نقش افکارعمومی در تعریف منافع ملی در قانون اساسی ایران

نقش افکارعمومی در تعریف منافع ملی در قانون اساسی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط سمیه وصالی، با راهنمایی علیرضا دبیرنیا در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

نقش افکارعمومی در تعریف منافع ملی در قانون اساسی ایران
عنواننقش افکارعمومی در تعریف منافع ملی در قانون اساسی ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجوسمیه وصالی
استاد راهنماعلیرضا دبیرنیا
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۵
دانشگاهدانشگاه قم



چکیده

منافع ملی، یکی از عوامل مهم در ارتباط میان مردم و دولت است که در نظام های مختلف سیاسی با ویژگی ها و تعاریف متنوع ارایه می شود. در نظام های دموکراتیک، منافع ملی در یک رابطه سیاسی میان مردم و دولت و از طرق رسمی و غیر رسمی قابل احراز است و دولت هیچ ادعایی در مورد تعریف منافع ملی ندارد زیرا نظام نمایندگی در شکل و محتوا مستقر است. در نظام جمهوری اسلامی ایران و مطابق اصول متعدد قانون اساسی از جمله اصول اول، ششم و پنجاه و ششم، حاکمیت مطلق مردم بر سرنوشت خویش مورد تاکید قرار گرفته است و بر همین اساس، تعریف منافع ملی از درون نظام انتخاباتی و سایر حقوق و آزادی های سیاسی مردم شکل می گیرد. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از ظرفیت های قابل توجهی در استقرار حاکمیت مردم و سپردن حق تعیین سرنوشت به دست ملت برخوردار است و تعریف منافع ملی از سوی مردم، به عنوان یکی از روش های موثر حاکمیت مردم، مورد تاکید قانون گذار است. بدین طریق استدلال می شود که افکار عمومی از طریق مشارکت سیاسی و بیشتر نظام نمایندگی در تعیین نهادهای تعیین کننده منافع ملی به طور غیرمستقیم در تعریف منافع ملی اثرگذار است. منافع ملی مطرح در اصل ۱۷۷ قانون اساسی منافع وجودی و حیاتی نظام جمهوری اسلامی ایران هستند که دایمی می باشند و افکار عمومی در آن ها به طور ساده، دقیق و موثر قابل اعمال نیست.کلمات کلیدی: افکار عمومی، منافع ملی، قانون اساسی، حاکمیت مردم، مشارکت سیاسی.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست تفصیلی مطالب ۱–مقدمه ۱۱ –۱ اهمیت پژوهش۲۱–۲ اهداف پژوهش۲۱–۳ پرسش اصلی پژوهش۳۱–۴ فرضیه۳۱–۵ پیشینه۳۶–۱ روش تحقیق۴۷–۱ سازماندهی تحقیق۴فصل اول: افکار عمومی۶مبحث اول: مفهوم شناسی افکار عمومی۶گفتار اول: بررسی مفهوم افکار عمومی۶بند دوم: مفهوم لغوی و اصطلاحی عمومی۸بند سوم: مفهوم لغوی و اصطلاحی افکار عمومی۹گفتار دوم: ماهیت افکار عمومی۱۰بند اول رویکرد معنا شناختی۱۱بند دوم رویکردهای نسخ شناسی (تیپولوژیک)۱۱گفتار سوم: تعریف افکار عمومی۱۳مبحث دوم: پیشینه افکار عمومی۱۴گفتار اول: از آغاز تا قرون وسطی۱۵گفتار دوم: از قرون وسطی تا عصر رنسانس۱۷گفتار سوم: از رنسانس تا قرن نوزدهم۱۷گفتار چهارم: از قرن نوزدهم تا عصر حاضر۱۸مبحث سوم: ویژگیهای افکار عمومی۱۹گفتار اول: مولفه های افکار عمومی۱۹گفتاردوم: انواع افکار عمومی۲۰گفتار سوم: منشا تشکیل و شرایط شکل گیری افکار عمومی۲۰گفتار چهارم: مجاری تشکیل دهنده افکار عمومی۲۲بند اول مردم۲۳بند دوم رسانه ها۲۳الف رسانه چیست؟