نقش دیوان بین المللی حقوق دریاها در حفظ محیط زیست دریایی

عنوان	نقش دیوان بین المللی حقوق دریاها در حفظ محیط زیست دریایی
رشته	حقوق بین الملل
دانشجو	بهرام فتحی
استاد راهنما	محمدرضا حسینی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۴
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

نقش دیوان بین المللی حقوق دریاها در حفظ محیط زیست دریایی عنوان پایان نامه ای است که توسط بهرام فتحی، با راهنمایی محمدرضا حسینی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

این تحقیق به بررسی اقدامات دادگاه بین المللی حقوق دریاها در حفظ محیط زیست دریایی می پردازد یافته ها از تحلیل و بررسی دستورهای موقت و آرا ء صادره نشان می دهد که دادگاه مذکور با اعمال کنوانسیون ۱۹۸۲ و دیگر قواعد و اصول حقوق محیط زیست بین المللی علی رغم اینکه حقوق دریا را بخشی از نظام حقوق بین الملل می داند و نقشی مثبت در توسعه و حفظ حقوق محیط زیست دریایی داشته است؛ اما نقص در کارایی عملکرد نظام حل وفصل اختلافات درباره محیط زیست دریایی ناشی از مشکلات عمده فقدان توافق در روش های مسالمت آمیز نظام حل وفصل اختلافات در جهت جلوگیری یا کاهش از آلودگی دریاها و عدم توجه دولت های عضو به ناتوانی نظام حل وفصل اختلافات مربوط به آلودگی محیط زیست دریایی در دریایی آزاد بیش از هر چیز به دلیل قواعد ماهوی مسایل زیست محیطی دریایی یعنی دلایل ناتوانی کنوانسیون در جلوگیری از آلودگی دریاها و عدم اشاره به تعهد دولت ها به پاک سازی پس از آلودگی است. حتی باوجود تبیین و شناسایی مجدد اصول حقوق محیط زیست دریایی توسط دادگاه حقوق بین المللی دریاها در دعوی مطروحه، تفسیر این اصول توسط طرفین دعاوی و تابعان حقوق بین الملل بر اساس منافع ملی بوده است که دلیلی بر نقص در کار آیی این مهم می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه ۲

۱ بیان مسیله تحقیق: ۳

۲ اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن: ۴

۳ هدف های تحقیق: ۴

۴ سوال های اصلی و فرضیه های تحقیق ۴

۵ چهارچوب و پیشینه تحقیق: ۵

۶ مدل تحقیق: ۶

۷ روش تحقیق: ۶

۸ روش گردآوری اطلاعات: ۶

۱–۱ چیستی محیط زیست و تعریف محیط زیست ۹

۱–۱–۱ تعریف و انواع محیط زیست ۱۰

۱–۱–۱–۱ محیط زیست خشکی: ۱۰

۱–۱–۱–۲ محیط زیست دریایی ۱۰

۱–۱–۲ رابطه محیط زیست و گرایش های علم حقوق ۱۱

۱–۱–۲–۱ حقوق محیط زیست و حقوق ملی ۱۱

۱–۱–۲–۲ حقوق محیط زیست و حقوق کیفری ۱۱

۱–۱–۲–۳ حقوق محیط زیست و حقوق بین الملل ۱۲

۱–۱–۲–۴ رابطه اخلاق و حقوق محیط زیست بین الملل ۱۴

۱–۱–۲–۵ رابطه حقوق بشر و محیط زیست ۱۵

۱–۱–۲–۶ حق دسترسی به عدالت زیست محیطی ۱۶

۱–۲ مفاهیم و تعاریف حقوقی محیط زیست دریایی ۱۶

۱–۲–۱ دریاها (حقوق بین الملل دریاها) ۱۶

۱–۲–۱–۱ تعریف دریا در کنوانسیون ۱۸

۲–۱–۲–۱ محیط زیست دریایی ۱۸

۱–۲–۲ آلودگی زیست محیطی و اختلافات ۱۹

۱–۲–۲–۱ آلودگی زیست محیطی ۱۹

۱–۲–۲–۲ تعریف اختلافات محیط زیست بین المللی ۲۱

فصل دوم بررسی حقوق محیط زیست بین الملل دریایی (تاریخچه، منابع و اصول)

