نقش نهادهای نظارتی سازمان پلیس در تحقق حقوق شهروندی متهم

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نقش نهادهای نظارتی سازمان پلیس در تحقق حقوق شهروندی متهم
عنواننقش نهادهای نظارتی سازمان پلیس در تحقق حقوق شهروندی متهم
رشتهحقوق عمومی
دانشجوسجاد آدینه وند
استاد راهنمایوسف درویش هویدا
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت



نقش نهادهای نظارتی سازمان پلیس در تحقق حقوق شهروندی متهم عنوان پایان نامه ای است که توسط سجاد آدینه وند، با راهنمایی یوسف درویش هویدا در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت دفاع گردید.

چکیده

حقوق شهروندی از مفاهیم نوینی است که رفته رفته در حوزه تقنینی وارد شده و برای الزام رعایت آن نیز ضمانت اجراهایی وضع گردیده است، از جمله نهادهایی که با حقوق شهروندی بسیار مرتبط است و در قلمرو گسترده ای با آن ارتباط پیدا می کند، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی (ناجا) است که از بدو آغاز شکایات و شکل گیری پرونده ها با مقوله حقوق شهروندی متهم ارتباط پیدا می کند. بنابراین در این پژوهش که به روش توصیفی–تحلیلی تهیه و تنظیم شده است، به نقش ناجا در رعایت حقوق شهروندی و الزامات تقنینی این نهاد در خصوص رعایت حقوق شهروندی و تاثیر نهادهای نظارتی درونی ناجا مانند سازمان بازرسی، حفاظت اطلاعات و سازمان عقیدتی و سیاسی در تحقق بخشیدن به این مهم پرداخته خواهد شد. نتایج و یافته های این پژوهش نیز موید این است که قانونگذار برای ناجا به عنوان ضابط عام دادگستری، وظایف بسیاری درنظر گرفته است که عمده آنها با مقوله حقوق شهروندی متهم در ارتباط است، مانند رعایت حریم خصوصی، احترام به حیثیت شهروندان، حق تفهیم اتهام، تحصیل دلایل، حق سکوت، منع شکنجه و حق اطلاع از دلایل دستگیری. علاوه بر این خود نیروی انتظامی نیز با کمک نهادهای نظارتی پیش گفته در این خصوص فعال بوده است و وضع و تاسیس مرکز فوریت های پلیسی ۱۱۰، نظارت همگانی ۱۹۷، ایجاد پلیس زن، ایجاد پلیس پیشگیری، طرح مدیریت کیفی نیروی انتظامی، مرکز نظارت و پایش هوشمند پلیس پیشگیری ناجا، سامانه حفاظت اطلاعات ناجا به شماره ۱۱۶ برای رسیدگی به تخلفات ناجا و غیره بخشی از این اقدامات در راستای تحقق رعایت حقوق شهروندی و دور ماندن از تحمیل ضمانت اجراهای ناشی از آن بوده است، هرچند که در این مسیر با چالش هایی مانند کمبود نیروی انسانی و استفاده از نیروهای وظیفه با جای نیروهای آموزش دیده یا ضعف در امکانات روبرو بوده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

