نقش حقوق بین الملل در حمایت و ارتقاء اخلاق پزشکی
عنوان | نقش حقوق بین الملل در حمایت و ارتقاء اخلاق پزشکی |
---|---|
رشته | حقوق بین الملل |
دانشجو | مرضیه آزادی فرد |
استاد راهنما | علی مشهدی |
مقطع | کارشناسی ارشد |
سال دفاع | ۱۳۹۳ |
دانشگاه | دانشگاه قم |
نقش حقوق بین الملل در حمایت و ارتقاء اخلاق پزشکی عنوان پایان نامه ای است که توسط مرضیه آزادی فرد، با راهنمایی علی مشهدی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
درمیان مباحث علمی، پزشکی؛ علمی منحصر به فرد است؛ چرا که مستقیما با جسم و روح آدمی سروکار دارد؛ از این رو اخلاق جزء لاینفک علم پزشکی تلقی می شود. در تقابل دو دیدگاه جدایی اخلاق از حقوق و ارتباط و پیوستگی این دو بدون شک باید پذیرفت، اخلاق جزء جدا نشدنی حقوق است و یا لااقل نباید از آن جدا باشد. قطعا رسیدن به اجماعی جهانی در زمینه اخلاق پزشکی با مشکلاتی روبه رو است؛ به ویژه به این سبب که تحمیل چارچوب های اخلاقی واحد بر جوامعی که دارای خاستگاه های فرهنگی، اجتماعی و مذهبی متفاوتند غیر ممکن و در واقع نادرست است. اما بی تردید برخی احساس ها و ویژگی های اخلاقی میان نوع بشر مشترک است. برخی نیازها از نظر خصوصیت جهانی اند چون انسانی اند و ما برای رسیدن به وفاقی در زمینه اخلاق پزشکی باید به دنبال این خصوصیات مشترک باشیم. به نظر می رسد اهرم های حقوق بین الملل برای حمایت و ارتقاء اخلاق پزشکی عبارت است از: حقوق بشر و سازمان های بین المللی. حقوق بین الملل برپایه مستحکمی از حقوق بشر جهانی استوار است. تلقی مسایل اخلاق پزشکی در زمره ی موضوعات حقوق بشری باعث اهمیت و توجه همگان به آن می شود. حقوق بشر این وظیفه را بر دولت ها بار می کند که در طراحی و اجرای سیاست ها و برنامه های بهداشتی توجه ویژه به اخلاق پزشکی داشته باشند واز طرف دیگر پزشکان را مکلف میکند که اصول اخلاقی و انسانی را در ارتباط با بیماران و مجروحان رعایت کنند. سازمان های بین المللی تاثیر گذار در زمینه اخلاق پزشکی یعنی سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد و انجمن جهانی پزشکی تا کنون فعالیت های مفیدی در زمینه اخلاق پزشکی انجام داده اند اما حقوق بین الملل برای ایفای نقش موثرتر در این زمینه به تلاش و همکاری بیشتر دولت ها و سازمان های بین المللی نیازمند است. از سوی دیگر جنگ و منازعه از معضلات تلخ ولی رایج و اجتناب ناپذیر دنیای ماست. دیدگاه های مختلفی در زمینه اخلاق پزشکی و تشابه و تفاوت آن در زمان جنگ و صلح مطرح است ولی در نهایت به یکسان بودن اخلاق پزشکی در زمان جنگ و صلح اذعان داریم.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان صفحه
مقدمه ۱
۱ بیان مسیله ۱
۲ پیشینه مطالعاتی تحقیق ۲
۳ ضرورت و اهداف تحقیق ۲
۴ پرسش های تحقیق ۲
۵ فرضیه های تحقیق ۲
۶ روش تحقیق ۳
۷ ساختار کلی تحقیق ۳
فصل اول: مفاهیم، مبانی و تاریخچه
مبحث اول : تعریف اخلاق : ۵
گفتار اول : رابطه اخلاق و حقوق ۶
بند اول : دیدگاه مخالف وجود ارتباط بین حقوق و اخلاق ۶
بند دوم : دیدگاه موافق وجود ارتباط بین حقوق و اخلاق ۷
گفتار دوم : اخلاق پزشکی : ۹
گفتار سوم : اخلاق زیستی : ۱۱
گفتار چهارم : تعریف حقوق پزشکی : ۱۴
گفتار پنجم : تعریف حقوق بین الملل پزشکی : ۱۶
مبحث دوم : مبانی اخلاق پزشکی : ۱۷
مبحث سوم : تاریخچه اخلاق پزشکی : ۲۱
گفتار اول : از سپیده دمان تاریخ تا جنگ جهانی دوم ۲۱
بند اول : اخلاق پزشکی در تمدن بین النهرین : ۲۲
بند دوم : اخلاق پزشکی در مصر باستان : ۲۳
بند سوم : اخلاق پزشکی در ایران : ۲۳