۲۳ب رسانه و افکار عمومی۲۴بند سوم احزاب سیاسی۲۶بند چهارم اجتماعات عمومی۲۷بند پنجم موسسات آموزشی۲۷بند ششم گروههای فشار۲۷الف تدابیر اقتصادی۲۸ب تدابیر حقوقی۲۸ج تدابیر تخریبی۲۸د تدابیر تبلیغی۲۸بند هفتم شایعه۲۹بند هشتم نخبگان و رهبران فکری۲۹بند نهم مجالس قانونگذاری۳۰بند دهم جامعه مدنی۳۰الف مفهوم جامعه مدنی در گذر تاریخ۳۰ب دولت و جامعه مدنی۳۱ج مولفه های جامعه مدنی۳۳۱ میل به تغییر۳۳۲ توزیع قدرت۳۳۳ پذیرش تکثر۳۴۴ دموکراتیزه کردن۳۴۵ وجود فرهنگ سیاسی مشخص۳۴بند یازدهم فرهنگ۳۵۱ ایدیولوژی۳۶۲ افکار قالبی۳۶۳ افسانه ها و اساطیر۳۷۴ ارزشهای فرهنگی۳۸گفتار پنجم: تاثیر افکار عمومی بر حسب ماهیت و شکل نظامهای سیاسی۳۸فصل دوم: منافع ملی۴۳مبحث اول: بررسی مفهوم منافع ملی۴۴گفتار اول: مفهوم منافع ملی۴۴بند اول: مفهوم لغوی و اصطلاحی منافع۴۴بند دوم: مفهوم لغوی و اصطلاحی ملی۴۵بند سوم: مفهوم لغوی و اصطلاحی منافع ملی۴۶الف انتقاد از مفهوم منافع ملی۴۶۱ منفعت ملی مفهومی غیر دموکراتیک است ۴۷۲ منفعت ملی مفهومی غیر عقلانی است۴۷۳ منفعت ملی مفهومی غیر واقعی است ۴۷۴ منفعت ملی مفهومی انحصارگرایانه است۴۷ب دفاع از مفهوم منافع ملی۴۸۱ منفعت ملی تامین کننده خیر مشترک است۴۸۲ منفعت ملی راهنمایی بی بدیل برای مناسبات بین المللی است ۴۹گفتاردوم: ماهیت منافع ملی۴۹گفتار سوم: تعریف منافع ملی۵۱مبحث دوم: پیشینه منافع ملی۵۲مبحث سوم: شاخصه های منافع ملی۵۴گفتار اول: دیدگاه های مختلف درباره منافع ملی۵۴بند اول ریالیسم یا واقعگرا۵۴بند دوم ایده آلیسم یا آرمانگرا۵۷بند سوم لیبرال۵۸بند چهارم: سازه گراها۶۰گفتاردوم: دولت و منافع ملی۶۰بند اول: بعد داخلی و خارجی منافع ملی۶۱بند دوم: دولت و سیاست خارجی۶۲بند سوم: رویکرد دولتها به منافع ملی۶۳الف لیبرالیسم۶۳ب جمهوری گرایی۶۴گفتار سوم: دولت–ملت سازی۶۴بند اول دولت–ملتسازی سنتی۶۴بند دوم: دولت – ملت سازی مدرن۶۵گفتارچهارم: ویژگیهای منافع ملی۶۶بند اول: همگانی بودن۶۷بند دوم: دایمی بودن۶۷بند سوم: دو بعدی بودن۶۷بند چهارم: سیستمی بودن۶۸بند پنجم: حیاتی بودن۶۸بند ششم: امنیتی بودن۶۸فصل سوم: افکار عمومی و منافع ملی در قانون اساسی ایران۷۰مبحث اول: قانون اساسی۷۰گفتار اول: بررسی مفهوم قانون اساسی۷۱بند اول: قانون اساسی ماهوی۷۱بند دوم: قانون اساسی شکلی۷۲گفتار سوم: قانون اساسی مدرن۷۳گفتار دوم: پیشینه تدوین قانون اساسی۷۴بند اول: از قواعد عرفی تا قوانین اساسی۷۴بند دوم: ظهور قانون اساسی۷۵گفتار سوم: تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران۷۶بند اول: عرضه به افکار عمومی۷۷بند دوم: کمیسیونهای تخصصی خبرگان۷۷بند سوم: بررسی در جلسات عمومی خبرگان۷۸بند چهارم: مرحله رسیدگی نهایی۷۸بند پنجم: تصویب نهایی مجلس خبرگان۷۹بند ششم: همه پرسی در باره قانون اساسی