نظریه شماره 7/98/1480 مورخ 1398/12/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
 | |
| شماره نظریه | ۷/۹۸/۱۴۸۰ |
|---|---|
| شماره پرونده | ح ۰۸۴۱-۷۲۱-۸۹ |
| تاریخ نظریه | ۱۳۹۸/۱۲/۰۶ |
استعلام: در پرونده های مطالبه نفقه یا اجرت المثل ایام تصرف املاک، چنانچه خواهان در دادخواست تقدیمی اجرت المثل یا نفقه را تا زمان اجرای حکم مطالبه کرده باشد، نفقه و اجرت المثل تا کدام یک از مواعد مورد حکم قرار گیرد؛ تا زمان تقدیم دادخواست یا صدور حکم و یا اجرای حکم ؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه
الف- اولا، صدور حکم راجع به نفقه ایام گذشته زوجه مانند سایر دیون تنها تا زمان تقدیم دادخواست و النهایه جلسه اول دادرسی (در صورت افزایش خواسته تا این تاریخ) و پس از احراز ارکان دعوا مانند تمکین زوجه امکان پذیر است.
ثانیا، در موارد تعیین میزان نفقه و ترتیب پرداخت آن، وفق ماده ۴۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱، دادگاه به طور معمول حکم به پرداخت نفقه صادر نمی کند و فقط میزان و ترتیب پرداخت را تعیین و اعلام می کند و صرف تعیین نفقه و میزان آن به معنای صدور حکم به پرداخت نفقه نمی باشد؛ بنابراین در موارد مذکور، رأی دادگاه مادام که تعدیل یا تغییر داده نشده است به قوت خود باقی است.
ب- با عنایت به ماده ۵۱۵ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ مطالبه اجرت المثل در اثناء دادرسی نیز ممکن است؛ بنابراین مادام که دادرسی خاتمه نیافته است خواهان می تواند اجرت المثل متعلقه را مطالبه و دادگاه نسبت به آن حکم صادر می کند. با این حال این امر باعث نمی شود که دادگاه برای بعد از تاریخ صدور حکم برای پرداخت اجرت المثل حکمی صادر کند.