نقش نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه
 | |
| عنوان | نقش نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | سحر حاجی هادی مسلمان |
| استاد راهنما | آرامش شهبازی، مصطفی فضایلی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۹ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
نقش نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه عنوان پایان نامه ای است که توسط سحر حاجی هادی مسلمان، با راهنمایی آرامش شهبازی و مصطفی فضایلی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
زنان به عنوان بخشی از شهروندان جامعه بشری در طول تاریخ به واسطه وقوع مخاصمات مسلحانه، قربانی اشکال گوناگون نقض های حقوق بشری از قبیل شکنجه، خشونت و آزار و اذیت های جنسی بوده اند. در دهه های اخیر، اشکال و به دنبال آن تبعات و آثار خشونت ها علیه زنان و دختران غیرنظامی به قدری شدید بوده که خشم و انزجار جامعه بین المللی را بر افروخته است. در جریان جنگ ها و تعارضات این گروه از غیرنظامیان که از آن ها با عنوان آسیب پذیرترین و بی دفاع ترین اقشار جامعه بشری یاد می شود، در عمق نگاهشان ناامیدی و غم موج می زند و قلب هایشان شکسته و آکنده از یه درد جمعی است که آثارش تا مدت ها بر روح و جسم زنان باقی خواهد ماند. بنابراین، ملاحظه تبعیضات مثبت و لزوم حمایت خاص نسبت به این گروه از غیرنظامیان در برابر خشونت های جنسی و آثار مخرب ناشی از مخاصمات مسلحانه قابل بحث است. سازمان ملل متحد به منظور تحقق هدف اصلی خود یعنی حفظ صلح و امنیت بین المللی ساز و کارهای مختلفی را اتخاذ نموده است تا به واسطه پایان مخاصمات و برقراری صلح پایدار، دیگر زنان با نابرابری ها، شکنجه و آسیب های شدید جسمی و روحی ناشی از مخاصمات مواجه نشوند. اعزام و استقرار نیروهایی تحت عنوان"نیروهای حافظ صلح"، تحت پرچم آبی رنگ و با مجوز سازمان ملل متحد یکی از مکانیسم های موثر این سازمان است. نیروهایی که به منظور تحقق هدف و رسالت اصلی سازمان از کشورهای مختلف جهان با امکانات نظامی محدود به سرزمین هایی که با بحران و جنگ مواجه هستند، اعزام می شوند و با فعالیت در قالب عملیات های صلح به انجام وظایفی چون نظارت بر آتش بس، کنترل مرزها، تسهیل در ارایه کمک های بشردوستانه و حقوق بشری، ارایه کمک هایی به غیرنظامیان و غیره می پردازند تا ضمن تحقق هدف مقدس برقراری صلح پایدار، حمایت از غیرنظامیان و تامین امنیت و آرامش آنان نیز مهیا شود. نیروهای حافظ صلح با ارایه خدمات و کمک های اورژانسی و به هنگام به زنان در معرض خشونت و کلیه زنانی که صدمات و تلخکامی ناشی از جنگ را متحمل شده اند، نقش مهمی در حمایت از این قشر بی گناه ایفا می کنند. نقش نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان به قدری حایز اهمیت است که می تواند به میزان قابل توجهی جلوی تبعیضات و خشونت های جنسی را بگیرد و از زنان در برابر تهدیدات مختلف محافظت نماید. حمایت های نیروهای حافظ صلح از زنان در قالب حمایت های عام و خاص قابل تعریف است. قطعنامه ۱۳۲۵ شورای امنیت که سندی بین المللی درباره زنان، صلح و امنیت می باشد، به یکی از پر اهمیت ترین نقش های نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان اشاره کرده است.
