نظریه شماره 7/93/2243 مورخ 1393/09/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۳/۲۲۴۳
شماره پرونده	۹۳-۷۶-۱۴۰۰
تاریخ نظریه	۱۳۹۳/۰۹/۱۸

استعلام: با توجه به امکان اهداء اعضاء افراد در شرایط خاصی نظیر مرگ مغزی و لزوم اخذ رضایت اولیاء فرد در صورت اختلاف پدر و مادر یا فرزندان یا همسر فرد مذکورریال نظر کدامیک جاری و متغییر خواهد بود؟

چنانچه در خصوص کالبد گشایی یا تدفین و محل دفن وی اختلاف حاصل آید تصمیم کدامیک ارجحیت خواهد داشت؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولاً باتوجه به صراحت ذیل ماده ۷ آیین نامه اجرائی ماده واحده قانون پیوند اعضاء بیماران فوت شده ... مصوب ۱۷/۱/۷۹ مبنی براین که رضایت کلیه وراث جهت پیوند عضو متوفی یا کسی که دچار مرگ مغزی شده، لازم می باشد، بنابراین در فرض استعلام می بایست کلیه وراث قانونی جهت اهداء یا پیوند عضو فرد متوفی رضایت دهند، والاّ موضوع پیوند و اهداء عضو امکان­پذیر نبوده و برخلاف مقررات می باشد. البته اگر شخص وصیت کرده باشد، موضوع تابع ماده ۶ آیین­نامه یادشده خواهد بود.

ثانیاً درخصوص کالبد شکافی متوفی، در مواردی که دستور مقام قضائی برای تعیین علت فوت صورت می­گیرد، موضوع منوط به رضایت اولیاء دم نمی باشد. اما در سایر موارد باید کلیه وراث رضایت خود را اعلام نمایند.

ثالثاً در مورد محل دفن درصورت اختلاف بین وراث، بدواً می بایست به نحوی نامبردگان مصالحه وتوافق نمایند و جسد متوفی نباید بر روی زمین بماند و در اولین فرصت دفن شود تا موجب هتک حرمت جسد میت نشود. با این حال بهتر است باتوجه به جنبه های شرعی قضیه، دراین مورد براساس نظر مراجع محترم تقلید رفتار شود./ن