نقش رسانه ها در اطلاع رسانی زیست محیطی در نظام حقوقی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نقش رسانه ها در اطلاع رسانی زیست محیطی در نظام حقوقی ایران
عنواننقش رسانه ها در اطلاع رسانی زیست محیطی در نظام حقوقی ایران
رشتهحقوق محیط زیست
دانشجوشهره ماهی صفت
استاد راهنمامحمدحسین رمضانی قوام آبادی
استاد مشاورباقر انصاری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی



نقش رسانه ها در اطلاع رسانی زیست محیطی در نظام حقوقی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط شهره ماهی صفت، با راهنمایی محمدحسین رمضانی قوام آبادی و با مشاوره باقر انصاری در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

موضوع این پژوهش نقش رسانه ها در اطلاع رسانی زیست محیطی در نظام حقوقی ایران است. سیوال این تحقیق این است که آیا نقش و تاثیر رسانه ها در اطلاع رسانی زیست محیطی با تکیه بر حقوق محیط زیست و نظام حقوقی ایران موجب حفاظت و آگاهی بخشی کافی در جامعه وافکار عمومی شده است و اینکه آیا براساس میزانی که قانون ما برای این نقش و اثربخشی برای رسانه ها قایل شده موثر بوده اند؟ فرضیه اصلی این پژوهش این است که رسانه ها از طریق آموزش و آگاهی بخشی نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست دارند. به واسطه خلاء های مختلف قانونی، آموزشی و کاستی های سیاسی و اجتماعی و عدم کافی نبودن دانش خبرنگاری، به ویژه دانش تخصصی در محیط زیست و حقوق، رسانه ها نتوانسته اند با همه توانایی و ظرفیت های انتقال پیام، آگاهی بخشی و حتی آموزش، نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست و کاهش خطرات زیست محیطی ایفا کنند. روش تحقیق در این پژوهش، کتابخآن های (توصیفی–تحلیلی) و اسنادی است. بدین معنی که داده های تحقیق از طریق کتابخانه ها و به شیوه فیش برداری از منابع مختلف، و همچنین مطالعه اسناد مختلف در حوزه محیط زیست گردآوری و تجزیه و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد امروزه رسانه های جمعی به عنوان بهترین رکن در ارتقای دانش جامعه، آگاهی بخشی وآموزش، نقشی بی بدیل در جلب توجه و تحریک افکار عمومی در جهت بسط و فرهنگ سازی ارزش های زیست محیطی دارند و بر اساس حق دسترسی به اطلاعات، آگاهی بخشی و اطلاع رسانی و با تاکید بر اهمیت رسانه های جمعی در قانون اساسی کشور ما که مبتنی بر دین مبین اسلام و توجه دین ما بر حفظ مواهب الهی می باشد، ضرورت توجه به این رکن حق بر اطلاعات را آشکار می سازد. لذا، رسانه ها از منظر وظایف حقوقی، اخلاقی، انسانی و حتی شرعی، قادر هستند در بخش آموزش و آگاهی بخشی جامعه، به ویژه نسبت به تهدیدهای زیست محیطی و جلب مشارکت عمومی، کمک به فراهم آوری و بسترسازی جامعه، پایداری توسعه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، اکولوژیک و حتی سیاسی، توجه انسان ها را به ارزش های عدالت اجتماعی در مسایل محیط زیستی، حفظ محیط زیست، تقسیم عادلانه آن و حفاظت از آن برای نسل های آینده در افزایش مشارکت عمومی و استفاده خردمندانه از آن پیشگام باشند. بدین ترتیب ظرفیت های قانونی برای کنشگری رسانه ها در حوزه محیط زیست، از جمله اصل پنجاهم قانون اساسی وجود دارد؛ بااین حال به واسطه موانع گوناگون اجتماعی، سیاسی و آموزشی وغیره قادر نبوده اند حساسیت های لازم برای تحریک افکار عمومی جهت حفاظت از محیط زیست و کاهش خطرات زیست محیطی (بطور مثال تغییرات اقلیمی) بوجود آورند. بویژه همانطور که داده های آماری نشان می دهد فقدان رسانه های تخصصی در این حوزه و خبرنگاران آموزش دیده بیش از پیش به ناکارامدی ها در این حوزه دامن زده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب شماره صفحه چکیده مقدمه

