نظریه شماره 7/97/201 مورخ 1397/02/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۷/۲۰۱
شماره پرونده	۹۷-۱۸۶/۲-۲۰۱
تاریخ نظریه	۱۳۹۷/۰۲/۱۰

استعلام: آیا در جرائمی نظیر شروع به قتل ، مجازات مربوطه به استناد تبصره ماده ۶۲۱ و ماده ۶۱۳ قانون تعزیرات (مصوب ۷۵) تعیین می گردد؟ (مستندا به قاعده تفسیر به نفع متهم و توجها به اینکه قانون خاصّ مقدم، قانون عام مؤخّر را تخصیص می زند)، یا اینکه تعیین مجازات، مطابق با ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی (مصوب ۹۲) خواهد بود؟ (مستندا به اطلاق ماده ۱۲۲، نسخ مواد ۶۲۱ و ۶۱۳ ق تعزیرات بر اساس ماده ۷۲۸ ق. مجازات اسلامی مصوب ۹۲ و توجها به روح حاکم بر مقررات قانون اخیرالتصویب از حیث تنقیح و تجمیع مقررات و سیاست یکسان سازی.)

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

با توجه به اینکه مقنن در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ در مقام ایجاد تناسب و نظم خاصی برای مجازات "شروع به جرم" است، لذا در تمام مواردی که مشمول ماده ۱۲۲ قانون مذکور است، مجازات هایی به شرح بندهای ذیل این ماده تعیین نموده است؛ به گونه ای که قبل از آن، تعیین مجازات برای شروع به جرم، به طور عام و مطلق در قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ انجام نشده است. همچنین، با توجه به لزوم یکسان سازی نحوه رسیدگی در امور قضایی که در بند ۷ سیاست های کلان مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار گرفته است و با توجه به ماده ۷۲۸ قانون مزبور در خصوص لغو کلیه مقررات و قوانین مغایر با این قانون، به نظر می رسد این اطلاق شامل کلیه قوانین و مقررات خاص و عام از جمله در خصوص موضوع سؤال است؛ زیرا چنانچه قائل به عدم نسخ موارد خاص مندرج در قوانین جزایی در خصوص تعیین مجازات شروع به جرم باشیم، شاهد تفاوت و شدت و ضعف میزان مجازات وعدم تناسب آن خواهیم بود. درنتیجه کلیه قوانین دیگر که به طور خاص برای شروع به جرم، مجازات تعیین کرده است، با تصویب و لازم الاجرا شدن قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲، ملغی است.