نظریه شماره 112/96/7 مورخ 1396/01/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۱۱۲/۹۶/۷
شماره پرونده	۷۲۹-۱۱-۹۵
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۱/۳۰

استعلام: در مورد تقسیم ترکه به شیوه تعدیل که حسب نظریه کارشناسی و پس از قرعه بندی برنده قرعه مال ملزم است که مبلغی به دیگران بپردازد و رای به همان مبنا صادر می شود آیا پس از صدور رای رای چنانچه برنده قرعه از پرداخت مبلغ اضافی در حق سایر خودداری کرد چه ضمانت اجرایی دارد؟ آیا رای تقسیم ترکه اعلامی است یا تاسیسی و نیازی به صدور اجرائیه دارد یا خیر؟چنانچه نیازی ندارد نحوه وصول مبلغ مازاد از سوی ذی نفع چگونه است؟ می بایست که با دادخواست مستقل اقدام کند و یا اینکه در همان پرونده امکان وصول با دستور قضائی است؟ توضیح اینکه تاخیر در پرداخت از سوی برنده قرعه در حق دیگران به نفع وی است چرا که مال غیر منقول مشاعی را تصاحب نموده ولی وجه نقد را به دیگران نپرداخته است.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا: وقتی دادگاه برابر مقررات مربوط به امور حسبی راجع به تقسیم ترکه اتخاذ تصمیم می کند، این تصمیم جنبه اجرائی ندارد، بنابراین، صدور اجرائیه منتفی است. ثانیا: در فرض سوال که تقسیم با تعدیل به رد انجام شده است، اگر یکی از ورثه که باید مبلغی را به وراث دیگر رد نماید از این کار خودداری کند، به نظر می رسد ذی نفع باید با طرح دعوای مستقل مبلغ مزبور را مطالبه کند.