الف) اخلاق پزشکی در ایران باستان: ۲۳
ب) اخلاق پزشکی پس از اسلام ۲۴
گفتار دوم : از جنگ جهانی دوم تاکنون ۲۹
بند اول : موضوعات مطرح در اخلاق پزشکی نوین : ۳۰
بند دوم : نمونه هایی از نقض اصول اخلاقی در پژوهش های پزشکی در کشورهای مختلف ۳۱
الف) آمریکا ۳۱
ب) مطالعات نازی ها در آلمان : ۳۳
۱–مطالعات در زمینه اصلاح نژاد و بهداشت نژادی ۳۳
۲–مطالعات بر روی زندانیان ۳۴
ج) مطالعات ژاپنی ها بر روی زندانیان ۳۵
فصل دوم: اخلاق پزشکی در قرن ۲۱
مبحث اول : جهانی شدن : ۴۲
گفتار اول : جهانی شدن اخلاق : ۴۴
گفتار دوم : چهار اصل جهانی در اخلاق پزشکی ۴۶
بند اول : احترام به اتونومی ۴۶
بند دوم : اصل خیر خواهی و اصل عدم ضرر به دیگران ۴۷
بند سوم : عدالت ۴۷
مبحث دوم : حقوق بشر ۵۰
گفتار اول : حق حیات ۵۳
بند اول : اتانازی: ۵۵
بند دوم : حق حیات و سقط جنین : ۵۹
گفتار دوم : حریم شخصی و زندگی خصوصی : ۶۳
بند اول : قوانین و مقررات و کدهای اخلاقی موجود در خصوص رازداری : ۶۷
الف ) کدهای اخلاقی ۶۷
ب) قوانین و مقررات ۶۸
بند دوم : نقض رازداری ۷۰
گفتار سوم : احترام و رفتار برابر ۷۲
گفتار چهارم : حق بر سلامتی ۷۷
بند اول: حق برسلامتی در اسناد بین المللی ۷۷
بند دوم: تفسیر کمیته حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی: ۷۹
گفتار پنجم : ممنوعیت شکنجه، رفتار و مجازات ظالمانه، غیر انسانی و تحقیرکننده ۸۴
بند اول: ممنوعیت شکنجه در اسناد بین المللی ۸۶
بند دوم: فعالیت های WMA در زمینه شکنجه ۸۸
گفتار ششم : سهیم شدن در پیشرفت های علمی ۹۰
مبحث سوم : پیشرفت های بی وقفه علم طب ۹۴
فصل سوم: اخلاق پزشکی و سازمان های بین المللی
مبحث اول: سازمانهای بین المللی دولتی ۹۸
گفتار اول: یونسکو و اخلاق پزشکی ۹۹
بند اول : سه اعلامیه جهانی ۱۰۲
الف) اعلامیه جهانی ژنوم انسانی و حقوق بشر ۱۰۳
ب) اعلامیه بین المللی دادههای ژنتیک انسانی ۱۰۵
ج) اعلامیه اخلاق زیستی و حقوق بشر ۱۰۶
بند دوم :کمیته های اخلاق ۱۰۹
گفتار دوم : سازمان جهانی بهداشت و اخلاق پزشکی ۱۱۱
بند اول : کمیته های اخلاق ۱۱۲
بند دوم : حقوق بیماران ۱۱۲
بند سوم : تدوین راهنمای اخلاقی ۱۱۳
گفتار سوم : اقدامات شورای اروپا ۱۱۵
مبحث دوم : سازمان های بین المللی غیر دولتی ۱۱۸
گفتار اول : ساختار انجمن جهانی پزشکی(WMA) ۱۱۹
گفتار دوم : فعالیت های سازمان ۱۲۱
بند اول : بیانیه ژنو ۱۲۲
بند دوم: کد بین المللی اخلاق پزشکی ۱۲۲
بند سوم : بیانیه های سازمان ۱۲۳
بند چهارم : اعلامیه نورنبرگ و هلسینکی ۱۲۵
الف) اعلامیه نورنبرگ ۱۲۶
ب) بیانیه هلسینکی ۱۲۷
فصل چهارم : اخلاق پزشکی در زمان جنگ و صلح
مبحث اول: اخلاق پزشکی در بحران : ۱۳۶
گفتار اول : بحران چیست؟ ۱۳۷
گفتار دوم : طبقه بندی بحران ۱۳۸
مبحث دوم: اخلاق پزشکی در جنگ ۱۳۹
گفتار اول: حقوق بشر دوستانه ۱۴۰
بند اول : رفتار توام با احترام و حفظ کرامت انسانی ۱۴۲
بند دوم : کنوانسیون اول ژنو ۱۴۳
بند سوم : کنوانسیون دوم ژنو ۱۴۷
بند چهارم : کنوانسیون سوم ژنو ۱۴۸
بند پنجم : کنوانسیون چهارم ژنو ۱۴۸
گفتار دوم : بیانیه انجمن جهانی پزشکی ۱۴۹
بند اول : پزشکان و نقش آنان در حفظ منافع ملی در زمان جنگ ۱۵۱
الف) بی طرفی پزشک : ۱۵۲
ب) امضای تفاهم نامه بین ICRC و WMA ۱۵۴
بند دوم : تفاوت شرایط جنگ و صلح ۱۵۵
نتیجه گیری : ۱۵۸
پیشنهادات : ۱۶۲
منابع و مآخذ ۱۶۳
کلیدواژه ها
- اخلاق پزشکی
- کنوانسیون ژنو
- اخلاق حرفه ای
- اخلاق پزشکی
- جهانی شدن
- حقوق بشر
- سازمان های بین المللی
- حقوق بین الملل
- حقوق بشر
- سازمان بین المللی
- صلح
- جنگ
- جهانی سازی