نظریه شماره 7/93/2354 مورخ 1393/09/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۳/۲۳۵۴ |
|---|---|
| شماره پرونده | ۹۳-۲۲-۱۴۷۱ |
| تاریخ نظریه | ۱۳۹۳/۰۹/۲۶ |
استعلام: - در خصوص زندانیانی که به لحاظ عجز از پرداخت جزای نقدی در حبس به سر می برند، آیا وفق مواد ۲۱۵و۲۲۵ آیین نامه سازمان زندانها ایام مرخصی اعطایی از مبلغ جزای نقدی موضوع محکومیت ایشان کسر می گردد یا خیر؟ بنا بر فرض مثال چنانچه زندانی به ده روز مرخصی اعزام گردد، آیا مبلغ سیصد هزار تومان از جزای نقدی ایشان مستهلک گردیده یا می بایست ایام مرخصی وی مورد محاسبه قرار نگیرد؟
۲- آیا به زندانیان محکوم به حبس بدل از جزای نقدی مرخصی پایان حبس تعلق می گیرد یا خیر؟ در صورت تعلق، نحوه احتساب بر چه اساسی می باشد؟ آیا می توان بر اساس ماده ۲۱۹ از آیین نامه سازمان زندانها (ملاک یک دهم از محکومیت ) اقدام نمود؟
۳- زندانی که دارای دو محکومیت حبس می باشد. به عنوان مثال، در پرونده اول دارای ده سال حبس بوده و در طی دوران محکومیت به علت غیبت یا ارتکاب جرم جدید مثلا به سه ماه حبس محکوم می گردد. نحوه محاسبه مرخصی پایان حبس چگونه خواهد بود؟ چرا که با اتمام حبس محکومیت اولیه ( در فرض سئوال ده سال) زندانی دارای محکومیت دیگری بوده و مستحق استفاده از مرخصی پایان حبس نمی باشد. حال در اعطای مرخصی پایان حبس بابت جرم دوم ( در فرض سه ماه ) آیا می توان مرخصی پایان حبس تعلق گرفته به حبس اولیه را نیز لحاظ نمود یا صرفا مستحق استفاده از مرخصی پایان حبس بزه ارتکابی اخیر می باشد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
۱- با عنایت به مادّه ۲۱۵ (اصلاحی سال۱۳۸۹) آئین نامه اجرائی سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور، در صورت اعطاء مرخصی تشویقی موضوع این مادّه به محکومینی که به علت عجز از پرداخت جزای نقدی در حبس به سر می برند، ایام مرخصی بابت جزای نقدی مورد محاسبه قرار می گیرد.
۲- اعمال مادّه ۲۱۹ (اصلاحی ۱۳۸۹) آئین نامه سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مصوب سال ۱۳۸۴ توسط شورای طبقه بندی جهت اعطاء مرخصی پایان حبس به محکومین با رعایت مفاد مادّه ۵ دستورالعمل اجرائی ضوابط اعطای مرخصی به زندانیان مصوّب سال ۱۳۸۹ رئیس سازمان زندانها مشروط بر اینکه تبدیل میزان جزای نقدی به حبس و یا محاسبه باقیمانده حبس و تبدیل جزای نقدی به حبس، حداکثر از شش ماه تجاوز ننماید، همچنین مدت مزبور که باقیمانده حبس تلقی می شود، از حداکثر یک دهم کل محکومیت قطعی و لازم الاجرای محکومین به حبس تجاوز ننماید، فاقد اشکال قانونی است. در نتیجه، چنانچه اعطاء مرخصی پایان حبس به محکومینی که فقط به لحاظ عجز از پرداخت جزای نقدی محبوس شده اند و یا به محکومینی که حبس توأم با جزای نقدی دارند، با رعایت مراتب فوق صورت پذیرفته باشد، فاقد اشکال قانونی است.
۳- مدت حبس مورد محاسبه در مرخصی موضوع مادّه ۲۱۹ آئین نامه فوق الذکر، شامل کلیه محکومیت های حبس مربوط به محکومٌ علیه می گردد و لذا در فرض سؤال، جمع آنها (ده سال و سه ماه) باید مورد محاسبه قرار گیرد. ضمناً در فرض سؤال (محکومیت به حبس به لحاظ غیبت)، موارد مذکور در مادّه ۲۲۵ آئین نامه یادشده می باید مورد توجه و رعایت قرار گیرد./ع