نقش مجنی علیه در تصادفات رانندگی و میزان مسیولیت و کاهش خسارت
 | |
| عنوان | نقش مجنی علیه در تصادفات رانندگی و میزان مسیولیت و کاهش خسارت |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | حسین اصغر مهرطلب |
| استاد راهنما | نریمان فاخری |
| استاد مشاور | فاطمه سوهانیان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۹ |
| دانشگاه | مرکز پیام نور تهران |
نقش مجنی علیه در تصادفات رانندگی و میزان مسیولیت و کاهش خسارت عنوان پایان نامه ای است که توسط حسین اصغر مهرطلب، با راهنمایی نریمان فاخری و با مشاوره فاطمه سوهانیان در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.
چکیده
توسعه تکنولوژی و افزایش روز افزون وسایل نقلیه درزندگی بشر و همچنین رشد جمعیت و احساس نیاز آن به وسایل نقلیه و استفاده از آن تاثیر بسزایی درحوادث وتصادفات رانندگی داشته است که رشد روز افزون آن نگران کننده و تهدیدی علیه حیات اجتماعی محسوب می گردد، بدین جهت بشر در جهت کاهش حوادث و خطرات ناشی از آن، با وضع مقررات، درصدد کنترل خطاهای انسانی و تغییردر وضعیت اتومبیل ها از نظر کیفیت، ایمنی سازی جاده ها ، کنترل ترافیک جاده ای و غیره برآمده است.و درکنار آن به رویکردهایی توجه نموده اند، از جمله کنترل و به حداقل رساندن زیان وارده توسط مجنی علیه می باشد. قوانین و مقررات وضع شده درحقوق ایران ازجمله پرهیز از سرعت غیر مجاز،رعایت سرعت مطمینه ، بستن کمربند ایمنی ، استفاده از کلاه ایمنی توسط موتور سیکلت سواران و غیره از مهمترین اقدامات و تدابیر قانونی هستند که به مسیولیت کاهش زیان ازسوی مجنی علیه توجه شده است.در صورت وقوع حادثه و بروز خسارات اعم از مالی و بدنی و عدم رعایت مقررات ازسوی مجنی علیه که موجب شدت زیان شده است ،و درنتیجه ایجاد مسیولیت برای وی می باشد که بعضی از کارشناسان تصادف، در هنگام اظهار نظر در تصادفات رانندگی به رابطه زیان وارده از سوی مجنی علیه تاکید دارند.و از طرفی بعضی از دادگاه ها رابطه سببیت بین ضرر وارده و فعل زیان بار را احراز و به تقسیم مسیولیت می پردازند و اکثرا با توجه به اظهار نظر کارشناس فنی تصادفات ، که علت وقوع تصادف بی احتیاطی و عدم رعایت م–قررات راهنمای–ی و رانندگ–ی از سوی راننده وسی–له نقلیه اعلام می نمایند ، بدون در نظر گرفتن نقش مجنی علیه، اقدام به صدور رای علیه راننده خاطی می نمایند. درصورتیکه خود مجنی علیه اعم از اینکه راننده وسیله نقلیه مقابل یا عابر پیاده باشد می توانسته است با رعایت مقررات ، مثلا داشتن کلاه ایمنی هنگام رانندگی با موتور سیکلت که در صورت وقوع تصادف ، لااقل از ورود ضربه مغزی که منتهی به قتل غیرعمدی است جلوگیری نماید.زیرا در صورت نداشتن کلاه ایمنی ، چه بسا ممکن است منتهی به قتل غیر عمدی خود گردد که باعث شدت و افزایش خسارت گردیده است لذا چنانچه از کلاه ایمنی استفاده می نمود، منتهی به قتل نمی گردید .در این تحقیق ، با تحلیل حادثه رانندگی سعی شده است راهکارهایی جهت کاهش خسارت اعم از بدنی و مالی ، بطور کلی در تصادفات رانندگی ارایه و تاثیر نقش مجنی علیه با تکیه بر دیدگاه های عرفی و قانونی و ادله ناظر بر آن از جمله قاعده تحذیر و اقدام و… درتصادفات رانندگی ثابت گردد که رفتار زیان دیده (مجنی علیه) در اثر بی توجهی به مقررات رانندگی س–بب می شود که مستحق دریافت تمام خسارات وارده نباشد. همچنین عدالت اقتضاء می نماید در مورد حادثه ای که مجنی علیه اعم از راننده یا عابر در تشدید آن نقش داشته است باید دادگاه ها در مجازات نمودن متهم ، رعایت حالش را بنمایند زیرا مجازات نمودن متهمی که درصد کمی مقصر در حادثه بوده ، همانند متهمی که صد درصد مقصر بوده است عقلا و منطقا بایستی متفاوت باشد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
مقدمه ۱
بیان موضوع تحقیق ۲
جنبه های کاربردی تحقیق ۲
اهداف تحقیق ۲
