نقش و تاثیر اشتباه بر مسیولیت کیفری با رویکرد قانون مجازات اسلامی جدید
عنوان | نقش و تاثیر اشتباه بر مسیولیت کیفری با رویکرد قانون مجازات اسلامی جدید |
---|---|
رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
دانشجو | مهسا اقنوم |
استاد راهنما | بهروز گلپایگانی |
مقطع | کارشناسی ارشد |
سال دفاع | ۱۳۹۴ |
دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
نقش و تاثیر اشتباه بر مسیولیت کیفری با رویکرد قانون مجازات اسلامی جدید عنوان پایان نامه ای است که توسط مهسا اقنوم، با راهنمایی بهروز گلپایگانی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
مسیولیت کیفری و ارکان تشکیل دهنده آن از جمله مسایل مهم و تاثیر گذار در حقوق کیفری عمومی به شمار می رود. به جهت همین اهمیت است که بررسی عوامل موثر بر مسیولیت کیفری، ضروری و نیازمند دقت و روشنگری می باشد. اشتباه نیز از جمله عوامل موثر بر مسیولیت کیفری بوده و به صورت نسبی، تحت شرایطی، موجب رفع یا تقلیل مسیولیت کیفری می باشد. به همین سبب روشن ساختن مباحث مربوط به آن و تعیین رویه ی مناسب و عادلانه در مواجهه با این مساله در آراء دادگاه ها امری لازم به نظر می ر سد. با تبیین مفهوم مسیولیت و ارکان لازم در تحقق مسیولیت کیفری، چون بلوغ، عقل، اختیار و علم و تقسیم بندی کلی اشتباه به حکمی و موضعی، همچنین بررسی شرایط تحقق، معافیت یا تقلیل مجازات و مسیولیت کیفری با توجه به قواعد فقهی موافق و مخالف با رافعیت اشتباه، چون قاعده ی درء و قاعده جهل به قانون رافع مسیولیت نمی باشد به بررسی و شناخت شرایطی می پردازیم که به اثبات یا نفی اهلیت جنایی مشتمل بر علم و اراده ی مرتکب عمل مجرمانه می پردازد. و آن گاه با توجه به زوایای روشن و گاه تیره و نامعلوم قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، به تحقق یا عدم تحقق مسیولیت، میزان و چگونی استیلای مجازات در رابطه با شخص مرتکب جرم به جهت اشتباه دست می یابیم.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه
۱)بیان مساله
۲)اهمیت موضوع
۳)اهداف تحقیق
۴)سوالات تحقیق
۵)سابقه ی تحقیق
۶)چهارچوب نظری تحقیق
بخش اول : مسیولیت کیفری و اشتباه از دیدگاه نظری و تیوری
فصل اول : مفهوم شناسی مسیولیت کیفری از دیدگاه نظری و تیوری
مبحث اول : مفهوم شناسی کلی مسیولیت کیفری ۸
گفتار اول : مسیولیت کیفری در لغت و اصطلاح
گفتار دوم : سابقه ی تاریخی مسیولیت
گفتار سوم : مسیولیت در نظام کیفری اسلام
مبحث دوم : شرایط عمومی مسیولیت کیفری در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
گفتار اول : بلوغ
گفتار دوم : عقل
گفتار سوم : اختیار
گفتار چهارم : علم مرتکب جرم به ممنوعیت های قانونی
گفتار پنجم : احراز قصد مجرمانه از ناحیه ی مرتکب جرم عمدی
مبحث سوم : موقعیت خطای جزایی در اثبات مسیولیت کیفری
