نظریه شماره 7/96/1898 مورخ 1396/08/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۶/۱۸۹۸
شماره پرونده	۹۶-۲۱۸-۱۰۵۴
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۰۸/۲۰

نظریه شماره ۷/۹۶/۱۸۹۸ مورخ ۱۳۹۶/۰۸/۲۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: ۱- اولا: با عنایت به ماده ۱۹ قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۳۹۴ و تبصره ۱ آن طرح دعوا در شورای حل اختلاف مستلزم تقدیم دادخواست نیست و رسیدگی شورا تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی از جمله شرایط شکلی دادخواست نمی­باشد. بنابراین مقررات مندرج در قانون آئین دادرسی مدنی در ارتباط با اخطار رفع نقص نسبت به دادخواست منصرف از شورای حل اختلاف است و صدور اخطار رفع نقص توسط مدیر (دبیر) شورای حل اختلاف در هیچ موردی از جمله در ارتباط با هزینه دادرسی پیش­بینی نشده است و به تبع آن ضمانت اجرای عدم رفع نقص یعنی صدور رد دادخواست توسط وی نیز منتفی است.

ثانیا: برابر ماده ۲۷ قانون شورای های حل اختلاف سال ۱۳۸۷، چنانچه مرجع تجدیدنظر، آراء صادره را نقض نماید، رأسا مبادرت به صدور رأی می نماید. مقصود از «آراء» اعم از حکم یا قرار می باشد. این حکم خاصی است که مقنن برای تجدیدنظر از آراء شورا های حل اختلاف مقرر کرده است. نتیجتاً دادگاه عمومی در مقام رسیدگی تجدیدنظر نسبت به قرار رد دعوا یا عدم استماع صادره از شورای حل اختلاف، در صورت نقض، راساً رسیدگی ماهوی نموده و انشاء رأی می نماید و مقررات ماده ۳۵۱ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی راجع به دادگاه های تجدیدنظر استان بوده و قابل تسری به مرجع تجدیدنظر آراء شوراهای حل اختلاف (دادگاههای عمومی) نمی باشد.

۲- لزوم یا عدم لزوم تشکیل جلسه و دعوت از طرفین در فرض سوال، با لحاظ اقدامات انجام شده در شورای حل اختلاف مورد ارزیابی قرار می گیرد. بنابراین، در فرض سوال چنانچه دادگاه با توجه به اقدامات صورت گرفته در شورای حل اختلاف و لحاظ لوایح تقدیمی تجدیدنظرخواه و تجدیدنظرخوانده و احراز رعایت اصول و قواعد آمره دادرسی نظیر اصل تناظر و رعایت حقوق دادخواهی و دفاعی طرفین در فرض سوال پرونده را معد صدور رأی تشخیص دهد، می تواند بدون تشکیل جلسه و دعوت از طرفین اتخاذ تصمیم کند.