نظریه شماره 7/97/2587 مورخ 1398/05/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۷/۲۵۸۷
شماره پرونده	۹۷-۷۶-۲۵۸۷
تاریخ نظریه	۱۳۹۸/۰۵/۲۸

نظریه شماره ۷/۹۷/۲۵۸۷ مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۲۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: ۱- با توجه به مقررات قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب ۱۳۶۳ با الحاقات بعدی، در حال حاضر سازمان مذکور عهده­دار وظایف حاکم شرعی است و به تجویز ماده ۵ همین قانون می­تواند برای انجام وظایف خود شخص یا هیأتی از اشخاص متدین و معروف به امانت را به عنوان امین یا هیأت امنا تعیین نماید. در عمل نیز معمولاً قبول و قبض وقف در موقوفات عام فاقد متولی یا مجهول­التولیه، از سوی رئیس اداره اوقاف محل یا نمایندگان وی انجام می­شود؛

۲- تحقق عقد وقف منوط به ایجاب و قبول و به قبض دادن عین موقوفه است؛ رعایت قواعد عمومی قراردادها از جمله مطابقت ایجاب با قبول و توالی عرفی ایجاب و قبول، شرط صحت این عقد است. با وجود این، تشخیص بقای ایجاب تا زمان قبول حسب عرف بلد و دیگر اوضاع و احوال با دادگاه است؛

۳- با عنایت به عقد بودن وقف و تبعیت آن از قواعد عمومی، یکی از شرایط لازم برای انعقاد عقد این است که ایجاب­کننده، هنگام قبول در قید حیات باشد؛ مگر آن­که در قالب وصیت به وقف باشد که در این صورت وصی به نمایندگی از موصی ایجاب وقف می­نماید و قبول بعدی با رعایت توالی عرفی موجب تحقق عقد وقف است.