۲–۱ تاریخچه حقوق بین الملل محیط زیست و سازمان ملل ۲۳

۲–۱–۱ نقش سازمان های منطقه ای و بین المللی ۲۵

۲–۱–۱–۱ سازمان های منطقه ای ۲۵

۲–۱–۱–۱ سازمان ملل و محیط زیست دریایی ۲۶

۲–۱–۲ تشکیل و آغاز به کار حقوق بین الملل دریاها ۲۸

۲–۱–۲–۱ ارزیابی کنوانسیون ۱۹۸۲ در موردحفاظت و حمایت از محیط زیست دریایی ۲۹

۲–۱–۲–۲ صلاحیت دولت ها در حفاظت از محیط زیست دریایی در کنوانسیون ۱۹۸۲ ۳۰

۲–۱–۲–۳ دیوان بین المللی دادگستری و سلف آن در حفاظت و حمایت از محیط زیست دریایی ۳۲

۲–۱–۲–۴ رابطه دیوان بین المللی حقوق دریاها و دیوان بین المللی دادگستری ۳۲

۲–۲ اصول مهم درزمینهی حفاظت از محیط زیست دریایی ۳۴

۲–۲–۱ اصول ۳۴

۲–۲–۱–۱ اصل پیشگیری از آلودگی محیط زیست دریایی ۳۴

۲–۲–۱–۲ اصل توسعه پایدار ۳۴

۲–۲–۱–۳ مسیولیت دولت ها برای حفاظت از محیط زیست دریایی (آلودگی محیط زیست دریایی) ۳۶

۲–۲–۱–۴ اصل احتیاط ۳۹

۲–۲–۱–۵ اصل استفاده غیر زیان بار در حقوق بین الملل محیط زیست ۴۲

۲–۲–۱–۶ اصل اثر ارزیابی زیست محیطی ۴۴

۲–۲–۱–۷ اصل نظریه مشترک در محیط زیست ۴۴

۲–۲–۲ مفهوم خسارات زیست محیطی ۴۵

۲–۲–۲–۱ خسارات زیست محیطی ۴۶

فصل سوم روش های حل وفصل اختلافات در خصوص حقوق محیط زیست دریایی

۳–۱ بخش اول: روش های حل وفصل اختلافات در حقوق محیط زیست دریایی ۵۱

۳–۱–۱ اقدامات غیرحقوقی در حل وفصل اختلافات بین المللی ۵۲

۳–۱–۲ حل وفصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی به روش های حقوقی در حقوق بین الملل محیط زیست ۵۷

