نظریه شماره 7/1401/946 مورخ 1402/02/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۱۴۰۱/۹۴۶
شماره پرونده	۱۴۰۱-۱۲۷-۹۴۶ ح
تاریخ نظریه	۱۴۰۲/۰۲/۱۳

استعلام: به استحضار می رساند در خصوص رسیدگی به دعاوی حقوقی با خواسته های متعدد که خواسته ها حالت طولی و سبب و مسببی دارد؛ مانند اثبات وقفیت و خلع ید؛ به نحوی که از ارکان خواسته دوم، خواسته اولی است؛ اختلاف نظر است. برخی قضات معتقدند استماع خواسته دوم پیش از صدور حکم قطعی در خصوص خواسته اول ممکن نیست و به همین سبب قرار عدم استماع دعوا صادر می کنند؛ اما برخی بر این عقیده اند که این دعوا نسبت به خواسته دوم هم قابل استماع است؛ زیرا قدر متیقن آن است که با بررسی قضایی و احراز و قبول خواسته اول سبب آن ایجاد شده است و خواسته دوم هم متقارن و با یک فاصله زمانی معقول قابل بررسی است. خواهشمند است در این خصوص اعلام نظر فرمایید.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

در صورت طرح دعاوی متعدد در یک پرونده که رسیدگی به برخی از دعاوی مستلزم اثبات دیگری باشد؛ مانند اثبات وقفیت و خلع ید و یا اثبات مالکیت و خلع ید؛ با توجه به حکم مقرر در ماده ۶۵ و ملاک ماده ۱۹ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ که اشاره دارد در صورتی که رسیدگی به آن دعوا در صلاحیت دادگاه دیگری باشد دادرسی متوقف می شود؛ در فرض سؤال چنانچه دادگاه رسیدگی کننده، صلاحیت رسیدگی به هر دو دعوا را داشته باشد، می تواند به همه دعاوی به صورت همزمان رسیدگی و اتخاذ تصمیم کند.