ساختار و فهرست پایان نامه
تفصیلی مطالب عنوان صفحه مقدمه
۱– بیان مساله
۲– مساله اصلی
۳– پرسش های فرعی
۴–فرضیه های پژوهش
۵–اهداف و کاربردهای تحقیق
۶– ضرورت انجام تحقیق
۷–پیشینه مطالعاتی پژوهش و جنبه نوآوری آن
۸–روش انجام پژوهش
۹– ساختار پایان نامه
بخش اول: عملیات حفظ صلح؛ مفهوم و قلمرو
فصل اول: مفاهیم کلیدی در ارتباط با صلح، پیشینه و اهداف عملیات حفظ صلح
گفتار اول: صلح و اقسام آن
بند اول: مفهوم صلح
بند دوم: انواع صلح
الف– صلح منفی
ب– صلح مثبت
بند سوم: عملیات حفظ صلح
گفتار دوم: تاریخچه عملیات حفظ صلح
بند اول: عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد در دوران جنگ سرد : ۱۹۸۷–۱۹۴۵
بند دوم: عملیات حفظ صلح بعد از جنگ سرد؛ از سال ۱۹۸۸ به بعد
گفتار سوم: هدف عملیات حفظ صلح و جوانب مثبت و منفی آن
فصل دوم: شالوده و نسل های عملیات حفظ صلح، اصول و سنجش موفقیت و شکست عملیات
گفتار اول: چارچوب قانونی عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد
بند اول: منشور ملل متحد
بند دوم: شورای امنیت
بند سوم:حقوق بین الملل بشر ( IHRL )
بند چهارم: حقوق بین الملل بشر دوستانه ( IHL )
بند پنجم: دیوان بین المللی دادگستری ( ICJ )
بند ششم: مجمع عمومی
گفتار دوم: نسل های عملیات های صلح سازمان ملل متحد
بند اول: نسل اول؛ حفظ صلح سنتی
بند دوم: نسل دوم؛ وظایف غیر نظامی
بند سوم: نسل سوم عملیات صلح؛ عملیات اجرای صلح
بند چهارم: نسل چهارم؛ تحکیم صلح
بند پنجم: نسل پنجم؛ ماموریت های مشترک (مرکب)
گفتار سوم: اصول ناظر بر عملیات حفظ صلح
بند اول: رضایت طرفین
بند دوم: بی طرفی
بند سوم: عدم توسل به زور جز در حالت دفاع مشروع
بند چهارم: اصول جدید عملیات حفظ صلح
الف– کمرنگ شدن اصل رضایت
ب– کمرنگ شدن اصل بی طرفی
ج– اصل جواز استفاده از زور فراتر از چارچوب دفاع مشروع
بند چهارم: سایر اصول موفقیت آمیز برای عملیات حفظ صلح
الف– مشروعیت
ب– اعتبار
گفتار چهارم: ارزیابی موفقیت و شکست عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد
بند اول: پیش شرط ها و فاکتورهای ضروری برای موفقیت عملیات حفظ صلح
بند دوم: چرایی موفقیت و شکست عملیات های حفظ صلح بر اساس یافته های گروهی از صاحب نظران
جمع بندی
بخش دوم: حقوق بین الملل بشردوستانه و بررسی وضعیت زنان در مخاصمات مسلحانه
فصل اول: مفاهیم اساسی در ارتباط با خشونت علیه زنان و وضعیت آنان در مخاصمات
گفتار اول: مخاصمات مسلحانه و انواع آن
گفتار دوم: نیروهای حافظ صلح
بند اول: ترکیب نفرات عملیات حفظ صلح
الف–نیروهای نظامی
ب– پلیس سازمان ملل
ج– نیروهای غیر نظامی
بند دوم: استاندارد های رفتاری و اصول راهبردی نیرو های حافظ صلح سازمان ملل
بند سوم: کد رفتاری کلاه آبی های سازمان ملل
گفتار سوم: غیرنظامیان و مفهوم مشارکت مستقیم
بند اول: حمایت از افراد غیر نظامی
الف– حمایت های فنی از افراد غیرنظامی
ب– حمایت های حقوقی از افراد غیرنظامی
بند دوم: حمایت های عام و کلی از افراد غیرنظامی
بند سوم: حمایت های خاص از برخی گروه های غیرنظامی
گفتار چهارم: بررسی مفهوم و اشکال گوناگون تبعیض و خشونت علیه زنان و ارزیابی پیامد های آن
بند اول: خشونت ها و جنایت های جنسی و جنسیتی
الف– خشونت جنسی در مخاصمات مسلحانه بین المللی
ب– خشونت جنسی در مخاصمات مسلحانه غیر بین المللی
گفتار پنجم: مصادیق گوناگون خشونت جنسی علیه زنان در مخاصمات مسلحانه
بند اول: تجاوز به عنف
بند دوم: بردگی جنسی
بند سوم: ازدواج اجباری
بند چهارم: فحشای اجباری
بند پنجم: بارداری اجباری
بند ششم: عقیم سازی اجباری
بند هفتم: ختنه دختران
بند هشتم: استثمار و سوء استفاده جنسی نیروهای حافظ صلح از زنان در مخاصمات مسلحانه
فصل دوم: آثار خشونت های جنسی نسبت به زنان و حمایت از ایشان از نقطه نظر حقوق بشردوستانه
