نظریه شماره 2344/95/7 مورخ 1395/09/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۲۳۴۴/۹۵/۷
شماره پرونده	۵۹-۵۲-۶۶۴
تاریخ نظریه	۱۳۹۵/۰۹/۲۳

استعلام: با توجه به ماده ۴۷۴ و۴۷۵ قانون مجازات اسلامی مستدعیست به سؤالهای زیر پاسخ دهید

در اجرای احکام کیفری در فرض مرگ محکوم علیه:

اگر محکوم علیه هیچگونه اموالی نداشته باشد و دیه باید از بیت المال پرداخت گردد در این صورت دادیاری باید قرار موقوفی اجراء صادر نماید ما محکوم علیه را به کجا راهنمایی کنیم؟ دادخواست بدهد و یا خودمان به کدام نهاد مربوطه معرفی نماییم؟ اگر دادخواست داد به طرفیت چه شخصیت حقوقی داده شود؟

در صورت مرگ محکوم علیه و دیه از بابت تصادف بوده و محکوم علیه نیز فاقد گواهینامه و بیمه نامه باشد وظیفه چیست؟آیا به صندوق تامین خسارتهای بدنی معرفی کرد و یا مثل فرض اول عمل گردد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

۱- در صورت فوت محکوم علیه مطابق ماده ۵۰۵ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، قاضی اجرای احکام وفق بند الف ماده ۱۳ قانون مزبور، قرار موقوفی اجرای مجازات را صادر می نماید و در موارد شمول مواد ۴۷۴ و ۴۷۵ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، دیه از اموال وی پرداخت می شود و چنانچه محکوم علیه متوفی، مالی برای استیفای دیه نداشته باشد، با مطالبه دیه از بیت المال طبق تبصره ۱ ماده ۸۵ قانون صدرالذکر، پرونده به دستور دادستان برای صدور حکم مقتضی در خصوص دیه به دادگاه مربوط ارسال می گردد و دادگاه کیفری مربوط در اجرای تبصره ماده ۳۴۲ قانون صدرالذکر نسبت به دعوت از دستگاه پرداخت کننده دیه (که با توجه به اینکه اعتبار مربوط به دیه در اعتبارات وزارت دادگستری منظور گردیده است، وزارتخانه مذکور می باشد) به منظور دفاع از حقوق بیت المال اقدام می نماید.

۲- در حوادث رانندگی پرداخت دیه مشمول احکام مقرر در قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۲۰/۲/۱۳۹۵ است که در فرض سؤال مطابق مقررات ماده ۲۱ این قانون، دیه مربوط توسط صندوق تأمین خسارت های بدنی پرداخت می-شود.