نقش تقصیر درحوادث ناشی از رانندگی با وسیله نقلیه موتوری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نقش تقصیر درحوادث ناشی از رانندگی با وسیله نقلیه موتوری
عنواننقش تقصیر درحوادث ناشی از رانندگی با وسیله نقلیه موتوری
رشتهحقوق
دانشجومرتضی مستشاری راد
استاد راهنمامصطفی نصیری
استاد مشاورابوطالب کوشا
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۸۸
دانشگاهمرکز پیام نور تهران



نقش تقصیر درحوادث ناشی از رانندگی با وسیله نقلیه موتوری عنوان پایان نامه ای است که توسط مرتضی مستشاری راد، با راهنمایی مصطفی نصیری و با مشاوره ابوطالب کوشا در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

تقصیر ناشی از حوادث رانندگی با وسیله نقلیه موضوع اصلی و اساسی این تحقیق و پایان نامه می باشد . منظور ازحوادث رانندگی هر گونه تصادم و برخورد فیما بین دو وسیله نقلیه یا برخورد وسیله نقلیه با سایر اجسام و عوام ل ازجمله افتادن در چاله حادث شده در خیابان و جاده ها یا سقوط به داخل دره یا برخورد به تیر برق منصوبه در حاشیهجاده و واژگون شدن خودرو و غیره .... می باشد.در ایجاد تقصیر افراد و اشخاص مختلفی دخالت و نقش ایفاء می نمایند که از جمله آن راننده وسیله نقلیه و دارنده ومالک خودرو و متولیان جاده ها و معابر مسیولین و روسای ادارات راه و ترابری و راه آهن و راهنمایر و رانندگی و نیزسازندگان و ایجاد کنندگان موانع و تعمیرکاران وسایل نقلیه می باشند.اساسا در حقوق ما مسیولیت ناشی از تقصیر است و یکی از ارکان مسیولیت مدنی تقصیر است و هدف آن است کهکاری ضرر و زیان ناروایی که به غیر وارد می شود جبران و آثار کار ناشایست زیانبار از بین برود. تعریف مرسوم تقصیرهرچند توسط دانشمندان و علمای حقوق تعریف های مختلفی از تقصیر است نا مشروع که قابل انتساب به مرتکب باشدشده است ولی آنچه مشترک بین تمامی تعاریف است آن است که کار ناروایی که صورت گرفته و موجب ضرر وخسارت گردیده جبران گردد.اصولا موضوع تقصیر بالاخص تقصیر در تصادفات به لحاظ گستردگی و وسعتی که از لحاظ تنوع و گوناگونی خصوصااز جهت مصداقی در آن وجود دارد از پیچیدگی خاصی برخوردار است. زیرا در هر حادثه رانندگی علل و عوامل مختلفیدر ایجاد وقوع حادثه دخالت دارند و جهت تعیین مقصر حادثه و علت حادثه باید تمامی اسباب و علل را بررسی و سپساظهار نظر نمود.بررسی و مطالعه قواعد و مقررات مربوط به تقصیر و نیز مسیولیت می تواند در ایجاد و برقراری نظامی عادلانه و منطقیدر امر رانندگی و جلوگیری از تقصیر و نیز ورود خسارت و زیان و نیز اصلاح رانندگی و رفتار رانندگان کمک نماید . باتبین و تفسیر صحیح ضوابط و مقررات و قوانین و نیز پیشنهادات اصلاحی می توان نظم منطقی به امر رانندگی با وسایلنقلیه و نیز از به هدر رفتن سرمایه انسانی و مالی شده ، همچنین ورود به این عرصه و تحقیق پیرامون موضوع معنون میتواند منتهی به تحول و تغییر برخی از ساختارها و مقررات حقوقی در خصوص تعیین روابط ایجاد کننده خسارت و زیاندیده شود و این تحول لاجرم و ضروری می باشد و این مطالعه و تحقیق اساسا میبایستی براساس مبانی حقوقی کشورخودمان باشد. امروزه قسمت قابل توجهای از پروندههای مطروحه در دادسرا و محاکم کیفری و حقوقی، پرونده هایمربوط به تصادفات ناشی از رانندگی با وسیله نقلیه می باشد که نوعا این گونه حوادث همراه با خسارت ما لی و جانیاست و علل و عوامل مختلفی موجب وقوع حادثه رانندگی می شود که جهت تعیین مقصر حادثه نیاز به بررسی و تحلیلکلیه عوامل و اسباب می باشد. از طرفی نقش افسران کارشناس تصادفات و همچنین قضات رسیدگی کننده به این گونهپرونده ها از جهت تشخیص علت وقوع حادثه و تعیین مقصر آن برکسی پوشیده نیست. بدیهی است افسران و کارشناسانتصادفات باید دانش و آگاهی کافی نسبت به مقررات و قوانین مربوطه و قواعدی که در این خصوص وجود دارد داشتهباشند. عدم اطلاع و آگاهی از این قواعد و مقررات یقینا کارشناسان را جهت تعیین علت تصادف و مقصر حادثه به بیراههخواهد برد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

