نظریه شماره 7/1401/649 مورخ 1401/07/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۱۴۰۱/۶۴۹
شماره پرونده	۱۴۰۱-۳/۱-۶۴۹ ک
تاریخ نظریه	۱۴۰۱/۰۷/۳۰

استعلام: چنانچه محکوم علیه پس از پایان مدت حبس، صرفا دارای محکومیت به رد مال و تحمل شلاق باشد، با عنایت به این که ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ صرفا بابت ایام بازداشت قبلی، محاسبه و کسر سه ضربه شلاق تعزیری به ازای هر روز بازداشت را تجویز کرده است، آیا این حکم قابل تسری به بازداشت فرد بابت رد مال نیز می باشد و مدت زمان حبس فرد بابت این موضوع نیز باید از مجازات شلاق تعزیری وی کسر شود یا در هر صورت کل مجازات شلاق باید اجرا شود؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

صدور حکم به رد مال اساسا واجد ماهیت مدنی است و مجازات محسوب نمی شود و حبس (توقیف) محکوم به رد مال تا زمان اجرای حکم یا پذیرفته شدن ادعای اعسار وی یا جلب رضایت محکوم له در اجرای مواد ۳ و ۲۲ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴ و با عنایت به صدر ماده ۳ این قانون، ساز و کاری جهت فراهم آوردن زمینه اجرای حکم (استیفای محکوم به مالی) است و چنین توقیفی، محکومیت به حبس به عنوان مجازات محسوب نمی شود و از شمول حکم مقرر در ذیل ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۵۱۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ خارج است؛ بنابراین در فرض سؤال، احتساب مدت توقیف محکوم به رد مال در اجرای ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴ و کسر آن از مجازات شلاق تعزیری یا جزای نقدی فاقد وجاهت قانونی است. مفاد ماده ۲۴۱ آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مصوب ۲۰/۲/۱۴۰۰ رئیس محترم قوه قضاییه مؤید این نظر است.