نظریه شماره 302/96/7 مورخ 1396/02/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۳۰۲/۹۶/۷
شماره پرونده	۶۹-۳/۱-۵۵
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۲/۱۱

استعلام: چنانچه فردی از طریق توسل به وسایل متقلبانه و فریب مردم اموال آنها را ببرد و کلاهبرداری نماید و با همان اموال ناشی از کلاهبرداری برای خود ملک خریداری نماید آیا در زمان اجرای حکم مبنی بر رد مال مالباختگان می توانند مدعی مالکیت ملک خریداری شده توسط محکوم علیه شوند به عبارت دیگر آیا رد مال صرفا ناظر بر اموال برده شده از مالباختگان است.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مقصود از رد مال در فرض سوال، رد عین مال تحصیل شده در اثر ارتکاب جرم کلاهبرداری است، بنابراین در فرض استعلام که شخصی محکوم به رد مال به محکوم علیهم می گردد، درصورت فقدان عین در اموال قیمی قیمت آن و در اموال مثلی باید مثل آن را مسترد نماید و درصورت فقدان مثل نیز، مکلف به پرداخت بهای آن می باشد که اجرای این نوع احکام نیز مطابق مقررات اجرای احکام مدنی انجام می گیرد و ماده ۴۶ قانون اجرای احکام مدنی در این خصوص تعیین تکلیف کرده است. ماده ی ۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با الحاقات و اصلاحات بعدی، و نیز ذیل حکم مقرر در ماده ی یک قانون نحوه ی اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴، مؤید این استنباط از رد مال و نحوه ی اجرای آن است.