نقد و بررسی برابری مسلمان و غیر مسلمان از منظر فقه و قانون جدید مجازات اسلامی
 | |
| عنوان | نقد و بررسی برابری مسلمان و غیر مسلمان از منظر فقه و قانون جدید مجازات اسلامی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | قدرت اله محمدیان |
| استاد راهنما | ابوالفتح خالقی |
| استاد مشاور | [[]] |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۳ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
نقد و بررسی برابری مسلمان و غیر مسلمان از منظر فقه و قانون جدید مجازات اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط قدرت اله محمدیان، با راهنمایی ابوالفتح خالقی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
بررسی منابع مختلف فقه اسلام اعم از منابع فقهی فقهای شیعی و فقهای اهل تسنن بیانگر عدم برابری مسمان و غیرمسلمان در قصاص و دیه بوده، مسلمان در صورت قتل کافر کشته نمی گردد و در و در صورت وجود شرایط خاص مسلمان قاتل محکوم به پرداخت دیه و تعزیر مگر اینکه به کشتن غیرمسلمان عادت کرده باشد که قصاص لازم می گردد. اما چنانچه عکس قضیه رخ دهد و غیرمسلمان قاتل مسلمان باشد، قاتل کشته شده و در صورت جنایت بر مادون نفس ملزم به پرداخت دیه مسلمان می باشد. قانون اساسی برخی اقلیت های دینی ساکن در ایران به رسمیت شناخته و در حدود قانون در انجام مراسم دینی خود آزادند و در احوال شخصیه و تعلیمات دینی بر طبق آیین خود عمل می کنند . قانون مجازات اسلامی مصوب ۷۰ دیه اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی را بنا به حکم حکومتی مقام رهبری با دیه مسلمان برابر دانسته و در قانون جدید مصوب ۹۲ تبصره قبلی به در قالب ماده ۵۵۴ شکل و رسمیت بیشتری پیدا کرده . در خصوص جرایم مستوجب حد مجازات غیرمسلمان با مسلمان در صورت ارتکاب گاها فرق می کند زنای غیرمسلمان با زن مسلمان موجب اعدام زانی غیرمسلمان است و چنانچه غیرمسلمان شرب خمر کند اگر در ملا عام باشد محکوم به حد می شود. در جرایم تعزیری فرقی میان افراد ملت وجود ندارد. سوالاتی مبادر ذهن می گردد از قبیل آیا حقوق بنیادین مسلمان و غیرمسلمان یکی است؟ وضع قوانین جزایی اسلام در حقوق غیرمسلمان بر چه اساسی است، چه توجیهات حقوقی در مسیله نابرابری مسلمان و غیرمسلمان در احکام کیفری وجود دارد؟ اقلیت های مذهبی از تمامی حقوقی که خداوند به دلیل انسانیت انسان به او عطا نموده است برخوردار می باشند مانند حق حیات و مبنای وضع قوانین جزایی اسلام قرآن احادیث و منابع فقهی است و هیچ توجیه حقوقی که مسیله در مسیله نابرابری این دو گروه وجود ندارد. این کار تحقیقی به شیوه تحلیلی– توصیفی بوده و روش جمع آوری مطالب به صورت کتابخانه ای و استفاده از کتب و مقالات حقوقی می باشد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
الف) بیان مسیله ۱
ب) اهداف تحقیق ۳
پ) سیوالات تحقیق ۳
ت) فرضیات تحقیق ۴
