نظریه شماره 7/1401/284 مورخ 1401/06/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۱۴۰۱/۲۸۴
شماره پرونده	۱۴۰۱-۲۶-۲۸۴ ح
تاریخ نظریه	۱۴۰۱/۰۶/۰۹

استعلام: دارنده حدود هفتاد فقره چک را جهت وصول وجوه آن ها تحویل وکیل می دهد؛ بدون آن که شماره چک ها و دیگر مشخصات آن ها را یاددادشت کند. پس از مدتی وکیل ادعای مفقودی می کند؛ اما به دلیل عدم دسترسی به مشخصات چک ها به صورت رسمی مراتب را به بانک یا مراجع قضایی اعلام نمی کند؛ در مراحل بعدی دارنده چک ها (موکل) علیه وکیل طرح دعوی کرده و حکم بر محکومیت وکیل به تحویل چک ها به دارنده آن صادر شده است. از آن جا که دارنده چک ها نمی تواند بدون در اختیار داشتن چک ها و یا تصویر آن ها وجوه چک ها را از اشخاص ثالث مطالبه کند، آیا اعمال ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴ و بازداشت وکیل امکان پذیر است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴، با عنایت به مواد ۱ و ۲۲ آن قانون، صرفا ناظر بر مواردی است که به موجب حکم قطعی، محکوم علیه به پرداخت مالی محکوم شده باشد؛ اعم از آن که به صورت استرداد عین، قیمت و یا مثل آن و یا ضرر و زیان ناشی از جرم و یا دیه باشد که در صورت عدم تأدیه و عدم دسترسی به مال، در صورت تقاضای محکوم له و با رعایت دیگر شرایط مقرر در قانون به دستور دادگاه محکوم علیه بازداشت می شود. فرض سؤال (محکومیت فرد به تحویل چندین فقره چک به دارنده) از شمول ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴ خارج است و در صورت امتناع محکوم علیه از استرداد آن، نمی توان وی را بازداشت کرد.