نظریه شماره 1935/96/7 مورخ 1396/08/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۱۹۳۵/۹۶/۷
شماره پرونده	۱۹۱۴-۱/۱۶۸-۹۵
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۸/۲۳

استعلام: با توجه به تشکیلات سازمانی بسیج سپاه پاسداران که دارای اعضای ویژه فعال و عادی هستند در رابطه با بسیجیان ویژه به لحاظ وجود رابطه استخدامی از نیروهای مسلح محسوب و به جرائم ارتکابی آنها در ارتباط با خدمت نظامی در دادسرای نظامی رسیدگی می گردد لیکن بسیجیان فعال علیرغم فقد رابطه استخدامی که واجد کد حقوقی نیستند گاهی ماموریتهای نظامی نیز از سوی پایگاههای بسیج به آنها محول می گردد و در این راستا نیز از سوی واحدهای مربوطه تسلیح می کردند حال با عنایت به اطلاق عبارت اعضاء بسیج سپاه پاسداران در بند ج ماده یک قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح و توجها به حذف تبصره یک از ماده یک در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ در صورت ارتکاب جرم به سبب خدمت در بسیج یا در ارتباط با وظایف نظامی محوله از سوی بسیج مرتکب جرم شوند مرجع رسیدگی دادسرای نظامی خواهد بود یا خیر؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مطابق بند ج ماده یک قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ اعضای بسیج در زمره اعضای نیروهای مسلح محسوب می شوند که رسیدگی به جرائم خاص نظامی آنان به استناد ماده مذکور و ماده ۵۹۷ قانون آئین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ جز در خصوص جرائم در مقام ضابط دادگستری در صلاحیت دادسرا و دادگاه نظامی است؛ بنابراین در صورتی که به اعضای فعال بسیج وظیفه خاص نظامی محول شود و در ارتباط با وظیفه مذکور جرمی واقع شود رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرا و دادگاه نظامی خواهد بود.