نظریه شماره 7/98/1463 مورخ 1398/09/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

شماره نظریه	۷/۹۸/۱۴۶۳
شماره پرونده	ح ۳۶۴۱-۷۲۱-۸۹
تاریخ نظریه	۱۳۹۸/۰۹/۲۶

استعلام: احتراما با توجه به قانون هدفمندی کردن یارانه ها مصوب ۱۵/۱۰/۱۳۸۸ که با رویکرد اصلاح قیمت حامل های انرزژی می باشد آیا دعاوی با خواسته ی مطالبه ی یارانه ی معوقه و یا تفکیک یارانه از طرف زوجه یا فرزندان به طرفیت زوج سرپرست خانوار قابلیت طرح و اقامه دارد یا خیر؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ دادگاه با احراز چه شرایطی حکم بر محکومیت زوج صادر می نماید./ع

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه

یارانه نقدی عبارت است از مبلغی که از سوی دولت در ازاء افزایش قیمت حامل های انرژی و برخی اقلام مصرح در این قانون برای جبران افزایش هزینه های مشترک یک خانوار به سرپرست آن خانوار پرداخت می شود. بنابراین اعضای یک خانوار، مادام که جزء آن خانوار محسوب می شوند، نمی توانند یارانه جداگانه دریافت دارند و در این مورد تفاوتی بین بالغ و نابالغ نیز وجود ندارد. درحقیقت وضعیت و ماهیت «یارانه نقدی» و نیز «خانوار» متفاوت از وضعیت «نفقه » و «ولایت» است و باید از خلط این دو مبحث خودداری کرد. بنابراین، مطالبه یارانه نقدی مربوط به ایام زندگی مشترک از سرپرست خانوار نیز فاقد وجاهت قانونی است.

در مواردی که فردی، زندگی مستقلی تشکیل می دهد وعملاً از یک خانوار خارج می شود، با مراجعه به سازمان هدفمندی یارانه ها و مطابق آئین نامه و دستورالعمل های مربوط، یارانه خود را جداگانه دریافت می کند و نیازی به مراجعه به دادگاه و صدور حکم نمی باشد؛ مگر آن که این سازمان من غیرحق، از پذیرش درخواست متقاضی خودداری کند که وی برای الزام سازمان، می تواند به مراجع صالحه مراجعه کند .

همچنین درمواردی که ماده ۹ آیین نامه اجرایی ماده ۷ قانون هدفمندی یارانه ها پیش بینی کرده است، به تشخیص سازمان هدفمندی یارانه ها، امکان پرداخت یارانه نقدی به افراد دیگری از جمله مادر مطلقه فرزندان مشترکی که با وی زندگی می کنند، وجود دارد