نقش حقوق مالکیت فکری در انتقال فناوری های آب و هوایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نقش حقوق مالکیت فکری در انتقال فناوری های آب و هوایی
عنواننقش حقوق مالکیت فکری در انتقال فناوری های آب و هوایی
رشتهحقوق مالکیت فکری
دانشجوبهروز حبیب پور
استاد راهنماعلی نسیم فر
استاد مشاور[[]]
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه قم



نقش حقوق مالکیت فکری در انتقال فناوری های آب و هوایی عنوان پایان نامه ای است که توسط بهروز حبیب پور، با راهنمایی علی نسیم فر در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

تغییرات آب و هوا، به عنوان یک مشکل بزرگ زیست محیطی در سطح جهان شناخته می شود که دسترسی به فناوری های نوین آب و هوایی، اقدامی ضروری برای حل این مشکل می باشد. اما برخی کشورها در دسترسی به این فناوری ها و انتقال آن به کشور خود، موفق نبوده اند. این کشورها، مالکیت فکری را مانع انتقال فناوری های آب و هوایی دانسته اند. در این پایان نامه ابتدا با استفاده از شواهد موجود، به نقش حقوق مالکیت فکری در انتقال بین المللی فناوری آب و هوا پرداخته می شود و دیدگاه موافقان و مخالفان حقوق مالکیت فکری، در این رابطه مورد کنکاش قرار می گیرد. نظر برگزیده آن است که برای فایق آمدن بر این چالش ها، لازم است که از کلیه ظرفیت ها و انعطافهای حقوق مالکیت فکری برای تسهیل انتقال فناوری های آب و هوا به کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته استفاده شود. نتیجه به دست آمده این است که هرچند نظام مالکیت فکری مشوقی برای مبتکران و نوآوران جهت تولید فناوری های نوینِ مرتبط با آب و هوا می باشد اما نباید ابزاری باشد که توسط دارندگان حق مالکیت فکری جهت سوء استفاده از حق و موقعیت برتر، مورد استفاده قرار گیرد. در غیر این صورت، مالکیت فکری مانعی در انتقال فناوری های آب و هوایی محسوب می شود که استفاده از تمام انعطافهای نظام مالکیت فکری، می تواند راه حلی مفید، برای حل این مشکل باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

فصل نخست : مفاهیم بنیادین و ارتباط حقوق مالکیت فکری با فناوری های آب و هوایی ۵

مبحث نخست: مفاهیم اولیه و چارچوب های حقوقی انتقال فناوری ۶

گفتار نخست: مفاهیم اولیه ۶

بند نخست: مفهوم فناوری ۷

۱ فناوری آب و هوا ۱۲

۱–۱– فناوری های کنترل کننده آلودگی ماشین ۱۵

۱–۲– فناوری سوخت زیستی ۱۶

۱–۳– فناوری باد ۲۰

۲ انتقال فناوری آب و هوا ۲۲

۲–۱– مزایای انتقال فناوری ۲۵

۲–۲– روشهای انتقال فناوری آب و هوا ۲۷

۲–۲–۱– روشهای تجاری ۲۷

۲–۲–۲– روشهای غیر تجاری ۲۹

بند دوم: تغییرات آب و هوا ۲۹

۱ پیامد ها ۳۱

۲ نخستین واکنش های بین المللی در روند تغییرات آب و هوا ۳۲

۳ دسترسی به فناوری های آب و هوایی راهکاری برای حل مشکلات آب و هوا ۳۴

گفتار دوم: انتقال فناوری در کنوانسیون ها و اسناد بین المللی مرتبط با آب و هوا ۳۶

بند نخست: کنوانسیون ساختاری ملل متحد در خصوص تغییر آب و هوا ۳۶

بند دوم: پروتکل کیوتو ۳۸

بند سوم : موافقت نامه جنبه های تجاری حقوق مالکیت فکری (تریپس) ۳۹

بند چهارم: برنامه عمل بالی ۴۳

مبحث دوم: حقوق مالکیت فکری و فناوری های آب و هوایی ۴۵

گفتار نخست: ارتباط حقوق مالکیت فکری با فناوری های آب و هوایی ۴۶

بند نخست: تاثیر حقوق مالکیت فکری بر انتقال فناوری های آب و هوایی ۴۷

بند دوم: مواضع کشورها ۴۸

۱ حقوق مالکیت فکری تسهیل کننده انتقال فناوری های آب و هوایی ۴۹

۱–۱– دیدگاه موافقان حقوق مالکیت فکری ۵۰

۱–۲– شواهد تجربی ۵۴

۲ حقوق مالکیت فکری مانع انتقال فناوری های آب و هوایی ۵۷

۲–۱– دیدگاه مخالفان حقوق مالکیت فکری ۵۸

۲–۲– شواهد تجربی ۶۲

گفتار دوم: مالکیت فکری و انتقال فناوری های آب و هوایی در مذاکرات آب و هوا ۶۴

گفتار سوم: نظر برگزیده نسبت به نقش حقوق مالکیت فکری بر انتقال فناوری های آب و هوایی ۷۳

فصل دوم: استفاده از انعطاف های حقوق مالکیت فکری برای تسهیل انتقال فناوری های آب و هوایی ۷۸

مبحث نخست:مجوز اجباری بهره برداری ۷۹

گفتار نخست: مفهوم مجوز اجباری بهره برداری و رویکرد موافقتنامه تریپس نسبت به آن ۸۰

