نظریه شماره 7/96/3114 مورخ 1396/12/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۶/۳۱۱۴
شماره پرونده	۳۶۴-۶۷-۶۹
تاریخ نظریه	۱۳۹۶/۱۲/۱۹

استعلام: شرکای یک چاه طی قراردادی توافق نمودهاند که در صورتی که احد از مالکین آن قصد فروش سهم خود را داشته باشد می بایست ابتدا آن را به شرکای چاه پیشنهاد دهد در صورتی که آنها قبول ننمودند با رضایت ایشان به ثالث واگذار نماید حال یکی از شرکا بدون رعایت مفاد قرارداد سهم خود را به دیگری فروخته است

الف-وضعیت معامله مالک چگونه است نافذ یا غیر نافذ یا باطل؟

ب- آیا شرکای چاه می توانند معامله مالک را فسخ نمایند؟

ج- حق شرکای چاه بر معامله مالک چه نوع حقی است؟

د-در صورتی که حکم بر بطلان قرار داد صادر شود و خریدار تقاضای استرداد ثمن نماید آیا مالک می تواند همان مبیع را به اجرای احکام برای فروش معرفی نماید یا مالکی و خریدار برای مابه ازای ثمن بر همان مبیع توافق نمایند.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

الف، ب، ج- معامله ای که بین یکی از مالکان چاه بدون رعایت حق اولویت سایر مالکان، با شخص ثالث منعقد گردیده از طرف هر یک از مالکان (مشروط لهم) قابل رّد است و هر یک از مالکان می تواند بی اعتباری معامله ای را که بدون رعایت صاحبان حق اولویت منعقد شده درخواست نماید.

د- تعهد شریک به پیشنهاد مال با سایر شرکاء و حق اولویت ایشان ناظر به زمانی است که شریک اختیارا قصد انجام معامله را داشته باشد. بنابراین، در مقام اجرای حکم، معرفی سهم الشرکه مزبور از سوی محکوم علیه و توقیف و مزایده آن با منعی مواجه نیست.