ج) پیشینه تحقیق ۵
د) حدود تحقیق ۵
ذ) ساختار تحقیق ۵
فصل اول:کلیات تحقیق ۶
مبحث اول) تعاریف مفهوم شناسی ۷
گفتار اول: تعریف کافر ۷
بند اول: مفهوم لغوی کافر ۷
بند دوم: مفهوم اصطلاحی کافر ۷
گفتار دوم: قرارداد ذمه ۷
بند اول: تعریف لغوی قردادذمه ۷
بند دوم: تعریف اصطلاحی قراردادذمه ۹
بند سوم: قرارداد ذمه در قوانین موضوعه جمهوری اسلامی ایران ۹
گفتار سوم: اقلیت های دینی ۱۰
بند اول: مفهوم لغوی اقلیت های دینی ۱۰
بند دوم: مفهوم اصطلاحی اقلیت های دینی ۱۰
مبحث سوم:منابع قانونی حقوق اقلیت های دینی ۱۱
گفتاراول: منابع بین المللی ۱۱
بنداول:کنوانسیون ها ۱۲
گفتاردوم منابع داخلی ۱۲
بنداول: حقوق اقلیتها در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ۱۲
بنددوم:سایرقوانین داخلی ۱۴
گفتارسوم: حقوق اقلیت ها در نظام علوی ۱۴
گفتار چهارم: انواع کافر ۱۷
بند اول:کافرمستقل ۱۷
بنددوم: کافر اصلی ۱۷
بندسوم:کافر حربی ۱۸
بندچهارم:کافر معاهد ۱۸
بندپنجم:کافر مستامن ۱۸
بندششم:کافر مرتد ۱۸
بند هفتم: کافر تبعی ۲۰
بندهشتم: اهل کتاب ۲۰
مبحث دوم) تاریخچه احکام کیفری اقلیت های دینی ۲۱
گفتار اول: قبل از اسلام ۲۱
گفتار دوم: ایران ۲۲
بند اول: ایران باستان ۲۲
بند دوم: بعد از حمله اعراب به ایران ۲۳
بند سوم: عصرقاجار ۲۴
بند چهارم: انقلاب اسلامی ۲۵
فصل دوم: احکام کیفری جنایات فرد مسلمان و غیرمسلمان در فقه اسلامی ۲۷
مبحث اول) جنایات عمدی ۲۸
گفتار اول: بررسی صورتهای مختلف قتل عمد غیرمسلمان ۲۸
بند اول: قتل غیرمسلمان توسط غیرمسلمان ۲۸
بند دوم: قاتل و مقتول، هر دو ذمی باشند ۲۹
بند سوم: قاتل و مقتول، هر دو ذمی و دارای کیش یکسان باشند ۲۹
بند چهارم: قاتل و مقتول، هر دو ذمی و دارای دو کیش متفاوت باشند ۳۱
بند پنجم: قاتل ذمی و مقتول غیرذمی باشد ۳۱
بند ششم: مقتول مستامن باشد ۳۱
بند هفتم: مقتول، مرتد باشد ۳۲
بند هشتم: مقتول، کافر حربی باشد ۳۳
بند نهم: قاتل، غیر ذمی و مقتول، ذمی باشد ۳۴
بند دهم: قاتل و مقتول هر دو غیرذمی باشند ۳۴
بند یازدهم: قتل غیرمسلمان توسط مسلمان ۳۵
بند دوازدهم: قتل غیرمسلمان ذمی توسط مسلمان ۳۵
بند سیزدهم: قتل غیرمسلمان غیرذمی توسط مسلمان ۳۸
مبحث دوم) جنایات غیرعمدی ۳۹
گفتار اول: فقهای عامه ۳۹
بند اول: فقه اهل سنت ۳۹
بند دوم: حنفی ۴۰
بند سوم: شافعی و حنبلی ۴۲
بند چهارم: مالکی ۴۴
گفتار دوم: فقهای شیعه ۴۴
بند اول: فقه امامیه ۴۴
بند دوم: سایر ۴۴
گفتار سوم: زمان اعتبار تساوی دین قاتل و مقتول ۴۶
گفتار چهارم: جنایت بر نفس ۴۷
بند اول: دلایل قایلین به عدم قصاص ۴۷
بند دوم: دلایل قایلین به قصاص ۵۲
گفتار پنجم: نقد و بررسی دلایل قایلین به عدم قصاص ۵۳
بند اول: نقد استناد به آیه نفی سبیل ۵۳
الف) دلایل استناد به آیه نفی سبیل ۵۳
ب) نقد دلایل و پاسخ ۵۴
الف) نقد راه حل اول ۵۹
ب) نقد راه حل دوم ۶۰
ج ) نقد راه حل سوم ۶۲
د) نقد استناد به مضمون معتبره سکون ۶۲