پیشینه تحقیق ۳
سوالات تحقیق ۳
فرضیات تحقیق ۴
روش تحقیق ۴
تنگناهای تحقیق ۵
بخش اول : کلیات ۱
فصل اول : مفاهیم مجنی علیه ، خسارت و مسیولیت ناشی از حوادث و تخلفات
رانندگی ۲
مبحث اول : مفهوم مجنی علیه ۲
گفتار اول : مفهوم لغوی مجنی علیه ۲
گفتار دوم : مفهوم اصطلاحی مجنی علیه ۳
مبحث دوم : مفهوم خسارت و خسارات ناشی از حوادث رانندگی ۴
گفتار اول:تبیین مفهوم خسارت ۴
گفتار دوم: مفهوم خسارات ناشی از حوادث رانندگی ۴
بند اول : خسارت های مستقیم(علنی) ۵
بند دوم : خسارت های غیر مستقیم (ضمنی) ۶
مبحث سوم : مفهوم مسیولیت و مسیولیت مدنی و جزایی ناشی ازحوادث رانندگی ۷
گفتار اول : تبیین مفهوم مسیولیت ۷
گفتاردوم : مسیولیت مدنی و عناصر متشکله آن ۸
گفتار سوم : مسیولیت جزایی و عناصر متشکله آن ۹
گفتار چهارم: وجوه افتراق مسیولیت مدنی وکیفری ۱۲
بند اول : تفاوت از نظر تعریف و منبع ۱۲
بند دوم : تفاوت از نظر هدف ۱۳
بند سوم : تفاوت از نظر قلمرو ۱۳ بند چهارم : تفاوت از نظر ارزیابی رفتار فاعل جرم وآثار و نتایج … ۱۴
فصل دوم : عوامل موثر در وقوع تصادف ۱۵
مبحث اول : عامل انسانی ۱۸
مبحث دوم : عامل جاده ای ۲۰
مبحث سوم : عامل خودرو ۲۱
مبحث چهارم : عامل محیط ۲۳
فصل سوم : رویکرد پیشگیری از وقوع حوادث رانندگی وکاهش خسارت در قوانین ومقررات ۲۵
مبحث اول : نظریه پیشگیری از وقوع حادثه ۲۵
مبحث دوم : بررسی رویکرد پیشگیری از خسارات در حوادث رانندگی ۲۸
گفتار اول : عوامل انسانی ۲۸
بنداول : به اعتبار راننده ۲۸
بند دوم : به اعتبار عابر ۳۵
گفتار دوم : عامل وسیله نقلیه ۳۸
فصل چهارم: رویکرد الزام به کاهش خسارت ۴۳
مبحث اول : مفهوم نظریه کاهش خسارت…………………………………۴۴
مبحث دوم : رویکرد کاهش خسارت در قوانین و مقررات ۴۵
بخش دوم: مبانی فقهی ، ماهیت حقوقی و اصول نظری حاکم بر مسیولیت مجنی علیه در جرایم ناشی از حوادث و تخلفات رانندگی………………………۴۸
فصل اول : مبانی فقهی مسیولیت مجنی علیه در تصادفات رانندگی ۴۹
مبحث اول: قاعده تحذیر ۴۹
مبحث دوم: قاعده اقدام ۵۴
فصل دوم : ماهیت حقوقی جرایم ناشی از حوادث و تخلفات رانندگی ۵۸
مبحث اول : عنصر قانونی ۵۸
مبحث دوم : عنصر مادی ۵۹
مبحث سوم : عنصر روانی ۶۰
گفتار اول : مفهوم بی احتیاطی ۶۱
گفتار دوم : مفهوم بی مبالاتی ۶۳
گفتار سوم : مفهوم عدم مهارت ۶۵
گفتار چهارم : مفهوم عدم رعایت نظامات دولتی ۶۷
مبحث پنجم : مجازات ۶۸
گفتار اول : از نظر دلیل ۶۸
گفتار دوم : از نظرصدمات وارده ۶۹
گفتار سوم : از نظر رابطه علیت ۷۱
فصل سوم :اصول نظری حاکم بر مسیولیت مدنی در کاهش یا عدم جبران خس–ارت زیان دی–ده در حوادث رانندگی ۷۳
مبحث اول : وحدت مسیولیت ۷۴
گفتار اول : اتلاف ۷۴
گفتار دوم : تیوری تقصیر ۷۵
گفتار سوم : تیوری خطر ۷۷
گفتار چهام : تیوری استناد عرفی ۸۰
مبحث دوم : سببیت ۸۶
گفتار اول : اجتماع سبب و مباشر ۸۹
گفتار دوم : سبب اقوی از مباشر ۹۰
مبحث سوم: اشتراک در مسیولیت ۹۲
گفتار اول : میزان تقصیر ۹۲ گفتار دوم : تساوی ۹۷
فصل چهارم : بررسی ادله حقوقی جرایم ناشی از حوادث و تخلفات رانندگی ۱۰۰
مبحث اول : قانون مجازات اسلامی ۱۰۰ گفتار اول : تشریح مواد
تا
قانون مجازات اسلامی ۱۰۰ گفتار دوم : اشکالات وارده بر مواد۳۳۴ الی
قانون مجازات اسلامی ۱۰۲
گفتار سوم : تحلیل و استنباط از مواد
و
و
قانون مجازات اسلامی ۱۰۴
گفتارچهارم : دلایل نظریه میزان مسیولیت بر اساس تقصیر ۱۰۵
مبحث دوم : کارشناسی ۱۱۱
مبحث سوم : نظریات مشورتی و نشست های قضایی ۱۱۴
مبحث چهارم : نمونه آرای محاکم ۱۲۸
نتیجه گیری ۱۳۳
ضمایم : ۱۳۶
چکیده انگلیسی ۱۴۵
فهرست منابع و مآخذ ۱۴۷
کلیدواژه ها
- حادثه رانندگی
- خسارت
- تعهد قانونی
- مسیولیت(حقوقی)
- قربانی
- حقوق مدنی
- پیشگیری از حادثه
- رویه قضایی
- رسیدگی کیفری
- قانون مجازات اسلامی
- مجنی علیه
- تصادفات رانندگی
- مسیولیت مدنی و جزایی
- خسارت
- تقصیر.