نظریه شماره 7/97/2543 مورخ 1398/07/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۷/۲۵۴۳
شماره پرونده	۹۷-۹/۱-۲۵۴۳
تاریخ نظریه	۱۳۹۸/۰۷/۱۰

نظریه شماره ۷/۹۷/۲۵۴۳ مورخ ۱۳۹۸/۰۷/۱۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: اولاً، مقنن گاهی واژه «نگهداری» یا «نگاهداری» را مترادف واژه «حضانت» به کار برده است (مانند ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی) و گاهی واژه های «حضانت» و «نگهداری» را در کنار هم به کار برده است (مانند مواد ۱۱۶۹ قانون مدنی و ۴۱ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱) که هر دو راجع به اطفال به کار رفته است؛ و اما در مواردی واژه های «نگهداری» و «حضانت» به نحوی در کنار هم ذکر شده است که «حضانت» صرفاً برای «اطفال» و «نگهداری» صرفاً برای «اشخاص محجور» به کار رفته است (مانند مواد ۶ و ۴۲ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱) که مجموعاً این نتیجه حاصل می شود که از نظر اصطلاحی کلمه «حضانت» انحصاراً برای اطفال به کار می رود؛ اما کلمه «نگهداری» در معنای اعم آن برای اطفال و همچنین دیگر اشخاص محجور به کار می رود.

ثانیاً، گرچه با بلوغ فرد «حضانت» در معنای اخص آن منتفی می شود؛ اما از مجموع مقررات حاکم مانند مواد ۶ و ۴۲ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ و به ویژه ماده ۴۵ این قانون که کلمه «نوجوانان» را نیز به کار برده است و ملاک مواد ۷۹ و ۸۲ قانون امور حسبی، استفاده می شود که فرد بالغ غیر رشید نیز اگر به تشخیص دادگاه نیاز به نگهداری داشته باشد و ابوین هر دو از این امر سر باز زنند، وفق ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ تصمیم مقتضی اتخاذ می شود.