۳۶
الف: حق اختراع فرآورده ژنتیکی ۳۶
ب: حق اختراع فرآیند ۳۶
ج: حق استفاده یا کارکرد ۳۷
گفتارسوم: گواهینامه های ثبت اختراع ژن ۳۹
بند اول : گواهینامه ثبت اختراع ژن و دی ان ای انسان ۳۹
بند دوم :گواهینامه های ثبت اختراع حیوانات با ژن پیوندی ۴۲
بند سوم : محصولات کشاورزی ۴۳
الف : موجودات زنده ترانس ژنیک ۴۴
ب: بررسی پرونده ۴۶
ج : امتیاز اجباری زیر گونه های گیاهی ۴۸
گفتار چهارم: مهندسی ژنتیک منتهی به تولید دارو ۵۱
بند اول: سیر تاریخی تولید داروهای ژنتیکی………………… ……………………………………………………۵۱
بند دوم: ثبت داروهای ژنتیکی ابزاری برای مبادله نابرابر ۵۳
بخش سوم: انحصارات و مسایل مرتبط با اختراعات ژنتیک ۵۴
گفتار اول : بررسی انحصارات قانونی اختراعات ژنتیک ۵۵
بند اول: امتیاز ها و انحصار ها در ارتباط با ژن های انسانی…………………… ………………………………… … ۵۵
بند دوم: تاثیر انحصار بر افزایش سرمایه گذاری و گسترش تحقیقات………………… … …………………………………۵۶
گفتار دوم: بررسی جنبه های مختلف اختراعات ژنتیکی ۵۸
بند اول : خطرات زیست محیطی افزایش اختراعات ژنتیک ۵۹
بند دوم : بررسی جنبه های اخلاقی ثبت اختراعات ژنتیک ۶۳
بند سوم : مالکیت اختراع در تحقیقات ژنتیکی ۶۶
الف: مالکیت فکری از آن کیست؟ ۶۷
ب: آثار مثبت اقتصادی حمایت از تحقیقات ژنتیک برای کشورهای منبع ذخایر ژنتیکی ۶۹
بند چهارم: اعمال نظم عمومی در صدور پروانه اختراع ۷۱
نتیجه گیری فصل اول ۷۲
فصل دوم : بررسی قوانین بین المللی و قوانین داخلی برخی کشورها در ارتباط با ثبت اختراع ژن ۷۵
بخش اول : قوانین بین المللی ۷۵
گفتار اول : موافقت نامه های بین المللی ۷۶
بند اول :موافقت نامه تریپس ۷۶
بند دوم: اعلامیه جهانی ژنوم انسانی و حقوق بشر ۷۷
بند سوم: پیمان همکاری ثبت اختراع ۷۹
گفتار دوم : موافقت نامه های مصوب اتحادیه اروپا ۸۱
بند اول : دستور العمل حمایت قانونی از اختراعات بیوتکنولوژی اروپا ۸۱
بند دوم : کنوانسیون ثبت اختراع اروپا ۸۴
گفتار سوم : موافقت نامه های بین المللی منعقده مربوط به مسایل زیست محیطی ۸۴
بند اول : کنوانسیون تنوع زیستی ۸۵
بند دوم: پروتکل ایمنی زیستی کارتاهینا ۸۸
بخش دوم : بررسی قوانین ثبت اختراع کشورهای توسعه یافته (آمریکا و اتحادیه اروپا) ۹۰
گفتار اول : قوانین ثبت اختراع آمریکا ۹۱
بند اول : ثبت اختراعات ژنتیک به عنوان محصولات طبیعت ۹۱
بند دوم : گام ابتکاری در زمینه ثبت اختراع ژن ۹۳
گفتار دوم: قوانین ثبت اختراع اروپا ۹۴
بند اول : ثبت اختراعات ژنتیک به عنوان محصولات طبیعت ۹۴
بند دوم : گام ابتکاری در زمینه ثبت اختراع ژن ۹۵
گفتار سوم: مطالعه تطبیقی قانون آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن در ثبت اختراعات ژنتیک ۹۶
بند اول : معیار جدید بودن ۹۶
بند دوم: کارکرد صنعتی ۹۷
بند سوم: گام ابتکاری و نوآوری و شفافیت ۹۸
بخش سوم: بررسی قانون ملی ایران در حمایت از اختراعات ژنتیک ۱۰۱
گفتار اول: قانون ثبت اختراع ایران ۱۳۸۶ ۱۰۳
بند اول: قابلیت ثبت ژن ها بر اساس قانون ملی ۱۰۶
بند دوم: قابلیت ثبت اختراعات دارویی ۱۰۷
گفتار دوم : قوانین ایمنی زیستی و محیط زیست با توجه به نیازهای زیست فناوری کشور ۱۰۹
بند اول : تاریخچه قانون ایمنی زیستی ۱۱۰
بند دوم: نگاه اجمالی به این قانون و نیازهای زیست فناوری کشور ۱۱۱
گفتار سوم: خطی مشی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و انستیتو پاستور ایران در زمینه حقوق مالکیت فکری و ثبت اختراعات ژنتیک ۱۱۳
خطی مشی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک در زمینه مالکیت فکری ۱۱۴………………………………………
نتیجه گیری فصل دوم۱۱۶…………………… ………………………………………
یافته ها و پیشنهادات ۱۱۷
منابع و مآخذ ۱۲۰
کلیدواژه ها
- امتیازنامه ها
- ایران
- آمریکا
- حفاظت منبع
- ژن
- ژنتیک
- منابع ژنتیکی
- نظام حقوقی
- ثبت اختراع
- حقوق
- دستکاری ژنتیک
- قانون
- ثبت اختراع
- ژن