نظریه شماره 7/98/124 مورخ 1398/02/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۸/۱۲۴
شماره پرونده	۹۸-۱۸۶/۱-۱۲۴ ک
تاریخ نظریه	۱۳۹۸/۰۲/۲۹

استعلام: احتراما همان طور که مستحضرید وفق ماده ۶۱۹ قانون تعزیرات مجازات حبس از دو تا شش ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق بیان گردیده است آیا اصولا تعمیم رای وحدت رویه ۷۴۴ مورخه ۱۹/۸/۱۳۹۴ هیات عمومی دیوان عالی کشور که ملاک تعیین درجه را درصورتی که حبس با جزای نقدی توام باشد حبس اعلام نموده به مواردی که حبس با شلاق ذکر شده است امکان پذیر است آیامی توان ماده ۶۱۹ را مصداق مجازات درجه هفت قلمداد نمود؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

اولا- رأی وحدت رویه شماره ۷۴۴ – ۱۹/۸/۱۳۹۴ هیأت عمومی دیوان عالی کشور همانطور که در متن آن تصریح شده؛ "... در مواردی که مجازات بزه حبس توأم با جزای نقدی تعیین گردیده ، کیفر حبس ملاک تشخیص درجه جرم و بالنتیجه صلاحیت دادگاه است" ،صرفا ناظر به مواردی است که مجازات بزه حبس توأم با جزای نقدی است و قابل تسری به سایر موارد (از جمله مواردی که مجازات بزه حبس توأم با شلاق است) نمی باشد.

ثانیا- برای تعیین درجه جرم واحد که قانونا دارای مجازات های متعدد (اعم از تخییری یا غیر تخییری) است، باید هر یک از مجازات های قانونی آن جرم با توجه به شاخص های ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و تبصره های مستقل از سایر مجازات ها درجه بندی شود، آنگاه بالاترین درجه مجازات که همان "مجازات شدیدتر" است، ملاک تعیین درجه جرم است؛ بنابراین جرم موضوع ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵ که در استعلام آمده است و مجازات های متعددی دارد (حبس توأم با شلاق)، با توجه به تطبیق این مجازات ها با شاخص های ماده ۱۹ قانون صدرالذکر، مجازات شلاق که در درجه بالاتری (درجه ۶) از مجازات حبس (درجه ۷) قرار دارد، مجازات شدیدتر است و به همین علت این جرم از درجه ۶ محسوب می گردد.