الف) داوری در حقوق دریاها مطابق کنوانسیون ۱۹۸۲ ۵۸

ب) محاکم داوری بر اساس پیوست هفتم ۵۹

ج) محاکم داوری خاص بر اساس پیوست هشتم (داوری ویژه) ۶۰

۳–۲ حل وفصل قضایی اختلافات مطابق با کنوانسیون ۱۹۸۲ ۶۱

۳–۲–۱ دادگاه بین الملل حقوق دریاها با تاکید بر صلاحیت و مجاری پذیریش ۶۳

الف – صلاحیت خود دادگاه ۶۴

صلاحیت ترافعی دیوان ۶۴

ب– دعاوی قابل طرح در دیوان ۶۴

ج– اصل اختیاری بودن صلاحیت دیوان ۶۵

د– مجاری پذیرش صلاحیت دیوان ۶۵

ه– تشکیل شعب ویژه ۶۵

و– صلاحیت دادگاه بین المللی حقوق دریاها ۶۶

۳–۲–۲ آیین دادرسی دیوان بین المللی حقوق دریاها ۶۸

۳–۲–۲–۱ قانون قابل اعمال ۶۸

الف – کنوانسیون و سایر قواعد حقوق بین الملل سازگار با آن ۶۸

ب – اصل عدالت و نصفت ۶۹

۳–۲–۲–۲ رسیدگی های اصلی ۷۰

الف– طرح دعوی ۷۰

ب– رسیدگی کتبی و شفاهی ۷۲

ا – رسیدگی کتبی (تبادل لوایح) ۷۲

۲ – رسیدگی شفاهی ۷۳

۳–۲–۲–۳ صدور رای دیوان ۷۴

۳–۲–۲–۴ تفسیر رای دیوان ۷۵

۳–۲–۲–۵ تجدیدنظر در رای دیوان ۷۶

۳–۲–۲–۶ مسیله ضمانت اجرای رای دیوان ۷۶

۳–۲–۳ رسیدگی های طاری ۷۷

۳–۲–۳–۱ اقدامات موقت ۷۷

الف– صدور دستور موقت در حمایت و حفاظت محیط زیست دریایی ۷۸

ایرادات مقدماتی ۸۱

ب – رفع فوری توقیف از کشتی ها و خدمه ۸۲

۳–۲–۳–۲ رسیدگی های مقدماتی در دعاوی مربوط به اعمال حقوق حاکمیه توسط دولت ساحلی ۸۴

فصل چهارم بررسی و تحلیل برخی آراء صادره از دیوان بین المللی حقوق دریاها و آثار آن بر حقوق محیط زیست بین المللی دریاها

۴–۱ بررسی کلی پرونده های مطروحه در دادگاه بین المللی حقوق دریاها ۸۸

۴–۱–۱ نگاه کلی به قضایای مطرح شده دادگاه بین المللی حقوق دریاها ۸۸

۴–۱–۲ بررسی قضایای مرتبط با صدور درخواست برای صدور دستور اقدامات موقت و تاثیر غیرمستقیم آن بر محیط زیست دریایی ۹۰

۴–۱–۲–۱ قضیه ام وی سایگا ۹۱

۴–۱–۲–۲ پرونده های ١٠،٧،٦ ۹۱

۴–۱–۲–۳ پرونده های شماره ۱۴،۱۵ ۹۲

۴–۱–۲–۴ اختلاف مربوط به آزادسازی کشتی تحقیقاتی توقیف شده, ام وی لویزا ۹۳

۴–۱–۲–۵ پرونده شماره ۲۰ ۹۴

۴–۲ بررسی قضایایی که به طور مستقیم بر محیط زیست دریایی اثربخش بوده است ۹۴

۴–۲–۱ دعوی نیوزیلند علیه ژاپن ۹۶

نتایج دیوان در قضیه باله تن ماهی: ۹۸

۴–۲–۲ درخواست مالزی علیه سنگاپور ۹۹

۴–۲–۳ پرونده ماکس پلانت ۱۰۴

۴–۲–۳–۱ تحلیل رای ۱۰۶

۴–۲–۳–۲ دعوی ساحل عاج (کو تریکو) علیه غنا ۱۱۰

۴–۲–۴ بررسی آرا مشورتی دیوان در موضوع محیطی زیست دریایی ۱۱۵

۴–۲–۴–۱ پرونده شماره

نظریه مشورتی ۱۱۵

۴–۲–۴–۲ بررسی و تحلیل رای مشورتی در موضوع محیط زیست دریایی ۱۱۸

۴–۲–۴–۳ بررسی نظریه مشورتی قضیه شماره ۲۱ ۱۲۳

نتیجه گیری

۵–۱ نتیجه گیری ۱۲۶

۵–۲ پیشنهادات ۱۳۳

منابع فارسی ۱۳۴

منابع لاتین ۱۳۴

کلیدواژه ها

• دادگاه حقوق بین المللی دریاها
• اصول حقوق محیط زیست بین المللی
• محیط زیست دریایی
• کنوانسیون ۱۹۸۲
• حل وفصل اختلافات بین المللی
• دیوان بین المللی حقوق دریاها
• حفاظت زیست محیطی
• حل اختلاف
• آلودگی دریا
• حقوق بشر