نظریه شماره 7/96/2351 مورخ 1396/10/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۶/۲۳۵۱
شماره پرونده	۱۵۸۵-۵۴-۹۶
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۱۰/۰۲

استعلام: منظور از سایر نهادهای ارفاقی مذکور در تبصره ماده واحده الحاق یک ماه به قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۲/۷/۱۳۹۶ چیست؟ آیا تخفیف مجازات مندرج در ماده ۴۴۲ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب ۴/۱۲/۹۶ به لحاظ اسقاط حق تجدیدنظرخواهی شامل نهادهای ارفاقی مذکور می گردد یا خیر؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مقنن در ماده واحده الحاقی یک ماده به قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۲/۷/۱۳۹۶، اصطلاح "نهادهای ارفاقی" را به کار برده و تعریفی از آن ارایه نداده است، ولی با توجه به دو مصداقی که ذکر کرده است (تعلیق اجرای مجازات و آزادی مشروط) و استثناهایی که آورده است (مصادیق تبصره ماده ۳۸ و عفو مقام معظم رهبری مذکور در بند (۱۱) اصل ۱۱۰ قانون اساسی)، و با توجه به عبارت "حکم... صادر شود" مذکور در صدر و ذیل این تبصره، به نظر می رسد شامل هر نوع ارفاقی است که اولا، پس از صدور حکم (تعیین مجازات) به محکوم علیه اعطا شود. ثانیا، مرجع قضایی به موجب قانون مکلف به اعطای آن نباشد (اختیاری باشد). بنابراین، در موارد مشمول ماده ۴۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ که با اسقاط حق تجدیدنظر خواهی یا استرداد درخواست تجدیدنظر و تقاضای تخفیف مجازات از سوی محکوم علیه، دادگاه در راستای هدف مقنن مبنی بر کاهش یک مرحله از دادرسی مکلف به کسر مجازات تعیین شده تا یک چهارم است، موضوع از شمول سایر نهادهای ارفاقی مذکور در تبصره مورد بحث خارج است.