بند سوم: نقد استناد به اجماع ۶۳
گفتار ششم: ارزیابی و جمع بندی نهایی ۶۳
بند اول: مرجح دلالی ۶۳
بند دوم: مرجح صدوری ۶۵
مبحث سوم) مسیولیت کیفری مسلمان نسبت به قتل اهل ذمه ۶۵
گفتار اول: قتل عمد کفار ذمی، در حالت فقدان عادت ۶۵
بند اول: نظریه ثبوت قصاص و ادله آن ۶۵
بند دوم: نظریه عدم ثبوت قصاص و دلایل آن ۶۹
بند سوم: ارزیابی و نقد ادله دو نظریه ۷۲
بررسی روایت سماعه ۷۶
بررسی روایت ابوبصیر ۷۸
گفتار دوم: قتل عمد کفار ذمی در حالت عادت ۷۹
بند اول: قول نفی مجازات مرگ برای معتاد به قتل کفار ذمی ۷۹
بند دوم: قول ثبوت مجازات مرگ برای معتاد به قتل کفار ذمی ۸۰
گفتار سوم: ماهیت مجازات ۸۰
بند اول: نظریه حدی بودن مجازات ۸۱
بند دوم: نظریه قصاص بودن مجازات ۸۲
گفتار چهارم: معیار تحقق عادت در قتل ۸۵
بند اول: ملاک تحقق عادت بر مبنای اطلاق روایات: ۸۵
بند دوم: ملاک تحقق عادت بر مبنای فهم لغوی ۸۵
بند سوم: ملاک تحقق عادت بر مبنای داوری عرف ۸۶
گفتار پنجم: شرایط اجرای حکم قصاص قاتل به عادت ۸۸
بند اول: مطالبه اولیای دم ۸۸
بند دوم: پرداخت فاضل دیه ۸۹
گفتار ششم: جنایت بر مادون نفس ۹۰
بند اول: فقهای شیعه ۹۰
بند دوم: دلایل و نقد و بررسی آنها ۹۰
بند سوم: دلایل و نقد و بررسی آنها ۹۰
۱– دلایل قایلین به عدم قصاص ۹۱
۲– دلیل قایلین به قصاص ۹۱
– نقد و ارزیابی ادله ۹۱
مبحث دوم) دیه مرد مسلمان و کافر ۹۵
گفتار دوم: دیه و ماهیت آن ۹۵
بند اول: دیه ۹۵
بند دوم: ماهیت دیه ۹۶
بند سوم: روایات تشریع دیه ۹۶
۱– حدیث دوازدهم ۹۸
۲– حدیث دوم ۹۹
بند چهارم: اصول و قواعد کلی اسلامی ۱۰۱
گفتار سوم: دیدگاه های فقهی در مورد دیه مرد کافر ۱۰۴
بند اول: دیدگاه های علمای عامه و امامیه ۱۰۴
بند دوم: نابرابری دیه مسلمان با غیرمسلمان ۱۰۵
دیدگاه اول: تساوی دیه غیرمسلمان با دیه مسلمان (فقهاء حنفیه و زیدیه و ) ۱۰۵
دلایل دیدگاه اول ۱۰۵
دلایل گروه اول ۱۰۷
نقد دلایل گروه اول ۱۰۷
دلایل گروه دوم ۱۰۸
نقد دلایل گروه دوم ۱۰۸
دلایل گروه سوم ۱۰۹
نقد دلایل گروه سوم ۱۱۲
ب) دیدگاه دوم: غیرمسلمان دیه ندارد ۱۱۴
نقد این دیدگاه: ۱۱۵
فصل سوم:بررسی احکام کیفری جنایت برفردمسلمان وغیرمسلمان براساس قانون مجازات اسلامی ۹۲ ۱۱۷
گفتار اول: دیدگاه قانون مجازات اسلامی در مورد قصاص ۱۱۸
گفتار دوم: دیدگاه قانون مجازات اسلامی در خصوص دیه غیرمسلمان ۱۲۰
گفتار سوم: جرایم موجب حد و تعزیر نسبت به غیرمسلمان ۱۲۲
بند اول: جرایم علیه اشخاص ۱۲۳
بند دوم: جرایم علیه اموال و مالکیت ۱۲۴
بند سوم: جرایم علیه اخلاق و عفت عمومی ۱۲۴
بند چهارم: اقدام علیه نظم و آسایش عمومی ۱۲۵
بند پنجم: جرایم علیه امنیت حکومت اسلامی ۱۲۶
نتیجه گیری وپیشنهادات ۱۲۷
نتیجه گیری ۱۲۷
پیشنهادات ۱۲۸
ترجمه چکیده به زبان انگلیسی ۱۳۰
منابع و ماخذ ۱۳۰
کلیدواژه ها
- قانون مجازات اسلامی
- احکام فقهی
- فقه
- مسلمان
- کافر
- دیه
- مسلمان
- غیرمسلمان