نظریه شماره 1736/96/7 مورخ 1396/07/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۱۷۳۶/۹۶/۷
شماره پرونده	۱۲۸۱-۹۳-۹۶
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۷/۲۹

استعلام: آیا دادخواست اعسار از پرداخت اقساط معوقه که سابقا تقسیط محکوم به پذیرفته شده است اساسا قبل از پذیرش است یا خیر؟ یا با استدلال که محکوم علیه می بایست مطابق قانون در زمان حال شدن هر قسط از اقساط تقسیط شده از محکوم به که قادر به پرداخت نبوده دادخواست تقلیل و تعدیل اقساط تسلیم دادگاه می نمود و چون از این حق استفاده نکرده اقدام به ضرر خود بوده لذا دادخواست اعسار از اقساط معوقه قابل پذیرش نیست؟ اساسا دادخواست اعسار از پرداخت یکجای اقساط معوقه بعد از صدور حکم اعسار اولیه و صدور حکم به پذیرش محکوم به کرارا قابل پذیرش است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

پس از تقدیم دادخواست تعدیل اقساط دادگاه وضعیت فعلی محکوم علیه را مورد بررسی قرار می دهد و بر همین اساس، حکم به تعدیل اقساط فعلی صادر می کند و علی الاصول حکم تعدیل اقساط، قابل تسری به ماقبل نیست؛ زیرا دادگاه نمی تواند نسبت به زمان قبل از تقدیم دادخواست تعدیل اقساط، رسیدگی نموده و رأی راجع به آن صادر نماید. بنابراین نسبت به زمان گذشته، حکم تقسیط قبلی به قوت خود باقی است و مسئولیت محکوم علیه نیز استصحاب می شود.