نظریه شماره 7/96/2733 مورخ 1396/11/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۶/۲۷۳۳
شماره پرونده	۹۶-۱۶۸/۱-۱۹۹۵
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۱۱/۰۸

استعلام: همان طور که مستحضر و مسبوق می باشید مطابق مااه ۸۸۰ قانون مدنی قتل از موانع ارث است و کسی که مورث خود را عمدا بکشد از ارث او ممنوع می گردد و مع ذلک برابر ماده ۴۵۱ قانون مجازات مصوب ۱۳۹۲ در صورتی که قاتل از ورثه مقتول باشد و قتل عمدی باشد از اموال و دیه مقتول و در صورتی که خطای محض یا شبه عمدی باشد از دیه وی ارث نمی برد. الف- تلکیف واحدهای اجرای احکام کیفری در خصوص تعیین قدرالسهم وراث پرونده هایی که پدر به جهت بی احتیاطی در امر رانندگی منجر به فوت همسر و فرزند خود مقصر و متهم می باشد چگونه خواهد بود؟ ب-نحوه و چگونگی تقسیم دیه و تعیین آن به چه کیفیتی می باشد سهم بر آن چه کسانی خواهند بود؟ ج-سازوکار آن چگونه است آیا خود پدر که ولی قهری است از آن ارث خواهد بد یا خیر و اینکه آیا این مبلغ به طبقه دوم می رسد یا خیر؟ د-با توجه به اینکه برخی از همکاران معتقد به واریز وجه به حساب امام هستند خواهشمند است در صورت امکان در خصوص وجاهت یا عدم وجاهت این نظر هم اظهار عقیده فرمایید.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

قاتل غیرعمد که راننده مقصر است و خود، وارث متوفی می باشد، از دیه وی ارث نمی برد و این موضوع در ماده ۴۵۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱/۲/۱۳۹۲ نیز تصریح شده است. البته این حکم تأثیری در مسئولیت بیمه گر نداشته و موجب کاهش آن نسبت به دیه متعلقه به سایر وراث نیست و کل دیه متوفی به سایر ورثه پرداخت می شود. بدیهی است کسی که در طبقه اول وارثی جز قاتل ندارد، دیه به وراث طبقه بعدی تعلق می گیرد.