نقش استقلال نهاد وکالت در حمایت و ترویج حقوق بشر
 | |
| عنوان | نقش استقلال نهاد وکالت در حمایت و ترویج حقوق بشر |
|---|---|
| رشته | حقوق بشر |
| دانشجو | محسن زاهدنیا |
| استاد راهنما | رضا اسلامی، اسدالله یاوری |
| استاد مشاور | باقر انصاری |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
نقش استقلال نهاد وکالت در حمایت و ترویج حقوق بشر عنوان پایان نامه ای است که توسط محسن زاهدنیا، با راهنمایی رضا اسلامی و اسدالله یاوری و با مشاوره باقر انصاری در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
از دیر باز تاکنون یکی از مباحث مهم در گستره ی حق دفاع متهم و تضمین دادرسی منصفانه،حق برخورداری از وکیل مدافع بوده و منابع بین المللی و داخلی نیز کم و بیش بر این حق بنیادین صحه گذاشته اند.یکی از حقوق بنیادین شهروندان به طور عام و وکلای مدافع به صورت خاص،حق استقلال نهاد وکالت، از حاکمیت است به نحوی که می توان گفت وکالت حرفه ای، بدون استقلال،فاقد مفاهیم و انتظارات مد نظر حقوق بشر در این زمینه است، زیرا یکی از مهمترین دلایل مراجعه شهروندان به وکلا،دفاع از حقوق انها در برابر حاکمیت و یا افراد ذی نفوذ در حاکمیت می باشد.در بررسی تحولات حقوق موضوعه کشورها ارتباط معناداری میان رعایت حقوق و ازادیهای فردی و توجه به جایگاه واستقلال نهاد وکالت وجود دارد به گونه ای که هر چه کشورها در مسیر رعایت حقوق بشر پیش رفته اند، به حفظ استقلال نهاد وکالت بهای بیشتری داده اند،این امر به قدری حایز اهمیت است که نهادهای مهم بین المللی از جمله شورای حقوق بشر را به توجه خاص به این موضوع وتعیین "گزارشگر ویژه جهت بررسی وضعیت استقلال وکلا" در سطح جهان وا داشته است و باعث اختصاص بخش عمده ای از مصوبه سازمان ملل تحت عنوان "اصول مبنایی راجع به نقش وکلا"، به این امر،گردیده است،با این همه استقلال نهاد وکالت اعم از وکیل و کانون وکلا،در سطح جهانی آنچنان که شایسته آنست مورد توجه و پیگیری قرار نگرفته و در اینخصوص، توجیهاتی از جمله توسل به تیوری "دولت رفاه" نیز ارایه گردیده است. با این استدلال که با در نظر گرفتن وکالت به عنوان یک نهاد دارای جنبه های عمومی وحاکمیتی،لزوم دخالت دولت در آن،ضرورتی اجتناب ناپذیر است.در صورتیکه حتی اگر مبنای سلطه هر دولتی را حاکمیت مشروع او بر شهروندان بدانیم،استقلال نهاد وکالت یکی از مکانیزمهای مهار دولت در اعمال سلطه خود بر شهروندان است که کشورهای دموکراتیک و نهادهای مدنی و بین المللی بر لزوم ان تاکید دارند.در کشور ایران استقلال نهاد وکالت دارای فراز و فرودهایی بوده و متاسفانه سمت و سوی برنامه ریزیها واقدامات حاکمیت بر دخالت هر چه بیشتر در امور وکالت،هدف گذاری شده است و دلیل این مدعا تاسیس مرکز وکلای قوه قضاییه و دیگر اقدامات و مصوبات ناقض استقلال کانونهای وکلا از سوی حاکمیت،می باشد.در حالیکه استقلال وکالت تاثیر غیر قابل اغماضی بر حمایت و ترویج حقوق بشر داشته و عدم رعایت آن موجب چالشی جدی برای حقوق شهروندان و بالتبع به سوژه ای برای محکومیت به نقض حقوق بشر در سطح جهانی و بالاخص نهادهای حقوق بشری منجر می گردد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
