نظریه شماره 1155/96/7 مورخ 1396/05/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۱۱۵۵/۹۶/۷
شماره پرونده	۸۲۱-۱/۱۸۶-۹۶
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۵/۲۳

استعلام: -با توجه به رأی وحدت رویه ۷۴۰ و ماده ۵۶۳ ق.م.ا آیا از بین بردن کلیه ارش دارد یادیه مقدره؟

۲-پزشکی قانونی در مواردی برای جراحی های درمانی که موجب از بین رفتن استحکام پوست یا جداره شکم و .. شده ارش تعیین می کند بفرمایید آیا مواردی که به طور متعارف اقدامی برای درمان بدون قصور و تقصیر انجام می شود ارش جداگانه دارد یا خیر در صورتی که ارش دارد مسئول پرداخت آن کیست.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

۱- طبق رأی وحدت رویه شماره۷۴۰ مورخ ۱۸/۱/۹۴ هیأت عمومی دیوان عالی کشور، حکم ماده ۵۶۳ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، در مقام سنجش دیه اعضای فرد و زوج وضع شده است. مستنبط از رأی وحدت رویه فوق الذکر و مواد ۵۵۹ و ۵۶۳ قانون یادشده، این است که صرف عضو بودن دلالت بر تعیین دیه مقدر ندارد و شرط پرداخت دیه مقدر مطابق ماده ۵۵۹ یاد شده، تعیین دیه در شرع و قانون است؛ وگرنه ارش قابل مطالبه است.

۲- دیه یا ارش آنچه که مستقیما بر اثر وارد شدن صدمه، اعم از ضرب یا جرح در مجنی علیه به وجود می آید، قابل مطالبه است. بنابراین، چنانچه به منظور عمل جراحی، جراحاتی به مجنی علیه وارد شود، از شمول محکومیت مقصر به پرداخت دیه مقدر یا غیرمقدر ( ارش) خارج است؛ مگر این که در اثر عمل جراحی لزوما آسیب هایی به مصدوم برسد که باعث نقص زیبایی شود و یا اشکالات دیگری را ایجاد نماید و به هرحال، با عنایت به ماده ۴۹۲ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، معیار در ضمان دیه، استناد نتیجه حاصله به رفتار مرتکب است که تشخیص و احراز آن به عهده مراجع قضایی است.