نظریه شماره 1766/96/7 مورخ 1396/08/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۱۷۶۶/۹۶/۷
شماره پرونده	۱۳۶۰-۱/۱۶۸-۹۶
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۸/۰۱

استعلام: نظر به اینکه در جرم عدم رعایت حجاب شرعی در انظار عمومی دادگاه های محترم کیفری با این استدلال که مجازات دو ماه حبس شدیدتر می باشد و جایگزین مجازات حبس با توجه به تعرفه های قضایی سال ۱۳۹۶ جزای نقدی از ۳ میلیون و سیصد هزار ریال تا ۳۳ میلیون ریال است این جرم را درجه ۶ تلقی می نمایند ولی مجازات مقرر قانونی در ماده ۶۳۸ قانون تعزیرات ومجازات های بازدارنده ده روز تا دو ماه حبس و یا پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی پیش بینی شده است با عنایت به اینکه مجازات پیش بینی شده صرفا حبس نمی باشد و در مقرره قانونی از کلمه یا استفاده شده است آیا با توجه به بند اول ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین جرم عدم رعایت حجاب شرعی در انظار عمومی در صلاحیت مستقیم دادگاه کیفری می باشد یا خیر.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

طبق ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، جرایم تعزیری درجه هفت و هشت به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود و ملاک تعیین درجه جرم، "مجازات قانونی آن جرم" است که بر اساس شاخص های مقرر در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و تبصره های آن مشخص می گردد؛ البته "مجازات قانونی جرم"، ممکن است در ماده خاصی مشخص شده باشد یا در مواد دیگری نظیر بندهای ۱ و ۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین، طبق جدول شماره ۱۶ تعرفه های خدمات قضایی پیوست قانون بودجه سال ۱۳۹۵ و نیز جدول تغییر تعرفه های خدمات قضایی در سال ۱۳۹۶ در بخش سیزدهم ضمایم قانون بودجه ۱۳۹۶ که در حکم قانون و در سال منظور، لازم الاجرا است، میزان جزای نقدی جرایم مشمول بندهای ۱ و ۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین (که مجازات قانونی این جرایم است) در ردیف های دوم، سوم و چهارم جدول های یادشده، بیان گردیده است. بنابراین، ملاک تعیین درجه جرایم مشمول بندهای ۱ و ۲ ماده ۳ قانون اخیرالذکر و تشخیص مرجع صالح جهت رسیدگی به این جرایم با توجه به زمان وقوع جرم، "میزان جزای نقدی حاکم در زمان وقوع جرم" و انطباق آن با شاخص های مقرر در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و تبصره های آن است که در حال حاضر، جرایم مزبور از جمله جرم موضوع تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ (عدم رعایت حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی) که در استعلام اشاره شده، جرم تعزیری درجه ۶ محسوب و از شمول ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری خارج و درصورت صدور کیفرخواست توسط دادسرا، در دادگاه مطرح می شود.