مقدمه ۱

فصل اول – تعریف، انواع، جایگاه و صلاحیت و نحوه رسیدگی در خصوص موضوع تقصیر ۴

گفتار اول – تعریف تقصیر و مفهوم آن ۴

گفتار دوم – انواع تقصیر ۶

گفتار سوم – نقش کارشناسان تصادفات و جایگاه قانونی آن ۹

گفتار چهارم – جایگاه قانونی و موارد بیان تقصیر در قوانین مختلف ۱۱

گفتار پنجم – نحوه و صلاحیت مراجع قضایی در رسیدگی به دعاوی ناشی از تقصیر ۱۷

بند اول – صلاحیت و مراجع قضایی ۱۸

بند دوم – نحوه و چگونگی رسیدگی ۱۹

فصل دوم – شرایط تحقق و نقش تقصیر راننده و دارنده وسیله نقلیه و علل و اسباب تقصیر ۲۱

بخش اول – شرایط تحقق تقصیر و مفهوم سببیت ۲۱

مبحث اول – شرایط تحقق تقصیر ۲۱

گفتار اول – بی احتیاطی ۲۲

گفتار دوم – بی مبالاتی ۲۴

گفتار سوم – عدم مهارت راننده ۲۶

گفتار چهارم – عدم رعایت نظامات دولتی ۲۷

مبحث دوم – رابطه سببیت بین تقصیر و تصادف خسارت بار ۲۹

گفتار اول – تعریف و مفهوم سببیت ۲۹

گفتار دوم – سببیت و رویه قضایی ۳۱

بخش دوم – بررسی نقش تقصیر راننده و دارنده وسیله نقلیه و سایر اشخاص ۳۳

گفتار اول – مفهوم راننده و نقش تقصیر راننده در حوادث رانندگی ۳۳

گفتار دوم – مفهوم دارنده و نقش تقصیر وی در حوادث رانندگی ۳۴

گفتار سوم – نقش تقصیر ارگان ها و ادارات نگه دارنده معابر عمومی ۳۶

گفتار چهارم – نقش تقصیر ایجاد کنندگان موانع در معابر ۳۹

گفتار پنجم – تقصیر تولیدکنندگان و سازندگان وسایل نقلیه ۴۰

گفتارششم – تقصیر تعمیرکاران وسایل نقلیه ۴۲

بخش سوم – علل و اسباب تقصیر در حوادث رانندگی ۴۳

مبحث اول – تقصیر با دخالت و اثر یک عامل ۴۴

گفتار اول – اتلاف ۴۴

گفتار دوم – تسبیب ۴۵

مبحث دوم – تقصیر با دخالت و اثر چند عامل ۴۶

گفتار اول – تقصیر با اجتماع سبب و مباشر ۴۶

گفتار دوم – اجتماع سببیت و مباشر با تاثیر جداگانه ۴۸

گفتار سوم – تقصیر در اثر اجتماع چند مباشر ۵۰

گفتار چهارم – تقصیر ناشی از اجتماع چند سبب ۵۰

گفتار پنجم – معیار تقسیم مسیولیت ۵۲

مبحث سوم – تقصیر زیان دیده و آثار آن ۵۵

گفتار اول – پیشینه ی تاریخی موضوع در فقه اسلامی و قانون ۵۵

گفتار دوم – شرایط تقصیر زیان دیده بر مسیولیت عامل زیان ۵۶

گفتار سوم – موارد مختلف تقصیر زیان دیده و آثار آن ۵۷

فصل سوم – اقسام حوادث رانندگی و بررسی نحوه و چگونگی وقوع و عوامل رافع مسیولیت و نقش بیمه در حوادث رانندگی ۵۹

