نقد و بررسی فقهی ماده ی 365 قانون مجازات اسلامی1392 اتانازی

عنوان	نقد و بررسی فقهی ماده ی ۳۶۵ قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲ اتانازی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	مهسا آقایی سیاه اسطلخی
استاد راهنما	سمیه صفایی بازارجمعه
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۰
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

نقد و بررسی فقهی ماده ی ۳۶۵ قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲ اتانازی عنوان پایان نامه ای است که توسط مهسا آقایی سیاه اسطلخی، با راهنمایی سمیه صفایی بازارجمعه در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

اتانازی یا مرگ از روی ترحم علاوه بر اینکه در حوزه حقوق جزا بسیار مسیله ساز شده است، امروزه یکی از مسایل مستحدثه ی علم پزشکی نیز می باشد. این نوع از مرگ در برخی از کشورها قانونی شده است و در برخی از کشورها نیز با مخالفت شدید روبه رو شده است و آن را جایز ندانسته اند. در فقه امامیه و به تبع آن در حقوق ایران این مسیله مورد اختلاف نظر شدید قرار گرفته است. لذا نگارنده با روش توصیفی تحلیلی برای برون رفت از شک و تردید در جواز یا عدم جواز مرگ از روی ترحم، به این مسیله پرداخته و به نقد فقهی و حقوقی ماده ۳۶۵ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ می پردازد و در نهایت به این نتیجه می رسد که همگی فقهای امامیه به اتفاق، نظر بر حکم تکلیفی حرمت اتانازی دارند و درخصوص حکم وضعی این موضوع یعنی ثبوت حق قصاص یا دیه برای اولیای مقتول و ورثه او دو نظریه دارند که برخی قایل به سقوط حق قصاص و دیه و برخی دیگر قایل به عدم سقوط آن هستند و هرگروه به دلایلی تمسک می کند. در ماده قانونی مذکور نیز، مجنی علیه پس از جنایت، جانی را عفو می کند اما در مسیله سقوط قصاص یا عدم سقوط آن، مجنی علیه پیش از جنایت به جانی اذن در جنایت صادر می کند و اذن در جنایت پسین نمی تواند مانند عفو از جنایت پیشین تلقی گردد بنابراین دلالتی بر عدم سقوط قصاص از مرتکب اتانازی ندارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۱ مقدمه ۲ الف)بیان مسیله ۴ ب)پیشینه تحقیق ۶ ج)اهمیت و ضرورت تحقیق ۹ د)سوال های تحقیق ۹ ه)فرضیه های تحقیق ۹ و)جنبه نوآوری تحقیق

ز)اهداف تحقیق ۱۰ ط)ساختار تحقیق

فصل اول:کلیات تحقیق ۱۱ ۱–۱مفاهیم

۱–۱–۱مفهوم اتانازی

۱–۱–۲مفهوم خودکشی

۱–۲ اقسام اتانازی

۱–۲–۱ اتانازی فعال

۱–۲–۲ اتانازی غیرفعال

۱–۲–۳ اتانازی داوطلبانه ۱۴ ۱–۲–۳–۱ اتانازی فعال داوطلبانه ۱۴ ۱–۲–۳–۲ اتانازی غیرفعال داوطلبانه ۱۴ ۱–۲–۴ اتانازی غیر داوطلبانه ۱۴ ۱–۲–۴–۱ اتانازی فعال غیر داوطلبانه ۱۴ ۱–۲–۴–۲ اتانازی غیرفعال غیر داوطلبانه ۱۴ ۱–۲–۵ اتانازی غیرمستقیم ۱۵ ۱–۲–۶ خودکشی مساعدت شده ۱۵ ۱–۳ عناصر اتانازی

۱–۳–۱انسان بودن

۱–۳–۲ قصد

۱–۳–۳ رنج

۱–۳–۴ هدف

۱–۳–۵ بی درد بودن ابزار کشتن

۱–۴ دلایل عدم پذیرش اتانازی ۱۶ ۱–۴–۱ اجتناب ناپذیری تبعیض ۱۶ ۱–۴–۲ تقدس زندگی ۱۷ ۱–۴–۳ احتمال خطای در تشخیص ۱۷ ۱–۴–۴ احتمال گزینش نادرست ۱۸ ۱–۴–۵ سراشیبی لغزنده ۱۸ ۱–۵ تاریخچه اتانازیی در ایران و جهان ۱۹ فصل دوم: بررسی فقهی اتانازی و تحلیل ماده

قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ۲۴ ۲–۱ رویکرد فقهای امامیه نسبت به اتانازی

۲–۱–۱ ساقط شدن حق دیه و قصاص

۲–۱–۲ ساقط نشدن حق دیه و قصاص

۲–۲ مبنای اختلاف در رویکرد فقها به مسیله

۲–۳ منابع فقهی عدم جواز اتانازی

۲–۳–۱ آیات قرآن

۲–۳–۲ روایات

۲–۴ تحلیل فقهی ماده

قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲

فصل سوم: بررسی حقوقی اتانازی و ماده

قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲ ۳۷ ۳–۱ استناد قتل در اتانازی ۳۸ ۳–۲ تاثیر رضایت در حکم وضعی اتانازی

۳–۳ مسیولیت فرد مرتکب در انواع اتانازی

۳–۳–۱ مسیولیت فرد در اتانازی فعال

۳–۳–۱–۱ مسیولیت فرد در اتانازی فعال تحمیلی

۳–۳–۱–۲ مسیولیت فرد در اتانازی فعال داوطلبانه

۳–۳–۲ مسیولیت فرد در اتانازی غیرفعال

۳–۳–۲–۱ مسیولیت مرتکب اتانازی غیر فعال در حیات مستقر

۳–۳–۲–۲ مسیولیت مرتکب اتانازی غیر فعال در حیات ناپایدار

۳–۳–۳ مسیولیت فرد در اتانازی غیرمستقیم

۳–۴ تطبیق انواع اتانازی با ماده

قانون مجازات اسلامی۱۳۹۲

نتیجه گیری ۵۰ پیشنهادات

فهرست منابع و مآخذ ۵۳ چکیده انگلیسی ۵۵

کلیدواژه ها

• اتانازی
• به مرگی
• قصاص
• ۳۶۵ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
• مرگ ترحم آمیز