بیان مسیله

اهمیت موضوع

سیوالات اصلی و فرعی تحقیق

فرضیات تحقیق

سابقه مطالعات و تحقیقات پیشین

ضرورت انجام تحقیق

اهداف و کاربردهای تحقیق

نوآوری تحقیق

روش تحقیق و پژوهش

ابزار گردآوری اطلاعات

روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها

نظام پژوهش

فصل اول: کلیات

مبحث اول: تعاریف و مفاهیم

گفتاراول: مفهوم رسانه

بنداول :انواع رسانه

بند دوم : کارکردهای رسانه

بند سوم: توان آموزشی رسانه ها

بندچهارم :وسایل ارتباط جمعی

بند پنجم : وظایف و نقش های وسایل ارتباط جمعی

بند ششم: تاثیر رسانه بر افکار عمومی

بند هفتم: خبرنگاران

بند هشتم: پیشرفت تکنولوژی اطلاعات

بند نهم: سیاست دولت و پوشش روابط عمومی

بند دهم: مسوولیت شرعی رسانه ها

بند یازدهم: ضرورت دسترسی مردم به اطلاعات و آموزش

بند دوازدهم: مسوولیت قانونی و حقوقی رسانه ها

الف : حق دسترسی به اطلاعات

ب: استثناها

گفتار دوم :مفهوم محیط زیست

بند اول: انواع محیط زیست

بند دوم: حفاظت محیط زیست ؛آرمان بشریت

بند سوم: اطلاعات زیست محیطی

بند چهارم: سواد زیست محیطی

گفتار سوم: ضرورتی به عنوان حق

بند اول: پیوند حقوق بشر و محیط زیست

بند دوم: حفاظت محیط زیست و حقوق فرهنگی

بند سوم: قرن پاسداری از محیط زیست

بند چهارم :مشارکت همگانی

فصل دوم – رسانه ها و محیط زیست

مبحث اول : نقش و کارکرد رسانه ها ی جمعی در طرح مسایل زیست محیطی

گفتار اول: ارتباط و تاثیر رسانه ها در حفاظت از محیط زیست

بند اول: نقش رسانه ها در ارتقای آگاهی زیست محیطی

بند دوم: تاثیررسانه های محیط زیستی بر مردم

بند سوم: اصل همکاری زیست محیطی رسانه ها

بند چهارم: نقش رسانه در توسعه محیط زیست

گفتار دوم: رسانه ها و کنشگران محیط زیستی

بند اول : اینترنت در خدمت محیط زیست

بند دوم : روزنامه نگاری محیط زیستی در ایران

بند سوم : عملکرد رسانه های تخصصی در حوزه محیط زیست

فصل سوم – حقوق و قوانین

مبحث اول : وسعت حقوقی رسانه ها

گفتار اول:قوانین داخلی

بند اول: قوانین رسانه ها در حوزه عناصر محیط زیستی

بند دوم:آزادی اطلاعات

مبحث دوم: وسعت قانونی محیط زیست

بند اول: محیط زیست و رسانه در قانون های توسعه

بند دوم : محیط زیست و رسانه در قانون برنامه پنجساله پنجم

بند سوم : تحریم و موانع اطلاع رسانی در محیط زیست

گفتار دوم : قوانین بین المللی

بند اول:سیرتحولات تاریخی اطلاع رسانی در محیط زیست

بند دوم: قانون حفظ اطلاعات محیط زیست ۱۹۹۰

بند سوم: قرارداد و عهدنامه آرهوس

بند پنجم: اعلامیه استکهلم

فصل چهارم – نتیجه گیری

مبحث اول: جمع بندی

مبحث دوم: پیشنهادات

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • رسانه
  • محیط زیست
  • افکار عمومی
  • قانون
  • خبرنگار
  • مسوولیت
  • حقوق