بیان مساله و اهمیت موضوع
ب:سوال اصلی پژوهش
ج:سوالات فرعی پژوش
د:فرضیه ها
ه–:روش تحقیق و پژوهش
و:پیشینه و نوآوری
ز:ضرورت انجام پژوهش
ح:اهداف و کاربردهای مورد انتظار از پژوهش
ط:ساماندهی پژوهش
فصل اول – تعامل نظام بین المللی حقوق بشر و نهاد وکالت
مبحث اول:جایگاه وکالت در منابع بین المللی حقوق بشر
گفتاراول:اعلامیه های بین المللی
بنداول:اعلامیه جهانی حقوق بشر
بنددوم:اعلامیه حقوق بشر اسلامی
گفتاردوم:معاهدات بین المللی
بند اول: قرارداد ژنو راجع به حمایت از اسیران
بنددوم:میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی
گفتار سوم:قطعنامه های بین المللی
بنداول:قطعنامه قواعد معیار حداقلی سازمان ملل برای اجرای عدالت در مورد نوجوانان
بنددوم:قطعنامه اصول حمایت از اشخاصی که تحت هر شکل از بازداشت یا حبس قرار دارند
بندسوم:مصوبه اصول مبنایی راجع به نقش وکلا
مبحث دوم : حق برخورداری از وکیل از دیدگاه حقوق بشر
گفتار اول:پیشینه ای کوتاه از حق داشتن وکیل
بنداول:تاریخ باستان
بنددوم:حق داشتن وکیل در قرون میانی میلادی
بند سوم:حق داشتن وکیل در سده های اخیر
۱–۱:حق داشتن وکیل در دادگاه
۱–۲:حق داشتن وکیل در مرحله تحقیق
گفتار دوم:ویژگیهای حق برخورداری از وکیل مدافع از دیدگاه حقوق بشر
بند اول:حقی جهانشمول
بند دوم:حقی غیر قابل سلب
بند سوم:حقی مرتبط با دیگر حقوق بشر
بند چهارم:حقی ماهوی،آیینی
بند پنجم:حقی برای همگان
مبحث سوم:حقوق بنیادین نهاد وکالت
گفتار اول: حقوق فردی وکلا
بنداول: حق مصونیت وکیل
بند دوم:حق امنیت وکیل
بند سوم : حقوق عمومی وکلا
۳–۱:حقوق سیاسی وکلا
۳–۲:حق آزادی بیان وکلا
۳–۳:حق داشتن تشکل صنفی وکلا
فصل دوم – استقلال نهاد وکالت و رابطه ان با حقوق بشر
مبحث اول:تعریف و ماهیت استقلال نهاد وکالت
گفتار اول:مفهوم شناسی
بند اول:معنای استقلال
بند دوم:معنای وکیل و وکالت
بند سوم:مفهوم وکیل مدافع
بندچهارم:مفهوم نهاد وکالت ۵۰ گفتار دوم:تحلیل حقوقی استقلال نهاد وکالت ۵۰ بند اول:جایگاه حقوقی شغل وکالت
بند دوم: نقد و بررسی مبانی لزوم دخالت دولت در نهاد وکالت
۲–۱: اصل انطباق
۲–۲:اصل استمرار
۲–۳: برابری
۲–۴:اصل تقدم منافع عمومی
۲–۵: صلاحیتهای عمومی و استقلال کانون وکلا
۲–۶: کانون وکلا و مبانی دولت دموکراتیک
گفتاردوم:استقلال وکیل،استقلال دادستان
گفتارسوم:استقلال وکیل،استقلال قاضی
گفتارچهارم:استقلال کانون وکلا،استقلال دادگستری
مبحث دوم:استقلال نهاد وکالت بر مبنای حقوق بنیادین
گفتار اول حق احترام ذاتی و کرامت انسانی
گفتار دوم حق حریم خصوصی و حفظ اسرار
گفتار سوم:حق دفاع
مبحث سوم :مولفه های استقلال نهاد وکالت
گفتار اول :استقلال ساختاری
گفتار دوم : استقلال انتظامی
گفتارسوم:استقلال مالی
مبحث چهارم: اثار استقلال نهاد وکالت بر حمایت از حقوق بشر
گفتار اول:حاکمیت قانون
گفتار دوم:حفظ بیطرفی دادگاه
گفتار سوم:برابری سلاحها
گفتار چهارم:دادرسی عادلانه
گفتار پنجم:دادرسی منصفانه
مبحث پنجم:اثار استقلال نهاد وکالت بر ترویج حقوق بشر
گفتار اول:آموزش حقوق بشر به وکلا