فصل اول کلیات پژوهش

۱–۱ بیان مساله

۱–۲ سوالها و فرضیههای تحقیق

۱–۳ سوابق پژوهش

۱–۴ اهداف تحقیق

۱–۵ اهمیت و ضرورت تحقیق

۱–۶ جنبه نوآوری تحقیق

۱–۷ روش تحقیق و گردآوری اطلاعات

فصل دوم مروری بر ادبیات و پیشینه پژوهش

بخش اول: مفاهیم و تاریخچه شهروندی و حقوق شهروندی در ایران

۲–۱ مبحث اول: مفهوم شهروند، حقوق شهروندی و انواع آن

۲–۱–۱ گفتار اول: مفهوم شهروند

۲–۱–۲ گفتار دوم: مفهوم حقوق شهروندی

۲–۱–۳ گفتار سوم: حقوق بشر و حقوق شهروندی

۲–۱–۴ گفتار چهارم: انواع حقوق شهروندی

۲–۱–۴–۱ بند اول: حقوق مدنی

۲–۱–۴–۲ بند دوم: حقوق سیاسی

۲–۱–۴–۳ بند سوم: حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

۲–۲ مبحث دوم: تاریخچه حقوق شهروندی پیش و پس از انقلاب

۲–۲–۱ گفتار اول: حقوق شهروندی پیش از انقلاب

۲–۲–۲ گفتار دوم: حقوق شهروندی پس از انقلاب

فصل سوم روش اجرای تحقیق

بخش دوم: آشنایی با نهادهای نظارتی سازمان پلیس

۳–۱ مبحث اول: حفاظت اطلاعات ناجا

۳–۲ مبحث دوم: بازرسی

موارد دیگری نیز قابل ذکر است از جمله:

۳–۳ مبحث سوم: عقیدتی سیاسی

فصل چهارم بیان نتایج حاصل از تحقیق

بخش اول: قلمرو رعایت حقوق شهروندی متهم در ناجا

۴–۱ مبحث اول: رعایت اصل برایت

۴–۲ مبحث دوم: رعایت حریم خصوصی و احترام به حیثیت شهروندان

۴–۲–۱ گفتار اول: رعایت حریم خصوصی

۴–۲–۲ گفتار دوم: احترام به حیثیت شهروندان

۴–۳ مبحث سوم: تحصیل دلایل و حق تفهیم اتهام

۴–۳–۱ گفتار اول: تحصیل دلایل و رعایت حقوق شهروندان

۴–۳–۲ گفتار دوم: حق تفهیم اتهام

۴–۴ مبحث چهارم: حق سکوت، منع شکنجه و حق ممنوعیت دستگیری بدون مجوز

۴–۴–۱ گفتار اول: حق سکوت

۴–۴–۲ گفتار دوم: منع شکنجه و رفتارهای توهین آمیز

۴–۴–۳ گفتار سوم: حق ممنوعیت دستگیری بدون مجوز قانونی

۴–۵ مبحث پنجم: حق اطلاع از دلایل دستگیری، حق مقاومت در برابر رفتار غیرقانونی پلیس

۴–۵–۱ گفتار اول: حق اطلاع از دلایل دستگیری

۴–۵–۲ گفتار دوم: حق مقاومت در برابر اقدامات غیرقانونی پلیس

۴–۶ مبحث ششم: دسترسی به فوریت پزشکی و وکیل

۴–۶–۱ گفتار اول: حق دسترسی به فوریتهای پزشکی

۴–۶–۲ گفتار دوم: حق دسترسی به وکیل

۴–۷ مبحث هفتم: حق نظارت مستمر مقام قضایی صالح و رسیدگی بدون تاخیر

۴–۷–۱ گفتار اول: حق نظارت مستمر مقام قضایی صالح

۴–۷–۲ گفتار دوم: حق رسیدگی بدون تاخیر ناروا

بخش دوم: اقدامات موثر ناجا در تحقق حقوق شهروندی و چالشهای آن

۴–۸ مبحث هشتم: اقدامات پلیس در راستای احیاء حقوق شهروندی

۴–۸–۱ گفتار اول: ایجاد مرکز فوریتهای پلیسی ۱۱۰

۴–۸–۲ گفتار دوم: نظارت همگانی ۱۹۷

۴–۸–۳ گفتار سوم: ایجاد پلیس زن گامی در جهت تحقق حقوق زنان و کودکان

۴–۸–۴ گفتار چهارم: ایجاد پلیس پیشگیری

۴–۸–۵ گفتار پنجم: طرح مدیریت کیفی نیروی انتظامی (مکنا)

۴–۸–۶ گفتار ششم: مرکز نظارت و پایش هوشمند پلیس پیشگیری ناجا

۴–۹ مبحث نهم: چالشها

۴–۹–۱ گفتار اول: امکانات و تجهیزات نامناسب پلیس

۴–۹–۲ گفتار دوم: کمبود نیروی انسانی

۴–۹–۳ گفتار سوم: استفاده از سربازان وظیفه

فصل پنجم نتیجهگیری و پیشنهادات

۵–۱ نتیجهگیری

منابع و ماخذ

کتاب:

مقاله:

پایاننامه:

کلیدواژه ها

  • ناجا
  • حقوق متهم
  • حقوق شهروندی
  • نهادهای نظارتی