گفتار اول : خطای جزایی و رابطه ی سببیت در جرایم غیر عمدی
گفتار دوم : اثبات رابطه ی سببیت بین خطا و نتیجه ی حاصله
گفتار سوم : نظریات مربوط به نقش خطا در نتیجه ی مجرمانه
فصل دوم : مفهوم شناسی اشتباه از دیدگاه نظری و تیوری
مبحث اول : مفهوم اشتباه در فقه و حقوق ایران
گفتار اول : تعریف معنای لغوی اشتباه
گفتار دوم : تعریف معنای اصطلاحی اشتباه
گفتار سوم : مقایسه ی مفهوم جهل و اشتباه و مفاهیم مرتبط و مشابه آن دو
مبحث دوم : پیشینه ی تاریخی و اقسام اشتباه ۳۸
گفتار اول : تقابل علم و جهل و رویکرد تاریخی بر آن ۳۸
گفتار دوم : اقسام شبهه
گفتار سوم : شبهه در عناصر سه گانه جرم ۴۳
مبحث سوم : بررسی معنای معذوریت اشتباه
گفتار اول : بررسی و تحلیل معنای عذر
گفتار دوم : مفهوم احکام تکلیفی و وضعی و رابطه ی آن دو با یکدیگر ۴۹
گفتار سوم : موارد معذوریت جاهل و بررسی آن
بخش دوم : مباحث عملی و کاربردی تاثیر اشتباه بر مسیولیت کیفری ۵۴
فصل اول : عوامل کاهش و معافیت از مسیولیت کیفری
مبحث اول : عوامل تام از بین برنده ی مسیولیت کیفری
گفتار اول : جنون
گفتار دوم : اجبار و اکراه
گفتار سوم : کودکی
مبحث دوم : علل نسبی رافع مسیولیت کیفری
گفتار اول : مستی
گفتار دوم : خواب و بیهوشی
گفتار سوم : اشتباه
مبحث سوم : موجبات معافیت از مسیولیت کیفری
گفتار اول : مسیولیت کیفری از نظر اسلام
گفتار دوم : موجبات معافیت از مسیولیت کیفری در مورد اشتباه از نظر اسلام
گفتار سوم : موجبات معافیت از مسیولیت کیفری در قانون مصوب ۱۳۹۲
فصل دوم : تاثیر اشتباه بر اراده و اعمال حقوقی فرد
مبحث اول : تاثیر جهل و اشتباه بر اراده در روند صدور فعل
گفتار اول : جایگاه اشتباه در سیر مراحل اراده
گفتار دوم : تاثیر اشتباه بر اراده ی باطنی و ظاهری ۸۴
گفتار سوم : اشتباه در بیان و اعمال اراده
مبحث دوم : مستندات معذوریت فرد مرتکب اشتباه و جاهل در فقه و علم اصول ۸۷
گفتار اول : قلمرو قاعده ی درء در شبهات
گفتار دوم : حدیث رفع و قلمرو آن
گفتار سوم : تحلیل قواعد قبح عقاب بلابیان و اصالت البرایت
مبحث سوم : مستندات عدم معذوریت فرد مرتکب اشتباه و جاهل در فقه و علم اصول و جمع بندی ادله ۹۵
گفتار اول : قاعده ی وجوب تعلم احکام وعدم رفع مسیولیت به جهت جهل به قانون
گفتار دوم : قاعده ی اشتراک احکام میان عالم و جاهل ۱۰۴
گفتار سوم : جمع بندی میان دو دسته از ادله و نتیجه گیری
مبحث چهارم : اشتباه در امور کیفری
گفتار اول : قلمرو تاثیر اشتباه بر مسیولیت کیفری
گفتار دوم : ضابطه در تحقق اشتباه ۱۰۹
گفتار سوم : تاثیر اشتباه بر مسیولیت کیفری
نتیجه گیری
فهرست منابع ۱۱۵
چکیده
کلیدواژه ها
- اشتباه (حقوق)
- مسیولیت کیفری
- قاعده درء
- جهل به قانون رافع مسیولیت نیست
- قانون مجازات اسلامی
- مسیولیت(حقوقی)
- جهل
- جرم (رفتار انسان)
- مجازات