گفتار دوم:درامیختگی حقوق بشر با اعمال وکالت
گفتارسوم:آ موزش همگانی حقوق بشر
گفتار چهارم:تعامل با سازمانهای مردم نهاد برای بسط و اجرای حقوق بشر
گفتار پنجم:تعامل با نهادهای بین المللی برای ترویج حقوق بشر
فصل سوم – سازوکارهای بین المللی نظارت بر حق داشتن وکیل و استقلال آن
مبحث اول:نهادهای عمومی
گفتار اول:سازمان ملل
بند اول:مجمع عمومی
۱–۲:شورای حقوق بشر
۱–۲–۱:گزارشگر دوره ای حقوق بشر
۱–۲–۲: گزارشگر ویژه موضوعی حقوق بشر
۱–۲–۳:گزارشگر ویژه کشوری حقوق بشر
گفتار دوم: کمسیونها و دادگاه های منطقه ای
بند اول: دیوان اروپایی حقوق بشر
بند دوم: دیوان وکمسیون حقوق بشر بین امریکایی
بند سوم: دیوان و کمسیون افریقایی حقوق بشر
مبحث دوم:نهادهای اختصاصی
گفتار اول:اتحادیه بین المللی وکلا
گفتار دوم:کانون بین المللی وکلا
فصل چهارم – استقلال نهاد وکالت در ایران و چالشهای آن در حمایت از حقوق بشر
مبحث اول: سیر تحول استقلال نهاد وکالت در قوانین ایران
گفتار اول:استقلال نهاد وکالت قبل از انقلاب اسلامی
بنداول:قبل از تصویب لایحه قانونی استقلال کانون وکلا
بنددوم:تصویب لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری
گفتاردوم:بعد از انقلاب اسلامی در ایران
بند اول:قانون اساسی
بنددوم:لایحه قانونی راجع به تصفیه وپاکسازی درکانون وکلاء دادگستری موصوب ۳/۳/۱۳۵۹
بندسوم:قانون نحوه اصلاح کانونهای وکلاء دادگستری جمهوری اسلامی ایران
بندچهارم:مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص انتخاب وکیل توسط اصحاب دعوی
بند پنجم: قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری مصوب۱۷/۱/ ۱۳۷۶
بند ششم:ایجاد تشکیلات موازی تحت عنوان مرکز وکلا و مشاوران قوه قضاییه
بندهفتم: بخشنامه ها و دستور العملهای پراکنده
بندهشتم:تغییر آیین نامه لایحه استقلال کانون وکلا
بندنهم:مصوبات تایید کننده استقلال نهاد وکالت
مبحث دوم: اسیب شناسی استقلال کانون وکلای دادگستری ایران
گفتار اول:اشکالات ساختاری
گفتار دوم:اشکالات انتظامی
گفتار سوم:اشکالات مالی
مبحث سوم:استقلال نهاد وکالت ایران از دیدگاه ناظران حقوق بشر
گفتار اول:مجمع عمومی سازمان ملل
گفتار دوم:شورای حقوق بشر
بند اول:دیدگاه گزارشگر ویژه استقلال وکلا در مورد ایران
بند دوم:دیدگاه گزارشگر ویژه کشوری(ایران) در مورد نهاد وکالت
گفتار سوم:کانون بین المللی وکلای دادگستری
مبحث چهارم:اقدامات حمایتی و ترویجی نهاد وکالت در ایران در پرتو استقلال
گفتار اول:اقدامات حمایتی نسبت به حقوق بشر
بند اول:حمایت کانون وکلا از حقوق بشر
بند دوم:حمایت وکلا از حقوق بشر
بند سوم:انجام وکالت رایگان
۳–۱:وکالت تسخیری
۳–۱–۱: جرایم شدید
۳–۱–۲:در جرایم دیگر
۳–۱–۳:متهمین دارای اختلال شخصیت
۳–۲:وکالت معاضدتی
مبحث دوم:اقدامات ترویجی نسبت به حقوق بشر
گفتار اول:اموزش وکلا و اموزش همگانی
گفتار دوم:تعامل با مجامع بین المللی حقوق بشری
گفتار سوم:ارایه مشاوره به نهادها و ارگانها مختلف در مورد حقوق بشر
نتیجه
منابع
کلیدواژه ها
- وکیل
- حقوق بشر
- دولت
- استقلال وکلا
- شورای حقوق بشر
- دادرسی منصفانه
- کانون وکلا