جمهوری اسلامی۷۹مبحث دوم: تجلی افکار عمومی در قانون اساسی ایران۷۹گفتار اول: افکارعمومی و سیاستگذاری های عمومی۸۰گفتار دوم: جایگاه مردم در قانون اساسی۸۱بند اول: مشارکت سیاسی۸۲الف انتخابات۸۲ب همه پرسی۸۴بند دوم: نظارت عمومی۸۵گفتار سوم: جامعه مدنی۸۶بند اول: جامعه مدنی در جمهوری اسلامی۸۷الف جامعه مدنی قبل از انقلاب اسلامی۸۷ب جامعه مدنی پس از انقلاب اسلامی۸۸بند دوم: جامعه مدنی در قانون اساسی۸۹گفتار چهارم: احزاب و تجمعات۹۱گفتار پنجم: رسانه۹۳گفتار ششم: مجلس قانونگذار۹۵گفتار هفتم: فرهنگ۹۶مبحث سوم: تجلی منافع ملی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران۹۶گفتار اول: تاریخچه و سیر تحول منافع ملی در ایران۹۷بند اول: منافع ملی قبل از انقلاب۹۷بند دوم: منافع ملی بعد از انقلاب۹۸گفتار دوم: مراجع تشخیص منافع ملی در ایران۱۰۰بند اول مراجع رسمی تعیین کننده منافع ملی۱۰۱الف رهبری۱۰۱۱ سیاستهای کلی نظام۱۰۱۲ فرماندهی نیروهای مسلح۱۰۲۲–۱ عزل و نصب فرماندهی نیروهای مسلح۱۰۲۲–۲ اعلان جنگ و صلح و بسیج نیروها:۱۰۲۲–۳ در شورای عالی امنیت۱۰۳۳ فرمان همه پرسی۱۰۳ب مجمع تشخیص مصلحت نظام۱۰۳۱–مشاوره با رهبری (با تاکید برتعیین سیاستهای کلی نظام)۱۰۴۲–در شورای رهبری۱۰۴ج رییس جمهور و هییت دولت۱۰۵۱ توشیح قوانین و عهدنامه ها۱۰۵۲ ریاست شورای عالی امنیت ملی۱۰۵د مجلس شورای اسلامی۱۰۵۱ قانونگذاری۱۰۶۲ لزوم تصویب قراردادهای بین المللی۱۰۶۳ تغییر در خطوط مرزی۱۰۶۴ محدودیتهای ضروری کشور۱۰۶۵ قراردادهای مالی داخلی و خارجی۱۰۶۶ استخدام کارشناسان خارجی۱۰۶۷ انتقال بناها و اموال دولتی۱۰۶۸ تصویب قانون بودجه۱۰۷ر شورای عالی امنیت ملی۱۰۷۱–تامین منافع ملی۱۰۷۲–پاسداری از انقلاب اسلامی۱۰۸۳ تامین حاکمیت ملی۱۰۸بند دوم مراجع غیر رسمی تشخیص منافع ملی۱۰۸گفتارسوم: ابزارهای تعریف منافع ملی در جمهوری اسلامی ایران۱۱۰بند اول: فرهنگ۱۱۱بند دوم: دولت– ملت سازی۱۱۲الف–اشباع سرزمینی۱۱۲ب همبستگی و یکپارچگی ملی در جمهوری اسلامی ایران۱۱۳ج ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران۱۱۳بند سوم: مصالح اسلامی۱۱۴الف تلفیق منافع ملی و مصالح اسلامی۱۱۵ب نظریه ام القری ۱۱۶ج قاعده میسور (قدر مقدور)۱۱۶د قاعده تزاحم۱۱۸بند چهارم: هویت ملی۱۲۰الف ملی گرایی۱۲۱۱ ملی گرایی لیبرال۱۲۲۲ ملی گرایی باستان گرا۱۲۲۳ ملی گرایی استعمارستیز۱۲۲۴ ملی گرایی نژادگرا۱۲۲۵ ملی گرایی دینی۱۲۳بند دوم: اسلام گرایی شیعی۱۲۴بند سوم: جهان سوم گرایی۱۲۵بند چهارم: گفتمان روابط بین الملل۱۲۶گفتار چهارم: منافع ملی در قانون اساسی ایران۱۲۷بند اول: انواع منافع ملی در قانون اساسی۱۲۹بند دوم: اولویت منافع ملی در ایران۱۳۲گفتار پنجم : رابطه افکار عمومی و منافع ملی۱۳۳نتیجه گیری۱۳۷فهرست منابع ۱۳۹الف–منابع فارسی۱۳۹۱ کتب فارسی ۱۳۹۲ مقالات فارسی۱۴۲۳ پایان نامه ها و رساله ها۱۴۵۴ سایت ها۱۴۵ب– منابع لاتین ۱۴۵ABSTRACT

کلیدواژه ها

  • افکار عمومی
  • منافع ملی
  • قانون اساسی
  • حاکمیت مردم
  • مشارکت سیاسی.