نظریه شماره 7/1401/704 مورخ 1402/06/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
 | |
| شماره نظریه | ۷/۱۴۰۱/۷۰۴ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۱۴۰۱-۶۶-۷۰۴ ع |
| تاریخ نظریه | ۱۴۰۲/۰۶/۰۴ |
استعلام: احتراما با توجه به ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها مصوب ۱۳۶۷ و قانون اصلاح تبصره ۱ ماده واحده قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح های دولتی و شهرداری ها مصوب ۱۳۸۰، در صورتی که اجرای طرح و تملک املاک واقع در آن به موجب برنامه زمان بندی مصوب به حداقل پنج سال بعد موکول شده باشد، مالکان املاک واقع در طرح از کلیه حقوق مالکانه مانند احداث یا تجدید بنا یا افزایش بنا و تعمیر و فروش و اجاره و رهن و ... برخوردارند. با توجه به تفسیرهای متفاوتی که از واژه حقوق مالکانه در آرای دیوان عدالت اداری و همچنین مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران شده است، خواهشمند است به پرسش های زیر پاسخ دهید:
۱- در صورتی که کاربری ملک در آخرین طرح مصوب غیر مسکونی (آموزشی، درمانی، ورزشی و ...) باشد و یا در مسیر طرح خیابان قرار گرفته باشد و در طرح ماقبل آخر کاربری زمین مسکونی باشد، آیا شهرداری در صدور پروانه ساختمانی مسکونی همانند دیگر پلاک های سطح شهر وفق ضوابط و مقررات حاکم، محدودیتی دارد؟
۲- در صورتی که کاربری ملک در آخرین طرح مصوب غیر مسکونی (آموزشی، درمانی، ورزشی و ...) و یا در مسیر طرح خیابان قرار گرفته باشد و در طرح ماقبل آخر کاربری زمین تجاری، صنعتی، تأسیسات و تجهیزات یا باغ باشد، نحوه اعمال حقوق مالکانه در صدور پروانه ساختمانی (کاربری، طبقات، سطح اشغال، تراکم و ...) به چه صورت است؟
۳- در صورتی که کاربری ملک در آخرین طرح مصوب غیر مسکونی (آموزشی، درمانی، ورزشی و ...) باشد و یا در مسیر طرح خیابان قرار گرفته و فاقد کاربری در طرح ماقبل آخر باشد؛ اعم از اینکه این پلاک در اخرین طرح مصوب به محدوده قانونی شهر افزوده شده و در طرح های پیشین خارج از محدوده بوده یا آن که شهر صرفا یک طرح مصوب داشته باشد، نحوه اعمال حقوق مالکانه در صدور پروانه ساختمانی (کاربری، طبقات، سطح اشغال، تراکم و ...) چگونه است؟
۴- در صورتی که کاربری ملک در آخرین طرح مصوب غیر مسکونی (آموزشی، درمانی، ورزشی و ...) باشد و یا در مسیر طرح خیابان قرار گرفته باشد و در کلیه طرح های مصوب پیشین شهر نیز کاربری پلاک غیر مسکونی بوده و یا در مسیر طرح باشد، نحوه اعمال حقوق مالکانه در صدور پروانه ساختمانی (کاربری، طبقات، سطح اشغال، تراکم و ...) چگونه است؟
۵- در اجرای ماده ۱۰۱ قانون شهرداری مصوب ۱۳۳۴ با اصلاحات و الحاقات بعدی، در اراضی که فاقد کاربری مسکونی بوده و یا در مسیر طرح خیابان قرار گرفته اند، حقوق مالکانه چگونه اعمال می شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
در خصوص هر یک از فروض پنج گانه استعلام، از آنجا که مقتضای اعمال حقوق مالکانه، شناسایی اختیار و اراده مالک در نحوه استفاده از ملک خود همانند املاک مشابه و مجاور فاقد طرح می باشد، در هر یک از این فروض، شهرداری باید مقررات و ضوابط حاکم پیش از تصویب طرح اجرا نشده را اعمال کند. این دیدگاه در برخی آراء هیأت عمومی دیوان عدالت اداری؛ از جمله دادنامه ۴۳۷ و ۴۳۸ مورخ ۲۵/۶/۱۳۸۶ منعکس شده است.