بند نخست: مفهوم مجوز اجباری بهره برداری ۸۰

بند دوم: رویکرد موافقتنامه تریپس نسبت به صدور مجوز اجباری ۸۲

گفتار دوم: استفاده از مبانی اعطای مجوز اجباری برای تسهیل انتقال فناوری آب و هوا ۸۳

بند نخست: قاعده ی منفعت عمومی (نظریه منفعت عمومی) ۸۴

بند دوم: قاعده ی منع سوء استفاده از اعمال حق ۸۶

گفتارسوم: مصادیق و موارد صدور مجوز اجباری بهره برداری ۹۰

بند نخست: مصادیق منفعت عمومی ۹۰

بند دوم: مصادیق قاعده ی منع سوءاستفاده از حق ۹۲

مبحث دوم: واردات موازی ۹۵

گفتار نخست: مفهوم واردات موازی و جایگاه آن در موافقت نامه تریپس ۹۵

بند نخست: تعریف واردات موازی ۹۶

بند دوم: انواع واردات موازی ۹۸

بند سوم: اهمیت واردات موازی ۹۹

بند چهارم : موضع موافقتنامه تریپس نسبت به واردات موازی ۱۰۲

گفتار دوم: مبانی استفاده از واردات موازی ۱۰۳

بند نخست : تفاوت قیمتها ۱۰۳

بند دوم: اصل خاتمه حق ۱۰۶

۱ مفهوم اصل خاتمه حق ۱۰۷

۲ موضع موافقتنامه تریپس نسبت به اصل خاتمه حق و قلمرو اجرای آن ۱۱۰

۳ شروط لازم برای اعمال اصل خاتمه حق ۱۱۳

مبحث سوم: کنترل رویه های ضد رقابتی و محدودکننده رقابت در پروانه های بهره برداری ۱۱۶

گفتار نخست: مفهوم رقابت و رویه های ضدرقابتی و محدودکننده رقابت ۱۱۸

گفتار دوم: چهارچوب های انتقال فناوری و حقوق رقابت در موافقت نامه تریپس ۱۲۰

گفتار سوم: مصادیق رویه های ضدرقابتی و محدودکننده رقابت و نحوه مقابله کشورها با این رویه ها ۱۲۴

بند نخست: تعیین و تثبیت قیمت عرضه و بازفروش محصولات ۱۲۴

بند دوم :تقسیم بازار و مشتریان ۱۲۷

بند سوم : شرط عدم چالش در اعتبار فناوری ۱۲۸

بند چهارم: منع از انجام فعالیت های تحقیق و توسعه ۱۳۰

بند پنجم: منع اعطای مجوز به دیگران ۱۳۱

مبحث چهارم: مستثنیات تمتع از حقوق انحصاری حق اختراع ۱۳۴

گفتار نخست: موضع تریپس نسبت به استثنایات حق اختراع ۱۳۶

گفتار دوم: استفاده از مبانی استثنایات حق اختراع برای تسهیل انتقال فناوری های آب و هوایی ۱۳۷

گفتار سوم: مزیت استثنایات حقوق انحصاری اختراع نسبت به مجوزهای اجباری ۱۳۸

گفتار چهارم: رویکرد کشورهای در حال توسعه جهت استفاده از استثنایات اختراع ۱۳۹

گفتار پنجم: انواع استثنایات حق اختراع ۱۴۰

بند نخست: استفاده آموزشی، تحقیقی و آزمایشی ۱۴۱

بند دوم: اقدام پیش از موعد یا استثنای بولار ۱۴۲

بند سوم: مجوز اجباری ۱۴۳

مبحث پنجم : استثنایات امکان دریافت ورقه اختراع ۱۴۴

گفتار نخست: موضع تریپس نسبت به استثنایات امکان دریافت ورقه اختراع ۱۴۵

گفتاردوم: انواع استثنایات امکان دریافت ورقه اختراع ۱۴۷

بند نخست: حفظ بهداشت و حیات انسان ۱۴۸

بند دوم: جلوگیری از لطمه به محیط زیست ۱۴۹

نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۵۲

فهرست منابع و مآخذ ۱۵۵





فهرست اشکال

عناوین

شکل (

) سهم کشورها در زمینه مالکیت اختراعات مربوط به فناوری های تجدیدشدنی ۱۳

شکل (

) سهم ثبت اختراعات مربوط به فناوری های تجدیدشدنی در مقایسه با سایر اختراعات ۱۴

شکل (

) سهم ثبت اختراعات مربوط به سوخت فسیلی در مقایسه با سایر اختراعات ۱۴

شکل(

) سهم پتنت های مربوط به فناوری های کنترل کننده آلودگی ماشین در مقایسه با سایر پتنتها ۱۵

شکل (

) سهم کشورها در مالکیت پتنت های مربوط به فناوری های کنترل کننده آلودگی ماشین ۱۶

شکل (

) مقایسه میانگین رشد سالانه اختراعات مربوط فناوری های مربوط به آب و هوا ۱۸

شکل (

) سهم کشورها در زمینه مالکیت اختراعات مربوط به سوخت های فسیلی ۱۹

شکل (

) مقایسه سهم کشورها در ثبت اختراعات مربوط به سوخت های فسیلی بین سالهای ۱۹۷۵– ۲۰۱۱ ۲۰

شکل (

) مقایسه سهم کشورها در ثبت اختراعات مربوط به فناوری باد بین سالهای ۱۹۷۵–۲۰۱۱ ۲۱

کلیدواژه ها

  • مالکیت فکری
  • انتقال فناوری های آب و هوایی
  • موافقت نامه تریپس
  • حقوق مالکیت معنوی
  • انتقال فناوری
  • آب و هوا
  • تغییر آب و هوایی