گفتار اول: آثار و تبعات خشونت های جنسی نسبت به زنان در مخاصمات مسلحانه
بند اول: تبعات خشونت های جنسی بر وضعیت بهداشت و سلامت جسمی زنان
بند دوم: آثار خشونت های جنسی بر سلامت روانی زنان
گفتار دوم: سایر مشکلات پیش روی زنان در مخاصمات مسلحانه
گفتار سوم: حمایت از زنان از نقطه نظر حقوق بین الملل بشردوستانه
بند اول: حمایت عام
بند دوم: حمایت خاص
گفتار چهارم: عملکرد کمیته بین المللی صلیب سرخ و نقش حمایتی حقوق بشر از زنان
بند اول: نقش کمیته بین المللی صلیب سرخ در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه
بند دوم: نقش حایز اهمیت و تکمیلی حقوق بشر در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه
جمع بندی
بخش سوم: ساز و کارهای حمایتی سازمان ملل متحد و نقش نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه
فصل اول: رویه سازمان ملل متحد در پرتو اسناد عام و خاص مرتبط با مسیله حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه
گفتار اول: اسناد عام در حمایت از زنان و دختران در مخاصمات مسلحانه
بند اول: اعلامیه حمایت از زنان و کودکان در شرایط اضطراری و مخاصمات مسلحانه، مورخ
دسامبر ۱۹۷۴
بند دوم:کنوانسیون های چهارگانه ژنو ۱۹۴۹ و پروتکل های الحاقی ۱۹۷۷
بند سوم: کنوانسیون راجع به وضعیت پناهندگان ۱۹۵۱ و پروتکل الحاقی ۱۹۶۷
بند چهارم: تصمیمات کمیسیون مقام زن
بند پنجم: چهار کنفرانس جهانی در ارتباط با زنان
گفتار دوم: اسناد خاص در حمایت از زنان و دختران در مخاصمات مسلحانه
بند اول: پروتکل آفریقایی حقوق زنان الحاقی به منشور حقوق بشر و مردم آفریقا، نوامبر ۲۰۰۵
بند دوم: اعلامیه داکا در محو خشونت علیه زنان در جنوب آسیا، مارس ۲۰۰۳
بند سوم: کنوانسیون میان آمریکایی پیشگیری، مجازات و حذف خشونت علیه زنان، ۱۹۹۴
بند چهارم: رهنمودهای اتحادیه اروپا در مورد خشونت علیه زنان و دختران و مبارزه با تمام اشکال تبعیض علیه آنان، ۲۰۰۸
گفتار دوم: قطعنامه های شورای امنیت مرتبط با حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه
فصل دوم: نقش و وظایف نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان در عمل و مطابق رویه بین المللی
گفتار اول: وظایف نیروهای حافظ صلح
بند اول: وظایف سنتی (امنیتی)
بند دوم: وظایف بشردوستانه
بند سوم: وظایف حقوق بشری
گفتار دوم: وظایف نیروهای حافظ صلح در زمان شیوع ویروس کووید
۱۴۸ گفتار سوم: نقش نیروهای حافظ صلح در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه
بند اول: جابه جایی زنان
بند دوم: ساخت پناهگاه
بند سوم: رایزنی برای پناهندگی
بند چهارم: درخواست کمک نظامی
بند پنجم: اختفاء
بند ششم: عملیات نجات در صورت لزوم
بند هفتم: کمک به حفظ عزت و کرامت
بند هشتم: کمک به تسکین و امنیت نسبی
گفتار چهارم: حضور زنان در ترکیب نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد و نقش آنان در حمایت از زنان غیرنظامی در مخاصمات
بند اول: مشارکت زنان در پروسه صلح
الف– مشارکت زنان در فرآیندهای غیر رسمی صلح
ب– مشارکت زنان در فرآیند های رسمی صلح
بند دوم: مشارکت زنان در حوزه تصمیم گیری و تصمیم سازی در رهبری سیاسی و استقرار صلح پایدار در عرصه بین المللی
بند سوم: اهمیت و فواید حضور موثر زنان به عنوان نیروهای حافظ صلح
الف–تبیین چند نمونه از مهم ترین تاثیرات حضور نیروهای حافظ صلح زن در تامین امنیت و ارتقای صلح
ب– اهمیت حضور و مشارکت زنان با تاکید بر قطعنامه ۱۳۲۵ شورای امنیت
ج– مشارکت زنان در روند صلح؛ کلید دست یابی به حفظ صلح پایدار
جمع بندی
نتیجه گیری
پیشنهادات
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- نیروهای حافظ صلح
- حمایت
- حقوق بین الملل بشردوستانه
- مخاصمات مسلحانه
- خشونت جنسی
- زنان