بخش اول – اقسام حوادث رانندگی و چگونگی وقوع و فروعات آن ۵۹

گفتار اول – سانحه رانندگی و تصادف پشت سر هم وسایل نقلیه ۶۰

الف – تصادف زنجیره ای در شاه راه ۶۰

ب – تصادف زنجیره ای در سایر راه ها ۶۱

ج – تصادف زنجیره ای وسایل نقلیه در حال حرکت ۶۱

گفتار دوم – تصادف ناشی از محمولات وسایل نقلیه ۶۲

الف – برخورد محمولات به وسایل نقلیه دیگر ۶۳

ب – افتادن محمولات در مسیر حرکت وسایل نقلیه ۶۳

گفتار سوم – تصادف رانندگی در اثر برخورد وسیله نقلیه با احشام ۶۴

گفتار چهارم – برخورد وسیله نقلیه در حال حرکت با عابر پیاده ۶۷

بند اول – فروض مختلف تصادف وسیله نقلیه با عابر ۶۷

بند دوم – ماده

قانون مجازات اسلامی ۶۹

بند سوم – ماده

قانون ایمنی راه ها و راه آهن ۷۰

بند چهارم – ماده

قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرایم ۷۲

بند پنجم – تصادف وسایل نقلیه ریلی با عابر ۷۳

گفتار پنجم – تصادف وسایل نقلیه با موانع و وسیله نقلیه متوقف ۷۴

۱– برخورد با وسیله نقلیه متوقف شده در محل مجاز ۷۴

۲– برخورد با وسیله نقلیه متوقف شده در محل غیر مجاز ۷۵

۳– برخورد با وسیله نقلیه متوقف شده در شاهراه ۷۵

۴– برخورد با وسیله نقلیه ای که به طور ناگهانی متوقف می شود ۷۶

۵– برخورد وسیله نقلیه با موانع غیر قابل رویت ۷۶

۶– برخورد به وسیله نقلیه متوقف شده به علت نقص فنی ۷۶

گفتار ششم – حادثه رانندگی ناشی از حمل یدک کش ها ۷۷

گفتار هفتم – سوانح رانندگی در گردش به چپ و راست بدون رعایت مقررات ۷۸

گفتار هشتم – تصادف وسیله نقلیه مجاز در مسیر مجاز با وسیله نقلیه غیر مجاز ۷۹

گفتار نهم – تصادف وسایل نقلیه در تقاطع و سه راهها ۸۱

بخش دوم – موارد مبری شدن مسیولیت راننده در حوادث رانندگی ۸۵

گفتار اول – اضطرار در حوادث رانندگی ۸۶

بند ۱– مفهوم و تعریف اضطرار ۸۶

بند ۲– شروط لازم برای تحقق اضطرار ۸۷

بند ۳– فروض اضطرار در حوادث رانندگی ۸۷

گفتار دوم – تحذیر در حوادث رانندگی ۸۹

بند اول – مفهوم و تعریف تحذیر ۸۹

بند دوم – نقش قاعده تحذیر در قوانین ۹۰

گفتار سوم – نقش قوه قهریه در تصادفات رانندگی ۹۱

گفتار چهارم – قاعده احسان در تصادفات رانندگی ۹۳

گفتار پنجم – قاعده اقدام در تصادفات رانندگی ۹۴

گفتار ششم – نقش فعل شخص ثالث در حوادث ناشی از رانندگی ۹۵

بخش سوم – نقش بیمه در حوادث ناشی از رانندگی با وسیله نقلیه زمینی ۹۷

گفتار اول – تعریف بیمه و جایگاه قانونی آن ۹۷

گفتار دوم – موارد تفاوت قانون جدید بیمه اجباری مسیولیت مدنی با قانون سابق ۹۹

گفتار سوم – نقش صندوق خسارت های مالی در حوادث رانندگی ۱۰۲

نتیجه و پیشنهادات ۱۰۵

الف – نتیجه ۱۰۵

ب – پیشنهادات ۱۰۸

فهرست منابع و ماخذ ۱۱۰

کلیدواژه ها

  • تقصیر
  • حادثه
  • رانندگی با وسیله نقلیه موتوری
  • حادثه رانندگی
  • مسیولیت(حقوقی)
  • حقوق مدنی
  • جبران خسارت
  • بیمه
  • بازی
  • توپ
  • راننده
  • دادرسی