نظریه شماره 1242/96/7 مورخ 1396/06/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۱۲۴۲/۹۶/۷
شماره پرونده	۸۷۴-۹۳-۹۶
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۶/۰۵

استعلام: چنانچه شخصی به پرداخت دیه محکوم شود و سپس محکوم علیه اقدام به طرح دعوای تقسیط دیه نماید و دادگاه صادرکننده رأی حکم به تقسیط به مبلغ و ارزش مالی صادر نماید چنانچه محکوم علیه مبلغ دیه را پرداخت ننماید آیا اقساط معوقه را به نرخ روز دیه می بایست پرداخت نماید یا نرخ روز مبلغ ریالی می بایست پرداخت نماید.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

دادگاه درصورتی می تواند حکم به تقسیط ریالی دیه به صورت قطعی (فارغ از زمان پرداخت دیه ) صادر نماید که این امر مطابق قسمت اخیر ماده ۴۹۰ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ مورد توافق طرفین دعوی قرار گرفته باشد والاّ مستنبط از ماده مذکور این است که اقساط مربوط در هر سال باید براساس معیار زمان پرداخت صورت پذیرد، هرچند که بهتر است دادگاه، در اقساط دیه درصورتی که توافق وجود نداشته باشد، میزان اقساط را به صورت درصدی از دیه، نه مبلغ آن، قرار دهد تا اشکال در محاسبه ایجاد نگردد. بنابراین، چنانچه مبلغ اقساط دیه بدون توافق طرفین به صورت ریالی تعیین شده باشد، اجرای احکام باید مبالغ اقساط پرداختی را متناسب با نرخ دیه هرسال (سال پرداخت) محاسبه و از مجموع محکوم به، به صورت درصدی کسر نماید. این حکم قبل از تصویب ماده ۴۹۰ یاد شده، نیز مستنبط از قوانین وموازین مربوطه بوده است.