نقش بیمة اجباری در جبران خسارت های زیست محیطی ناشی از آلودگی های نفتی
نقش بیمة اجباری در جبران خسارت‌های زیست محیطی ناشی از آلودگی‌های نفتی نام مقاله ای از الهام امین زاده و ساناز یوسفی بوده‌است که در دوره هشتم، شماره یک (تیر ۱۴۰۱) نشریه مطالعات حقوق انرژی دانشگاه تهران منتشر شده‌است.
چکیده
منابع نفتی نعمتی خدادادی است که استخراج و صادرات آن برای توسعة اقتصادی کشورهای نفت خیز مؤثر است. اما در کنار آن، حفاظت از محیط زیست از تکالیف عمومی همة کشورهاست. در میان آلاینده‌هایی که محیط دریایی را تحت تأثیر قرار می‌دهند، نفت و فرآورده‌های نفتی دارای اهمیت است؛ چراکه مواد نفتی، حتی در مقادیر ناچیز، خسارت‌های فراوانی را بر سازوکار دریایی و ساکنان آن محیط وارد می‌آورد که جبران آن با توجه به حجم بالای آلودگی به سادگی امکان‌پذیر نیست. در صنایع نفتی از مرحلة اکتشاف و حفاری تا توسعة میادین و پالایش و حملونقل نفت، خطر آلوده کردن محیط زیست وجود دارد و به این خاطر در اسناد متعدد بینالمللی و داخلی به موضوع کنترل آلودگی‌های نفتی پرداخته شده‌است. در آلودگی‌های نفتی شناخت مسئول دشوار و در فرض شناسایی نیز معمولاً جبران خسارت‌های سنگین از توانایی وی خارج است. ازاین رو: اولاً، نظام مسئولیت مبتنی بر تقصیر مناسب این خطر فراگیر نیست و نظریة مسئولیت مطلق مناسب تر است؛ ثانیاً، تحصیل پوشش‌های بیمه ای روشی اجرایی برای تأمین هدف این نوع نظام مسئولیت است.